Accessibility links

Кайнар хәбәр

Başqortstan oppozitsiäsenä basım köçäyä


Atnakiç könne Ufada Başqortstan berläşkän oppozitsiäse wäkilläreneñ xakimiätlärgä qarşı uram cıyının ütkärüe xaqında uzğan programmabızda berniqädär mäğlümat birgän idek inde. Aldan uq xäbär itelüençä, Başqortstan oppozitsiäse köçläre 27 aprel' könne Ufanıñ Lenin isemendäge mäydanında zur miting ütkäräçäkläre xaqında belderep, xakimiätlärgä röxsät sorap xat yazdı. Ul röxsät alındı häm bu uram cıyını oyışqan töstä genä ütäçäk, dip ışanğan ide oppozitsiä köçläre. Ämma bu alay bulıp çıqmadı.



Miting ütäse könne töş aldınnan tanılğan tatar eşquarı, cämäğät eşleklese, Başqortstan Tatar milli-mädäni moxtariäte idäräse räise Rämil Bignovnıñ eş binasına Başqortstan iminlek xezmäteneñ 15 xezmätkäre tentü belän kilde. Näq menä şul binada Başqortstan Berläşkän oppozitsiäseneñ koordinatsiä şurası äğzaları da urnaşqan. Başqortstan iminlek xezmäte wäkilläre binada biş säğät buyına tentü alıp bara. Tentü ütkärgän säğätlärdä, militsiä xezmätkärläre bu binağa ber keşene dä kertmäde. Ä oppozitsiä wäkilläreneñ kesä telefonnarı tartıp alındı häm böten mäğlümat bazası tuplanğan komp'yuternı da alıp kitte tentügä kilüçelär.

Başqortstan İminlek xezmäte wäkilläre bu tentülärne Berläşkän oppozitsiä tarafınnan çığarılğan “Провинциальные вестиi” häm “Площадь восстания”' dip atalğan gäzitlärdä Başqortstan xakimiätlären köç qullanu yulı belän vlast'tän töşerergä çaqırıp yazılğan mäqälälär buluı belän añlattı. Ayırıp äytkändä, alarğa bu gäzitlärneñ soñğı sanında başqort milli oppozitsiäse liderı Ayrat Dilmöxämätovnıñ xakimiätlärgä qarata kisken fikerläre oşamağan ikän.



Ämma İminlek xezmäte wäkilläreneñ üzlärenä kilep tentü oyıştıruları häm annan soñ FSB idäräsenä alıp kitep anda tön urtasına qädär soraw aluları säbäben Başqortstan Berläşkän oppozitsiäse citäkçese Ramil Bignov bötenläy başqaça añlata. “Xakimiätlär bezneñ uram cıyının özü maqsatın häm bezne psixologik yaqtan cimerü burıçın quyğan, - di ul. - Şuña da bezne – törle partiälär häm oyışmalar citäkçelären, cämğısı 8 keşene qulğa aldılar häm başta eş urınında, annan soñ fatirlarıbızda tentü oyıştırıp, soñınnan İminlek xezmäte idäräsenä dä alıp barıp soraw alu oyıştırdılar”. Şuşı fikerlärne häm tentü belän bäyle xällärne Ramil Bignov comğa könne töş waqıtı aldınnan oyıştırğan matbuğat konferensiäsendä äytte.



Başqortstan Berläşkän oppozitsiäse koordinatsiä şurası citäkçese, Başqortstan Tatar milli-mädäni moxtariäte räise Ramil Bignovnıñ comğa könne matbuğat oçraşuında äytkän fikerläre buldı bu. Mäğlüm buluınça, atnaqiç ütäçäk uram cıyının oyıştıru xaqında xakimiätlärgä belderüne Rusiä Kommunistlar partiäseneñ Başqortstan bülege wäkilläre birgän ide. Kiñ qolaçlı tentüne Başqortstan iminlek xezmäte wäkilläre kommunistlar partiäse binasında da oyıştırdı. Anda kilep kergän 20 iminlek xezmätkäre şulay uq barlıq telefonnarnı tartıp alğan häm dürt komp'yuternı alıp kitkän. Berniçä säğät ofista ütkärelgän tentüdän soñ, şundıy uq tentüne partiä citäkçeläre Rinat Galiev belän Vladimir Skakalinnıñ fatirlarında da oyıştırğannar. Annan soñ alarnı şulay uq Başqortstan İminlek xezmäte binasına alıp kitep, kiç buyı soraw alğannar. Bu xaqta Rinat Galiev comğa könne jurnalistlar belän ütkärgän matbuğat oçraşuında belderde.

Äye, oppozitsiä äzerlägän uram cıyını bu yulı barıp çıqmadı disäñ dä bula. Anda nibarı 300-400 tiräse genä keşe qatnaştı. Mitingta qatnaşuçılar az bulsa da, ul uzğan mäydannı uratıp alğan militsiä xezmätkärläre meñgä yaqın ide. Ä şul tirädäge yortlar işeğallarına kilep tuqtağan avtobuslarda tağın da yözlärçä militsiä xezmätkäre avtobuslardan çıqmıyça, östämä komanda kötep utırdı.



Miting ütte, ämma Ufa uramnarında, başqalağa kilüçe zur yullarnıñ tikşerü punktlarında yözlärçä militsiä xezmätkäre haman da köçäytelgän rejimda eşli. Ufağa kergän häm çıqqan cirlärdä maşinalar säğättän artıq çirat kötep tora. Baştanayaq qorallanğan häm etlär iärtkän militsionerlar aeroport, timer yul vokzalı, avtovokzallar yanında täwlek äylänäse dejur itä. Äyterseñ dä Ufada komendant säğäte iğlan itelgän. Xalıq arasında bu xälgä törle imeş-mimeşlär dä taralıp ölgerde. Soñlap bulsa da, bu imeş-mimeşlärne xakimiätlär taratırğa tırışıp qarıy. Mäsälän, premyer-ministr Rafail' Baydäülätov comğa könne Başqortstannıñ Rusiägä quşıluına 450 yıl tuluğa äzerlekne oyıştıru komitetınıñ utırışında bu mäs’älägä ayırım tuqtaldı. “Ufada ğädättän tış xäl yuq. Barı tik bezdä İdel buyı federal' okrugı quät oyışmalarınıñ berlektäge künekmäläre genä ütä”, - dip tınıçlandırdı Xökümät başlığı. - Bu künekmälär kiläse yılda bilgelänäçäk zur yubileyğa iminlek oyışmalarınıñ äzerlegen tikşerü sıyfatında ğına ütkärelä”. Menä şundıy añlatma birde Rafail' Baydäülätov Ufanı meñnärçä militsiä häm OMON xezmätkärläre basıp alu uñayınnan. Läkin monda urınlı ber soraw tua – ni öçen bu künekmälär xaqında cämäğätçelekne beraz ğına aldan kisätmägännär soñ? Törle imeş-mimeşlärgä säbäp tä tumas ide.



Başqortstan Berläşkän oppozitsiäse wäkilläre üzläreneñ comğa ütkärgän matbuğat oçraşularında xakimiätlärgä qarata qarşılıq çaralarınıñ tuqtalmayaçağın belderep, kiläse uram cıyınınıñ 1 may könne ük ütäçägen äytte.

XS
SM
MD
LG