Accessibility links

Кайнар хәбәр

Bush Pakistan belän Hindstanğa säfären başlıy. Problemmalar bar, xäl çarası kürenmi


AQŞ prezidentı Buş 1-nçe Martta Hindostan häm Pakistanğa visitların başlıy. Ul Pakistan belän elemtälärne nığıtunı häm Hindostan belän atom mäsäläsen tikşeräçäk dip kötelä. Läkin, Buşnıñ vizitı vaqıtında iñ qıyın problemma ike il arasındağı Kaşmir bäxäse bulaçaq.

AQŞ ike il arasında kileşü mäsäläsendä Kongressnıñ rizalığın alır öçen Hindostan üzeneñ sivil häm xärbi atom programmaların ayırsın dip Deligä basım yasıy. Washington Hindostannıñ üzeneñ atom qorılmalarınıñ zur öleşen tınıç maqsätlär öçen qullanıla dip iğlan itüen teli. Şulay itep ul qorılmalar xalıqara inspeksiägä açıq xälgä kiler häm bu Hindostannıñ atom qoralları bulğan küpkenä başqa illär belän täñgäl xälgä kilüen añlatır ide. Läkin, Hindostan tınıç häm xärbi programmalarınıñ üzara bäyle buluın teli häm inspektorlarnı çittä tota. Şulay da 24-nçe Fävraldä Buşnıñ milli iminlek kiñäşçese Stephan Hadley ike il arasındağı ayırmalıqlar kimi bara dip belderde.

"Bez dä, Hindostan da Buşnıñ vizitı vaqıtında şuşı ayıru turında kileşüneñ tözelüen telär idek. Bu turıda Buşnıñ vizitınnan alda kileşsäk şäp bulır ide. Kileşä almasaq vizittan soñ söyläşülärne dävam itärbez."

Qayber kongressmenner kileşüneñ mäğnäse yuq. Çönki Hindostannıñ atom qorılmalarınıñ qayberläre inspeksiägä açıq bulğan xäldä dä, ul bareber kontrol itelmägän atom qorallarına il bulıp qala birä digän fikerdälär. Buşnı bu regionğa vizitı vaqıtında atom qoralları mäsäläsennän tış tağı da qatmarlı ber problemma kötä. Kaşmir mäsäläse. Pakistan belän Hindostan bu töbäkne kontrol itü öçen ike märtäbä suğışıp ta aldılar. Buş 26-nçe Fävraldä Pakistan televideniäsenä birgän ängämäsendä Pakistan belän Hindostan arasında bu xaqta barğan söyläşülärneñ näticäle bulıp tämamlanu mömkinlegenä optemistik qarauın belderde.

"Minem Pakistan prezidentı häm premier minister belän söyläşülärdän başqaça mönäsäbät bar digän täsir qaldı. Min vizitım vaqıtında citäkçelekne problemmanı xäl qılu mömkin digän ideadan çığıp mäsäläne xäl qılu tırışlığın dävam itüläre öçen ügetliäçäkmen."

Washingtondağı Brooklings İnstitutı belgeçe Stephan Coheneñ fikerençä, Buşnıñ bu süzläre teläk kenä. Kaşmir mäsäläse xäl qılınudan bik yıraq, taraflar çittän beräv mäsäläsen AQŞ aradaşlıq itsä bu faydağa bulır ideme digän mäsälädä dä urtaq fikergä kilä almıylar. İslamabad Washingtonnıñ aradaşlığın yaqlasa, Hindostan xalıqara aradaşlıq telämi. Kohen radiobız xäbärçesenä bolay dide

"Hindostanlılar berençedän Pakistanlılarğa iğtibar itmäv häm ikençedän Kaşmir xalqı belän añlaşu yulı belän problemmanı Pakistansız xäl itü yağın qarıylar."

Cohennneñ fikerençä, Buşnıñ mömkinlekläre çiklängän häm kiläse ike yılda nindi dä bulsa möhim inisiativa bulmas.

"Buş ber närsä dä eşlämäs kebek. Ul Pakistannı qänäğätländerü öçen Kaşmir mäsäläsen kütärep çığar, çönki İslamabad AQŞnıñ üz yağında mona qatnaşuın teli. Läkin, Buş ber närsä dä eşlämäs kebek. Buş administratsiä qalğan yıllarda möhim inisiativa kürsätmäs."

Buş Hindostan belän Pakistan arasında söyläşülärneñ dävam itüen yaqlaudan başqa närsä eşlämäs kebek.

Färit İdelle, Praga.
XS
SM
MD
LG