Düşämbedä Mäskäwdä Berdäm Rusiä firqäseneñ ike könlek qorıtlayı açıldı. Bu cıyında Rusiäneñ aldağı yıllarğa üseş yulları tikşereläçäk. Monnan tış, Vladimir Putin prezidentlıqtan kitkännän soñ, Rusiädä idarä sistemı nindi tösmer alır digän sorawğa açıqlıq kerteler dip kötelä.
Yaña saylanğan prezident Dmitriy Medvedev 7 may könne wazıyfasına kereşkännän soñ, xäzerge prezident Vladimir Putinğa premeir-ministr urının täqdim iter dip kötelä. Putin moña rizalığın biräçägen aldan äytep quydı.
Rusiäneñ yaña idaräse nindi bulır, ike başlı xakimiät niçek eşlär, kem kemgä buysınır, il belän kem idarä iter – premiermı, prezidentmı – bu sorawlar menä inde berniçä ay Rusiädä küplärgä tıñğılıq birmi.
Rusiädä premier wäkälätläre prezidentnıqınnan azraq. Premiernı prezident täqdim itä. Östäwenä prezident saylana, premier – bilgelänä. Putin bu tärtip üzgärmiäçäk dip ışandırsa da, küplär anıñ ğadäti premier bulaçağına ışanmıy.
Berdäm Rusiä firqäse Putinnı inde küptän üz saflarına çaqıra. Düşämbedä qorıltay başlanır aldınnan, partiäneñ xäzerge citäkçese Boris Grızlov Putinğa yaña täqdim yasadı:
"Moña qädär bulğan çaqırular – Putinğa da, Medvedevqa da - äğzalıq täqdimnäre ide. – dide Grızlov. - Xäzer bez Putinğa citäkçe urının – partiäneñ räise bulırğa täqdim itäbez."
Rizalığın birgän oçraqta, Putin parlamentta küpçelekne alıp torğan, xakimittäge partiäneñ citäkçese bula digän süz. Bu aña, östämä wäkälät birä ala. Häm dä partiäle xökümät sistemına taba berençe adım bulırğa mömkin.
Saylawda ciñep çıqqan partiäneñ xökümät tözüe küp kenä illärdä ğadäti küreneş. Şuşı säyäsi sistemnı Rusiädä dä täqdim itüçelär bar. Misal öçen, Tatarstan prezidentı Miñtimer Şäymiev şul fikerdä tora. Putin üze, partiälär äle ölgermägän, moña irtäräk dip kilde.
Putin Berdäm Rusiä räise bulırğa rizalığın birgän oçraqta, bu şunduq, Rusiäneñ partiä xökümäte sistemına küçüne añlatmıy. Küp kenä ministrlar älegä partiä äğzaları tügel.
Monnan tış, belgeçlär fikerençä, bu ğamäl Rusiädä sovet çorına qaytunı xäterlätäçäk. Çönki bar xakimiät berdän-ber firqä, xakimiättäge Berdäm Rusiä qulında bulaçaq.
Putin fikeren üzgärterme, ul partiä räise bulırğa rizalığın birerme – bu sorawğa cawap sişämbedä kötelä. Putinnıñ çığışı qorıltaynıñ ikençe könenä bilgelängän.