Accessibility links

Кайнар хәбәр

İran belän Söğüd Ğaräbstan arasındağı qarşılıq tiränäyä


Soñgı waqıtta Libanda qabınıp alğan uram suğışları illär arasında süz-köräşen qabındırdı. İran şiğiy xizbullah suğışçılarnı yaqlıy digän ğayepläwlärdän soñ, Söğüd Ğarabstan İrannı, Bäyrut xaqimiäten cimerergä tırışuda ğayepläp çıqtı.


Mäzxäp yağınnan sönni Ğarabstan belän şiğiy İrannıñ Ğiraq mäsäläsendä qarşılıqları äle dä däwam itä. İke taraf ta ber berseñ yaqınkönçığış töbägendä üz mänfäğatlären üsterüdä ğayepläp çığa ide. Läkin ike aradağı süz talaşı, Ğaräbstannıñ İrannı şiğiy xizbullah köçläre aşa Bäyrut xaqimiäten cimerergä tırışa digän ğayepläw belän tağın da arttı.

Söğüd Ğaräbstan tışqı eşlär minıstrı, Sawda äl Faysal kiçä Riyadta yasağan çığışında, “Libanda bulğan waqıyğalarda hiç şiksez İrannıñ qulı uynıy, häm ul xaqimiätne cimerü öçen tırışa” dide. Ministr şulay uq mäğlümat çaralarına, İrannın älege eşçänlege anıñ İslam illäre belän bulmasa da Ğaräp illäre belän bäyläneşenä yoğıntı yasayaçaq dip belderde.

Sögüd Ğaräbstannıñ ğayepläwenä, Tähran da kiçä kiçekmästän cäwap qaytardı:

Iran Prezidentı Mäxmut Äxmädinicat matbuğat çığışında söyle
“İran Libanğa tıqşınmağan berdän-ber il. Kem äytkän bez anda suğışçılarnı yaqlap, çualışnı qotırtabız dip? Kemneñ ilçese qaçıp kitkän soñ annan?”

İran prezidentı Äxmädinicatnın qaçıp kitkän ilçe digän ataması, uzğan atna uram suğışları başlağanda Bäyrutnı taşlap kitkän Söğüd Ğarabstannıñ yuğarı wäkilenä qağıla.

Äxmädinicat uram suğışlarında cäwaplılıqnı, Xizbullah suğışçıları belän, AQŞ häm İzraildäge Bäyrutnın sönni-citäkçelegen yaqlawçılarğa taşladı.

Uzğan atna Libandağı uram suğışında 65 keşe ülde, älege çualışlar 90 yıllarda bulğan watandaşlar suğışın xäterlätte, xättä busı ul waqıttan da naçarraq buldı digän farazlar tudı. Uram suğışları isä, Bäyrut xaqimiäteneñ şiğiy xizbullah qaramağındağı telefon çeltären yabu qararınnañ soñ çıqtı. Şiğiy Xizbullah törkeme, bu qararnı törkemgä qarşı suğış başlaw bularaq atağan ide.

Söğüd Ğarabstannıñ Tährannı Bäyrutqa tıqşınuda ğayepläwe, İran belän Ğaräp illäre arasındağı qarşıqnı tağın ber qat iğtibar üzägenä menderde. Gärçä bu qarşılıq öleşçä bulsa da İran belän araları bik yaxşı bulğan Süriädä mart ayında Ğaräp illäre cıyını waqıtında da sizelgän ide. Küp kenä könbatış yaqlı ğaräp illäre, İran häm Suriäne, Libanda üzlärenä ber öleş qubarırğa cıyınuda ğayepläp, cıyınğa quşıludan baş tartqan ide.

Şulay itep Libanda bulğan yaña kiyerenkelek, Ğaräp illären AQŞnıñ äytep kilgän fikerlärenä tağında yaqınattı dip ışanğan farazlar bar. AQŞ İrannı yaqınkönçığışta totrıqlıqnı bozarğa tırışuda ğayepli. AQŞ İrannıñ uram bayıtu programın däwam itep, Waşiñton tarafınnan terrorçılar isemlegenä kertelgän Xizbullah häm Xamas kebek törkemnägä iğanäçelek itüenä borçıla.

Süz köräşe bälki, Bushnıñ Yaqınkönçığışqa bulaçaq soñgı säfärendä, Söğüd Ğaräbstan häm Misır säfäre aldınnan da küpertelüe ixtimal diyelä. Bush, Misırnın Şarm äş-Şäyxt şähärendä, töbäk citäkçeläre belän bergä anda Liban premyerı Siniora belän dä oçraşır dip kötelä.
XS
SM
MD
LG