Accessibility links

Кайнар хәбәр

Bush-Putin oçraşuında fiker ayırmalıqları beterelmäde


Bush belän Putin Soçidağı matbuğat oçraşuında
Bush belän Putin Soçidağı matbuğat oçraşuında

Soçida ütkän oçraşuda AQŞ häm Rusiä prezidentları George Bush belän Vladimir Putin Könçığış Yewropadağı raketa qalqanı proektına bäyle qarşılıqlarnı beterä almasa da, kompromiss ezliäçäkläre turında belderü imzaladı.

Söyläşüdän soñ urtaq matbuğat oçraşuında Putin Mäskäw AQŞnıñ Çexiädä raketa radarları, Polşada bärep töşerüçe raketalar urnaştıru niätenä qarşı bulıp qala dide.

"Älbättä, bez bu oçraşunı barlıq ütken mäsälälär turında açıqtan-açıq, protokollarsız ğına söyläşü öçen faydalandıq. Berençe çiratta ozın möddätle strategik totrıqlılıqqa häm xalıqara iminlekkä bäyle mäsälälär. Yäşermim, iñ qıyın mäsälälärneñ berse Yewropada raketadan saqlanu mäsäläse buldı. Xikmät süz saylaw, diplomatík cömlälär tabuda tügel, ä bu problemanıñ üzendä. Añlayışlı itep äytäm, Amerikanıñ bu planına qarata bezneñ prinsipial mönäsäbätebez üzgärmäde," - dide Putin.

Şul uq waqıtta Rusiä prezidentı ike tarafnıñ bu turıda axır çiktä kileşügä ireşä aluına saq qına otpimizm belän qarawın äytte häm AQŞnıñ ışanıç buldıru täqdimnäre tormışqa aşırılsa, möhim häm faydalı bula ala dide.

"Häm bez bügen tağın ber märtäbä amerikan partnerlarıbıznıñ bezneñ borçılularıbıznı añlawın ğına tügel, ä çın küñeldän alarnı beterergä tırışuların da kürdek. Bu berençedän. Ä ikençedän, axır çiktä kileşäçägebezgä min saq optimizm belän qarıym. Min kileşügä ireşü mömkin dip isäplim," – dide Putin.

Ul şulay uq atom qoralların konroldä totu turındağı START kileşüenä almaş kileşü äzerläw mäsäläsendä dä fiker ayırmalıqları qala dide.
Şul uq waqıtta anıñ äytüenä, prezidentlar kiläçäktä AQŞ-Rusiä mönäsäbätlärendä yulkürsätkeç bulaçaq strategik qısalar turında kileşkän.

Bu oçraşu aldınnan Buxarestta ütkän NATO sammitında NATO illäre citäkçeläre Ukraina belän Gruziäne axır çiktä NATOğa äğza itep alu mäsäläsen açıq qaldırğan ide.

Putin tağın ber märtäbä Rusiäneñ bu plannarğa qarşı buluın äytte.

"NATOnı ğadi, texnik kiñäytü säyäsi ğämäl dip isäplim. Ul Rusiäne kimendä doşman bip isäpläwçe iske mantıyqqa nigezlänä," - dide Putin.
Rusiä bu ike ilne NATOğa alunı turıdan-turı üzenä yanawçı qurqınıç dip isäpli.

AQŞ prezidentı Bush isä Mäskäwne raketa qalqanı sistemasınıñ Rusiägä qarşı yünältelmäwenä ışandıru eşen däwam itärgä kiräk, Salqın Suğış inde tämamlandı dide.

"Bez üzara mönäsäbätlärdä Salqın Suğıştan qotılu öçen küp waqıt sarıf ittek. Ul inde bette, tämamlandı. Häm bu mönäsäbätlärdä töp soraw "Bez Salqın Suğışnı artta qaldıru öçen bergäläp eşli alabızmı" digän soraw," – dide Bush.

Bush ışanıç buldıru çaraları Rusiäneñ borçıluların beteräçäk dide.

AQŞ prezidentı äytüençä, ike citäkçe şulay uq üzara dialognı köçäytü turında da kileşkän.

"Bügen bez Quşma Ştatlar belän Rusiäneñ bulırğa mömkin raketa qurqınıçlarına cawap birü öçen Rusiä, AQŞ häm Yewropa bertigez däräcädä qatnaşqan sistema buldırırğa teläwe turında kileştek. Bu quätle häm möhim strategik qaraş," - dide Bush.

Oçraşunıñ iqtisadıy yağına kilgändä, Bush Rusiäneñ Dönya Säwdä Oyışmasına häm İqtisadıy Xezmättäşlek wä Tärräqıyät oyışmasına quşılu telägen xuplawın äytte, Rusiä belän säwdäne andağı keşe xoquqları torışına bäyläwçe salqın suğış çorınnan qalğan qanunnı beterü yaqlı buluın belderde.

Rusiäneñ kiläçäk prezidentı Dmitriy Medvedev belän Bush ayırım oçraştı. Oçraşudan soñ ul Medvedevtan berençe täesirläreneñ uñay buluın äytte.

Medvedev AQŞ-Rusiä mönäsäbätlären üsterüne däwam itärgä teläwen belderde.

"Uzğan 8 yılda sez häm prezident Putin Rusiä-AQŞ mönäsäbätlären üsterü öçen küp eşlär başqardığız. Rusiä-Amerika mönäsäbätläre ul dönyadağı iminlek öçen töp faktor. Wazıyfağa kereşkännän soñ min üzara mönäsäbätlärneñ tağın da üsüen, tuqtalışlarsız, sezneñ belän näticäle eşlärgä telär idem," - dide Medvedev.

Putin üzeneñ premer-ministr wazıyfasına küçüennän soñ tışqı säyäsätne prezident wasıyfasın alğan Medvedev bilgeliaçägen äytte.
XS
SM
MD
LG