Accessibility links

Кайнар хәбәр

Dönya qüwätläre Libannıñ könyağına xalıqara köçlär cibärüne mäğkül kürä


İzrail belän Liban arasındağı xärbi qarşılıqnı xäl itü öçen dönyanıñ qayber citäkçeläre Libannıñ İzrail belän çigendäge könyağına xalıqara ğäskärlär kertüne täqdim itä. Berläşkän Millätlär häm Yewropa Berlege Bäyrutqa üz wäkilleklären cibärde, şuşı aşığıç mäs''älä "Sigezlek"neñ Piterburdağı utırışında da qaraldı.

İzrailneñ Libandağı xädäflärgä yasağan höcümnäre, häm moña cawap itep Xizbullanıñ İzrail tönyağındağı şähärlärne utqa totuı näticäsendä ğadi xalıq arasındağı yuğaltular arta bara - häm älegä ber genä yaq ta üzeneñ çigenergä cıyınuın kürsätmi. Dönya iminlege öçen ifrat ta möhim bulğan şuşı töbäktäge kierenkelekne kimetü eşen şuña da başqa taraflar alıp bara. İnde äytelgänçä, Liban başqalası Bäyrutqa Berläşkän Millätlärdän genä tügel, Yewropa Berlege wäkillege dä kilde, anı tışqı säyäsät wä iminlek öçen cawaplı yuğarı wäkil Javier Solana citäkli.

Moñardan tış Yaqın Könçığıştağı kierenkelekne çişü yulların industrial'' "Sigezlek"neñ Piterbur oçraşuı da tikşerde, anda qabul itelgän maxsus belderüdä İzrailgä, ğadi xalıq arasında yuğaltular buldırmaw maqsatında xärbi köç qullanudan totılıp toru öndämäse yasala.

Ayırım isemnär atalmasa da, "Sigezlek" belderüendä, krizis artında töbäktäge radikal'' köçlär tora, digän süzlär bar. Belgeçlär monı Liban şığıylarınıñ Xizbullasına işarä dip bäyäli. Näq menä şul xäräkät uzğan atnada İzrailneñ sigez ğäskärien üterep, ikesen urlağaç, İzrail Xizbulla bernindi kirtälärsez eş itkän Libanğa hawa höcümnäre yasıy başlağan ide.

Xizbullanıñ anda üz qorallı militsiäse bar, häm İzrail yağı fikerençä, nizaq üzägendä näq menä şul tora da. Xizbullağa üz qorallı köçlären totu BMOnıñ İminlek Şurası qabul itkän 1559-nçı maxsus qararı belän tıyılğan ide. İzrail xökümäte, xalıqara cämäğätçelekneñ moña ireşü öçen täwäkällege citmägäç, Xizbullanıñ qüwäten yuq itü eşen bez üzebez başqarırğa mäcbür, dip belderä.

İzrail xärbi köçkä ışansa, dönya, mondıy nizaqqa diplomatik yullar aşa ğına çişeleş tabıp bula, dip isäpli. Piterburdağı oçraşuda Rusiä prezidentı Vladimir Putin, misal öçen, İminlek Şurasınıñ elekke qararların ütäw belän bergä, Libannıñ könyağına xalıqara köçlär cibärü ixtimalın da tikşerergä kiräk, dip belderde:

"Bez İminlek Şurasın Liban turındağı elekke qararlarnı ğämälgä quyuğa ğına tügel, anda xalıqara köçlär urnaştıru mäs''äläsen qarawğa da öndärgä telär idek", di Rusiä prezidentı Vladimir Putin.

Näq şundıy uq täqdim belän britan premyerı Tony Blair häm Berläşkän Millätlärneñ general'' sekretare Kofi Annan da çığa. Alar bu xaqta Piterburda uzğan oçraşuda kileşte. Tony Blair:

"Minemçä, doşmanlıqnı beterü öçen berdänber çara bulıp şul töbäkkä xalıqara köçlärne urnaştıru tora, näq şul İzrail duçar bulğan raketa höcümnären tuqtatıp, İzrailneñ Xizbullağa qarşı suğış alıp baru kiräklegen dä beterä", di britan premyer-ministrı Tony Blair.

Qayber belgeçlär alay da, Liban könyağına xalıqara köçlär urnaştıru öçen älegä waqıt citmäde, Bäyrutta barğan törle söyläşülär, İzrail armiäsenä Xizbullağa qarşı höcümnärne däwam itü öçen waqıt birügä oşap tora, dip isäpli.

Xäzer inde Yaqın Könçığışqa amerikan däwlät sekretare Condoleezza Ricenıñ baru ixtimalı da tikşerelä.

Kärim Kamal
XS
SM
MD
LG