Accessibility links

Кайнар хәбәр

Törkiädä kapital mätbuğat bäyläneşläre


Qısqa waqıt eçendä Törkiädä ike il küläm televizor kanalı belän il küläm gazetanıñ xucaları almaştı. Xucaları belän bergäläp alarnıñ missiäläre dä üzgärde. Monnan elek tä şundıy xällär bulgalıy ide. Törkiädä 20’läp il küläm gazeta näşеr itelä. Bu gazetalarnı internet aşa da uqıp bula. Ämma xalıqta küberäk tä`sir qaldırğan närsä televiziä. Başqaça äytkändä televiziä tapşıruları tä`sirleräk.
İrekle dönyada kiñ küläm mäğlümät äsbaplarına “dürtençe köç” dilär. Berençe mäğlüm xakimiät, yäğni xökümät, qanunnar çığarılğan parlament häm ğädellekne, rejimnı saqlawdan cawaplı yustitsiä. Läkin xalıqnıñ mänfäğäten küzätü öçen parlamenttağı oppozitsion partiälärneñ eşçänlege genä citmi.Ä xökümätne dä, kirägendä parlamentnı da, däwlät organnarın da, yustitsiä aparatın da xätta oppozitsiäne dä küzätep baraçaq yurnalistlar kiräk. Här ber kiñ küläm mäğlämät äsbabınıñ üzenä kürä missiäse, säyäsi yulı bula yaki bula kebek üzen kürsätergä tırışa. Çönki uquçı üz qaraşın çağıldırgan gazeta, jurnallarnı uqıy, üz dönya qaraşın çağıldırğan televiziä programaların qarıy.
Inde bu atnada Kanal Türk televiziä şirkäteneñ başqa ber xucağa satılğan buluwı mäğlüm buldı. Kanal Türk xökümätkä qatı oppozitsiäse belän mäğlüm ide. Barlıq oppozitsionerlar bu kanalda çığışlar yasıylar ide. Anıñ xucası Tuncay Özkan xätta mitinga maydannarına çığıp AK partiägä qarşı oppozitsiä oyıştıru belän dä mäşgul buldı. Yari anı Russiädäge kebek atıp ütermädelär. Kapital köçen qullandılar. Kanal Türkneñ baytaq burıçı cıyılğan, 4-5 aydan birle xezmätkärlärenä eş xaqqı da tüli almaslıq xälgä kilgän. Çönki añarğa birelgän reklamalar bik kimegän. Mäğlüm televizion şirkätläre ğomumän reklama keremnärennän aqça qazanalar. Näticädä Kanal Türk AK partiä yaqlı eş quwarlar Koza-İpek Şirkätlär gruppasına 30 million dollarga satıldı. Şulay itep oppozitsion ber tawış avızlıqlanğan buldı. Kanal Türkneñ iske xucası bu atnada bu turıdan tamaşaçılarğa ekran aşa mäğlümät birgändä oppozitsiädäge Comhuriät Xalıq Partiäse çitäkçese Deniz Baykal da qayğıbıznı urtaqlaşmadı dide. Ber könnän soñ Baykal “Uñışsızlıqınıñ cawaplılığın CXP-na yöklämä” dide. Monnan elek tä AK partiägä oppozitsiä belderep kilgän ATV televiziäse belän Sabah gazetası da şulay uq AK partiägä yaqın toruçı Çalık gruppasına satılğan ide.
Qısqası irekle bazar sistemasında kapital mätbuğatnı qabat ciñde. Läkin AK partiä yaqlılar ni genä eşlämäsennär, barlıq kiñ küläm mäğlümät äsbapların satıp alalmayaçaqlar. Dimäk türälär yaratmağan tänqitlärne monnan soñ da işetep, uqıp torırğa mäcburlär. Ä ğomumän Russiädä, ayrım alğanda Tatarstan belän Başqortstanda bu mömkinme?
XS
SM
MD
LG