Törkiädä konstitutsiä mäxkämäse 30 iyüldä kikçe sägat altı tiräsendä başprokurornıñ AK partiä laisizm, yäğni dinne däwlät eşlärennän ayıru prinsipın bozuçı üzäkkä äwrelde digän gäyepläwe häm partiäne yabu taläbe turında xökem qararın birde. Konstitutsiä mäxkämäseneñ unber äğzasınnan altısı yabılsın, dürte ise aqçalata ştraf birelsen digän näticägä kilgännär. 2001yılda kertelgän tärtip buyınça säyäsi partiälärne yabu öçen unber ağzanıñ cideseneñ tawışı kiräk. Dimäk, AK partiä ber tawış belän genä yabıludan qotıldı. Şuña qaramastan däwlät qaznasınnan partiägä birelgän aqçanıñ yartısın kire tapşırırga xökem itelde.
Berdän-ber yabılmasın dip tawış birgän konstitutsiä mäxkämäse räise Haşim Qılıç mäxkämäneñ qararın jurnalistlarga açıqlaganda, yabu qararı çıqmadı, ämma partiägä ber kisätü yasaldı, citdi ber kisätü qararı çıqtı. Bu näticä turında uylanılaçagın häm tieşle çaralarnıñ da küreläçägen ömet itäm, digän analiz yasadı.
Şuşı qarar xökümät belän AK partiä taraftarları arasında zur şatlıq xasyıl itte. Käsepçelär, eşquarlar tınıç sulış aldı. Birjada aksiälärneñ bäyäse şunda uq 4,5 %-qa kütärelde, dollarnıñ bäyäse töşte. Evropa Berlege belän AQŞ räsmi şäxesläre belän mätbugatı şuşı qararga qänäğät buluların belderdelär. Premier Erdoğan da üz uylın däwam itäçägen äytte.
Mäğlümat çaraları konstitutsiä mäxkämäseneñ qararın uquçu häm tıñlawçılarına törleçä xäbär ittelär. CNN-Türk, NTV kebek televidenie kanalları, “Milliyet”, “Cumhuriyet”, “Radikal”, “Sabah”, “Güneş”, “Evrensel”, “Vatan”, “Yeni Asya” kebek “liberal” AK partiägä tänqıyti mönäsäbät kürsätkännär, xätta berniçäse yaqlap kilgän gazetalar konstitutsiä mäxkämäseneñ “citdi kisätü” qararına basım yasadılar. Xökümät yaqlı “Zaman”, “Yeni Şafak”, “Vakit”, “Türkiye”, “Star”, “Takvim”, “Milli Gazete” kebeklär isä konstitutsiä mäxkämäse qararı arqılı ildä totrıqlılıq däwam itäçäk digän qaraşqa basım yasadılar.
Çınnan da konstitutsiä mäxkämäsennän AK partiäne yabu häm moña bäyle bularaq aralarında premier häm prezident ta bulğan 70 ağzasına biş yıl möddät belän säyäsät belän şögellänü tıyılsa ide, säyäsi totrıqlılıq häm moña bäyle ekonomik totrıqlılıq ta bozılır ide. Näticä dä xaos çıqmadı. AK partiä xakimiäte däwam itäçäk. Evropa Berlege da şuşı qararlardan soñ üzläre taläp itkän reformalarnıñ däwam itüwen kötä. Mäglüm fevral ayında AK partiäne yabu taläbe belän konstitutsiä mäxkämäsenä başprokurornıñ taläbe kilgäç, ildä bilgesezlek xökem sörä başlagan ide.
Inde parlamentta säyäsi partiälärne, tik partiäneñ turıdan turı terrorga qatnaşqan buluwı isbatlangan oçraqta gına yabuga mömkinlek birgän konstitutsiä maddäse üzgereşe çığarıluwı kötelä. Çönki xäzer çiratta kördlärneñ “Demokratik cämğiät partiäse”n yabı başprokurornıñ taläbe turında xökem qararı çığaruwı kötelä. Ägär dä, üzgäreş qanunı çığarılsa ul da qotılaçaq. Şulay itep, Evropa Berlegeneñ demokratik illlärdä säyäsi partiälärne yabılmasqa tiyeş digän taläbe ütäläçäk.
Xäzer konstitutsiä mäxkämäseneñ şuşı qararı ildä çın demokratiä häm totrıqlılıq buldıruga öleş kertäçäkme digän soraw tua. Döres, konstitutsiä mäxkämäse AK partiäne yapmadı, ämma tege yaqtan anıñ anti laik xäräkätlärneñ üzäge buluwın da rasladı. Dimäk Törkiädä tartış däwam itäçäk.
Oppozitsiädäge “Comhuriät xalıq partiäse” liderı Deniz Baykal, konstitutsiä mäxkämäse krizisnı çişmäde, ä buluwın gına raslandı, dip belderde. Oppozitisädä ikençe zur partiä “Millätçe xäräkät partiäse” liderı Däwlät Baxçäli dä, AK partiä belän Erdoğan bu qarardan sabaq alırğa tiyeşlär. dip äytte. Generalştab başlığı Armiä generalı Yaşar Büyükanıt ta, armiäneñ laisizm turındağı qararı üzgärmäde, dip belderde.
Xäzer inde AK partiä belän premier Erdoğan Törek konstitutsiäseneñ laiszm prinsibın monnan soñ bozmayaçaqların häm eştä häm süzdä kürsätergä, saq xäräkät itärgä tiyeşlär. Yugisä tartış-gaugalar elekkeçä däwam itäçäk. Bu forsatnı ziräk qullanu, faydalanu inde alar qulında.
Berdän-ber yabılmasın dip tawış birgän konstitutsiä mäxkämäse räise Haşim Qılıç mäxkämäneñ qararın jurnalistlarga açıqlaganda, yabu qararı çıqmadı, ämma partiägä ber kisätü yasaldı, citdi ber kisätü qararı çıqtı. Bu näticä turında uylanılaçagın häm tieşle çaralarnıñ da küreläçägen ömet itäm, digän analiz yasadı.
Şuşı qarar xökümät belän AK partiä taraftarları arasında zur şatlıq xasyıl itte. Käsepçelär, eşquarlar tınıç sulış aldı. Birjada aksiälärneñ bäyäse şunda uq 4,5 %-qa kütärelde, dollarnıñ bäyäse töşte. Evropa Berlege belän AQŞ räsmi şäxesläre belän mätbugatı şuşı qararga qänäğät buluların belderdelär. Premier Erdoğan da üz uylın däwam itäçägen äytte.
Mäğlümat çaraları konstitutsiä mäxkämäseneñ qararın uquçu häm tıñlawçılarına törleçä xäbär ittelär. CNN-Türk, NTV kebek televidenie kanalları, “Milliyet”, “Cumhuriyet”, “Radikal”, “Sabah”, “Güneş”, “Evrensel”, “Vatan”, “Yeni Asya” kebek “liberal” AK partiägä tänqıyti mönäsäbät kürsätkännär, xätta berniçäse yaqlap kilgän gazetalar konstitutsiä mäxkämäseneñ “citdi kisätü” qararına basım yasadılar. Xökümät yaqlı “Zaman”, “Yeni Şafak”, “Vakit”, “Türkiye”, “Star”, “Takvim”, “Milli Gazete” kebeklär isä konstitutsiä mäxkämäse qararı arqılı ildä totrıqlılıq däwam itäçäk digän qaraşqa basım yasadılar.
Çınnan da konstitutsiä mäxkämäsennän AK partiäne yabu häm moña bäyle bularaq aralarında premier häm prezident ta bulğan 70 ağzasına biş yıl möddät belän säyäsät belän şögellänü tıyılsa ide, säyäsi totrıqlılıq häm moña bäyle ekonomik totrıqlılıq ta bozılır ide. Näticä dä xaos çıqmadı. AK partiä xakimiäte däwam itäçäk. Evropa Berlege da şuşı qararlardan soñ üzläre taläp itkän reformalarnıñ däwam itüwen kötä. Mäglüm fevral ayında AK partiäne yabu taläbe belän konstitutsiä mäxkämäsenä başprokurornıñ taläbe kilgäç, ildä bilgesezlek xökem sörä başlagan ide.
Inde parlamentta säyäsi partiälärne, tik partiäneñ turıdan turı terrorga qatnaşqan buluwı isbatlangan oçraqta gına yabuga mömkinlek birgän konstitutsiä maddäse üzgereşe çığarıluwı kötelä. Çönki xäzer çiratta kördlärneñ “Demokratik cämğiät partiäse”n yabı başprokurornıñ taläbe turında xökem qararı çığaruwı kötelä. Ägär dä, üzgäreş qanunı çığarılsa ul da qotılaçaq. Şulay itep, Evropa Berlegeneñ demokratik illlärdä säyäsi partiälärne yabılmasqa tiyeş digän taläbe ütäläçäk.
Xäzer konstitutsiä mäxkämäseneñ şuşı qararı ildä çın demokratiä häm totrıqlılıq buldıruga öleş kertäçäkme digän soraw tua. Döres, konstitutsiä mäxkämäse AK partiäne yapmadı, ämma tege yaqtan anıñ anti laik xäräkätlärneñ üzäge buluwın da rasladı. Dimäk Törkiädä tartış däwam itäçäk.
Oppozitsiädäge “Comhuriät xalıq partiäse” liderı Deniz Baykal, konstitutsiä mäxkämäse krizisnı çişmäde, ä buluwın gına raslandı, dip belderde. Oppozitisädä ikençe zur partiä “Millätçe xäräkät partiäse” liderı Däwlät Baxçäli dä, AK partiä belän Erdoğan bu qarardan sabaq alırğa tiyeşlär. dip äytte. Generalştab başlığı Armiä generalı Yaşar Büyükanıt ta, armiäneñ laisizm turındağı qararı üzgärmäde, dip belderde.
Xäzer inde AK partiä belän premier Erdoğan Törek konstitutsiäseneñ laiszm prinsibın monnan soñ bozmayaçaqların häm eştä häm süzdä kürsätergä, saq xäräkät itärgä tiyeşlär. Yugisä tartış-gaugalar elekkeçä däwam itäçäk. Bu forsatnı ziräk qullanu, faydalanu inde alar qulında.
