İranda islamça kienü qağidäläre irlärgä dä, xatın-qızlarğa da qağıla. Bu tärtipne bozuçılar qulğa alına, aqçalata cäzağa tarttırıla häm xattä törmägä yabıla. Kienü tärtiben küzätkän äxlaq polisiäse xatın-qızlarğa başlarına yawlıq bäyläp, öslärenä xicap kiep yörergä quşa. İrlär qısqa çalbar, qısqa ciñle külmäk yäki galstuk kiä almıy. Ämma bu tıyularnıñ berse dä yäşlärne zamança zatlı itep kienüdän tuqtatmıy ikän.
Tähranda yäşäwçe Ali Möhammädi isemle yäş yeget eşläp alğan böten aqçasın kiem, modağa yaraşlı itep çäç kisterü, häm qıybatlı bizänü äyberläre – kremnarğa totarğa yarata. Monıñ belän ul islamça kienügä qarşı üzençä protest belderä. Uramğa çıqqanda bez ber törle kiensäk, duslar, ğailä aldında bez bötenläy ikençe keşe, di Ali Möhammädi:
"Min Fashion TV kanalın, dönya moda kanalların qarıym. Minem iñ yaratqan dizayn şirkätem – Dolce&Gabana. Kiem alğanda min anıñ D&G stilendä bulğanın alırğa tırışam. Misal öçen kiçä genä min alardan ber par ayaq kieme aldım. Kömeş töstä sizeler-sizelmäs qızıl töşkän ayaq kieme...."
Ali Möhammädi krem häm isle maylar satqan ber Yevropa şirkätendä eşli. Aña kiem öçen bu qadär aqça birü ber ni tügel. Tährannıñ iñ zatlı çäçtaraşlarında çäç kisterep çığu kimendä 100 dollarğa töşergä mömkin.
Tähranda Christian Dior, Versace, D&G kibetläre dä bar. Könbatışta da ğadäti keşelär öçen bik qıybat sanalğan bu zatlı moda kibetlärendä kemnär nilär satıp ala?
"Ul kibetlärneñ üz möştariläre bar, här keşe ala almıy anda. Misal öçen küptän tügel señelem belän söyläştem, ul Dior kibetendä üzenä ber meñ dollarğa başmaq alğan, bu bik qıybat bit," - dip söyläde Yevropada yäşäwçe İran qızı Märyäm.
Bay keşelär häm zatlı kibetlär Tährannıñ tönyaq bistäsendä tuplana ikän. Qıybatlı yortlar, zamança säwdä üzäkläre näq bu yaqlarda tözelä. Soñğı yıllarda mömkinlege bulğannar tözeleş eşlärendä bik küp aqça eşläde. Aqça yuu, rişwätçelek tä bu ölkädä bik kiñ taralğan. Baylar bayı, yarlılar tağın da kübräk xäyerçelänä bara, di Märyäm. Tähranda xalıq, bigräk tä xatın-qızlar ike törle tormış alıp bara.
"Polisiä qulğa almasın öçen xatın-qızlar uramğa yawlıq bäyläp çığa. Ä mäcleslärdä, dusları, ğailäläre aldında alar bik matur, zatlı, modağa yaraşlı kienä, berär şundıy mäcleskä eläksägez anıñ Tähranda bulğanına ışanıp ta bulmıy", - di Märyäm.
"Yuq min ällä ni ütämädem ul qanunnı, läkin başqa qulğa almadılar mine. Min xäzer uramda küp yörmim, ğadättä maşinada, siräk kenä avtobusqa utırıp yörim. Alar ğadättä uramda yörüçelärne tuqtatalar", - di Nilüfär.
Tähranda yäşäwçe İran jurnalistı İraj Cämşidi, İrandağı wazğiät qaytlawlı, aña qabınıp kitärgä ber şırpı sızu citä, di. Şuña da räsmilär xattä kienü öçen dä qatği qanunnar kertep alarnıñ ütäleşen tikşerep tora, di jurnalist.