Hamas törkeme ğinwar ayında xakimiätkä kilgännän soñ Hamas belän prezident Mäxmüt Abbasnıñ Fatah partiäse arasındağı xakimiät öçen koräş tağı da köçäyde. İreşelgän kileşü bu köräşkä noqta quyır, milli berdämlek xökümäte tözügä yul açır digän ömetlär bar. Alay bulsa Könbatış ta Fälästin üzidaräsenä yärdämen yañarıtrğa mömkin. Xäzergä, Hamasnıñ yäxüd däwläten cimerergä öndäwe arqasında, yärdäm tuqtatılğan xäldä.
Hamas belän Fatah arasında ireşelgän kileşüdä bäysez Fälästin däwläten 1967 yıl çiklärendä tözergä çaqırıla. İzrail monıñ belän älbättä kileşmiäçäk. Läkin kileşüneñ ähämiäte başqada – anı, kinayalı räweştä bulsa da, Hamasnıñ İzrailne tanuı dip qararğa bula. İzrail belän yänäşä däwlät töziseñ ikän, dimäk anı tanıysıñ digän süz bit.
Şuşı soraw tiräsendä Fälästinneñ üzendä qaynar bäxäslär quptı. Kileşü turındağı xäbär taralu belän, Hamas deputatı Salah Äl-Bardawil, "bez ike däwlätne dä tanıybız dimädek" dip belderde.
Prezident Abbasnıñ yärdämçese Yassir Abed Rabbo isä Fatah başqaça uylıy dide, häm Hamasnı yözen saqlap qalu öçen süzlär belän uynawda ğäyepläde.
Şulay itep, kemgä ışanırğa soñ? Yaqın könçığış belgeçe, zamanında Quşma Ştatlarnıñ İzrail häm Mısırda ilçese bulğan, prezident Bushnıñ elekke kiñäşçese Edward Walker bu oçraqta Hamas döresräk söyli di:
"Min bu kileşüne kinayalı räweştä İzrailne tanu dip sanamıym, Hamas keşeläre üzläre dä alay dimi häm bu turıda kileşüdä dä äytelmägän" di Edward Walker.
Walker, İzrailneñ, Golda Meirdan soñ här citäkçese belän eşlägän. Soñğı kileşüdä İzrailgä berniçä taläp quyılğan, alar ütälgän xäldä İzrail däwläte, härxäldä xäzerge şäkelendä betäçäk di ul.
Walker süzlärençä, taläplärneñ berse – BMOnıñ küptänge qararın ğämälgä quyu. Ul qarar nigezendä Fälästin qaçaqları xäzer İzrailneñ öleşe sanalğan cirlärgä qayta alaçaq.
Kileşüdä şulay uq "berdäm qarşılıq törkeme" buldıru qaralğan. Walker monı terrorçıl törkem bulaçaq dip sanıy. Kileşüneñ ike mäğnäle telenä kilgändä, Walker fikerençä, bu Hamasnı künderü öçen maxsus eşlängän.
Washington älegä üz fikeren äytmäde, Aq Yort süzçese Tony Snow süzlärençä, prezident Bush älegä kileşüne kürmägän:
"Älegä bez räsmi qäğäz kürmädek. Bar bulğanı matbuğat xäbärläre, Hamasnıñ bez İzrailne tanımıybız digän belderüe, şuña kürä bezgä kötergä genä qala" di Aq Yort süzçese.
Edward Walker fikerençä, bu kileşü Könbatışnıñ Fälästingä yärdämen yañartu öçen citärlek tügel. Alay da, Europa Berlegeneñ tışqı bäyläneşlär komissarı Benita Ferrero-Waldner anı "başlanğış" dip atadı häm qarşı taraflarnı köç qullanmasqa, elekke kileşülärne ütärgä çaqırdı.
Ul arada İzrail-Fälästin mönäsäbätlärendä soñğı könnärdä kierenkelek arta.
ali ğilmi
Hamas belän Fatah arasında ireşelgän kileşüdä bäysez Fälästin däwläten 1967 yıl çiklärendä tözergä çaqırıla. İzrail monıñ belän älbättä kileşmiäçäk. Läkin kileşüneñ ähämiäte başqada – anı, kinayalı räweştä bulsa da, Hamasnıñ İzrailne tanuı dip qararğa bula. İzrail belän yänäşä däwlät töziseñ ikän, dimäk anı tanıysıñ digän süz bit.
Şuşı soraw tiräsendä Fälästinneñ üzendä qaynar bäxäslär quptı. Kileşü turındağı xäbär taralu belän, Hamas deputatı Salah Äl-Bardawil, "bez ike däwlätne dä tanıybız dimädek" dip belderde.
Prezident Abbasnıñ yärdämçese Yassir Abed Rabbo isä Fatah başqaça uylıy dide, häm Hamasnı yözen saqlap qalu öçen süzlär belän uynawda ğäyepläde.
Şulay itep, kemgä ışanırğa soñ? Yaqın könçığış belgeçe, zamanında Quşma Ştatlarnıñ İzrail häm Mısırda ilçese bulğan, prezident Bushnıñ elekke kiñäşçese Edward Walker bu oçraqta Hamas döresräk söyli di:
"Min bu kileşüne kinayalı räweştä İzrailne tanu dip sanamıym, Hamas keşeläre üzläre dä alay dimi häm bu turıda kileşüdä dä äytelmägän" di Edward Walker.
Walker, İzrailneñ, Golda Meirdan soñ här citäkçese belän eşlägän. Soñğı kileşüdä İzrailgä berniçä taläp quyılğan, alar ütälgän xäldä İzrail däwläte, härxäldä xäzerge şäkelendä betäçäk di ul.
Walker süzlärençä, taläplärneñ berse – BMOnıñ küptänge qararın ğämälgä quyu. Ul qarar nigezendä Fälästin qaçaqları xäzer İzrailneñ öleşe sanalğan cirlärgä qayta alaçaq.
Kileşüdä şulay uq "berdäm qarşılıq törkeme" buldıru qaralğan. Walker monı terrorçıl törkem bulaçaq dip sanıy. Kileşüneñ ike mäğnäle telenä kilgändä, Walker fikerençä, bu Hamasnı künderü öçen maxsus eşlängän.
Washington älegä üz fikeren äytmäde, Aq Yort süzçese Tony Snow süzlärençä, prezident Bush älegä kileşüne kürmägän:
"Älegä bez räsmi qäğäz kürmädek. Bar bulğanı matbuğat xäbärläre, Hamasnıñ bez İzrailne tanımıybız digän belderüe, şuña kürä bezgä kötergä genä qala" di Aq Yort süzçese.
Edward Walker fikerençä, bu kileşü Könbatışnıñ Fälästingä yärdämen yañartu öçen citärlek tügel. Alay da, Europa Berlegeneñ tışqı bäyläneşlär komissarı Benita Ferrero-Waldner anı "başlanğış" dip atadı häm qarşı taraflarnı köç qullanmasqa, elekke kileşülärne ütärgä çaqırdı.
Ul arada İzrail-Fälästin mönäsäbätlärendä soñğı könnärdä kierenkelek arta.
ali ğilmi