Accessibility links

Кайнар хәбәр

Xodorkovskiy ğailäse nıq bulırğa öyränä


3 yıl elek törmägä xökem itelgän neft magnatı Mixail Xodorkovskiynıñ ğailäse – "bez ätiebez öçen borçılabız ämma soñğı yıllar täcribäse bezne nıq üzgärtte häm çınıqtırdı", di. Bu könnärdä İrina Xodorkovskaya belän Azatlıqnıñ rus redaksiäse xäbärçese oçraşıp, ğailäneñ bügenge tormışı, problemaları turında söyläşte.

Xodorkovsiylar ğailäse Mäskäwneñ yäşel bistäse Zhukovkada tora. Yort üze häm tiräsendäge cirneñ xucası – Yukosnıñ ber keçe şirkäte ide. 2 may könne Mäskäw mäxkämäse bu yortnı häm ciren saqqa alırğa digän qarar çığarğan. Xodorkovskiynıñ xatını İnna süzlärenä qarağanda, mäxkämä eşe Yukosnıñ salım tülämäwen tikşerü belän bäyle:

"Xäzerge waqıtta min yäşärgä urın ezläw turında uylıym. May ayında alar bez torğan cirne saqqa aldılar. Äle bez Zhukovkada yäşibez, ämma küpme yäşiäçägebezne belmim, çönki min alarnıñ plannarı turında ber ni dä belmim."

İnna irenä yawız basım däwam itä, häm bu yort mäsäläse dä – şul basımnıñ ber öleşe dip sanıy. Azatlıq radiosınıñ rus redaksiäsendä efirğa çıqqan bu äñgämägä berniçä kön uzğaç General Prokuraturanıñ mäğlümat çaraları belän eşläwçe idaräse reaksiä belderde. Rusiä prokuraturası mäğlümatlärenä qarağanda, Xodorkovskiynıñ ğailäsen Zhukovkadan älegä quarğa cıyınmıylar. Yortnı häm ciren saqqa alunıñ säbäbe – Yukosnıñ finans eşlär belän şöğellängän ber keçe şirkäte başlığı İrina Golubkä qarşı belderelgän ğäyepläwlär. Mäxkämä Golubkä xökem qararı çığarmıy torıp Xodorkovskiy ğailäsen öylärennän qumayaçaqlar. Ä Golubkä xökem qararı belderep bulmıy çönki ul inde berniçä yıl Londonda yäşi. Aña 2000nçe yılda 48 häm 2001nçe yılda 30 milliardqa yaqın rubl salım tülämäwdä ğäyepläw belderelä. Rusiäneñ salım ministrlığı prokuraturağa bu xaqta şikäyät tapşırğan, prokuratura, Zhukovkada cir häm yortlar tülänmägän salım xisabına alınğan dip sanıy. Bügenge köndä İrina Golub Londonda yäşi, anı Rusiägä tapşıru eşe belän prokuratura, yustitsiä häm tışqı eşlär ministrlığı wäkilläre şöğellänä.

Kire Xodorkovskiylar ğailäsenä qaytsaq, xatını İnnağa iren 3 ayğa ber kürü röxsät itelä. Seberdäge törmägä barıp citer öçen aña oçqıçta 9 säğät, poezda 15 säğät baru kiräk. Küreşü urınına tağın 40 minutlıq maşina yulı qala.

3 kön ir belän xatın törmä torağında yäşi. Rusiäneñ qayber mäğlümat çaraları Xodorkovskiylarnıñ oçraşu bülmäse qıybatlı otellärgä tiñ "zatlı" dip yazıp çıqqan ide. İnna süzlärenä qarağanda, ğadi bülmädä karawat, ber urındıq häm kiştälär genä bar. Xodorkovskiy üze bik üzgärgän, daimi däwam itkän ruxi häm fizik basım näticäse – yözenä çıqqan, di xatını:

"Alar anı sındırırğa tırışa. Ul ısullar inde küptän uylap tabılğan. Basım yasaw – dulqınnap bara. Ber arta, ber kimi, alar anı eştän çığarırğa tırışa."

Xodorkovskiy öçen iñ awır äyber, yalğızlıq häm çarasızlıq, ämma annan çığu yulların da taba ul, di İrina:

"Dini ädäbiatnı küp uqıy ul. Ber qayçan da ul dingä birelmäde, din anı kübräk tarixi yaqtan qızıqsındıra ide. Xäzer ul dingä yañaça qarıy başladı, yaqınaydı."

İnna Xodorkovskaya üz iren säyäsi totqın dip atıy häm anıñ törmädä buluı barı tik Kremldä utıruçılarnıñ säyäsi ambisiäläre di. Xodorkovskiy üze häm bäysez çığanaqlar xökem eşe – oligarxlarnı säyäsättän yıraq torırğa dip kisätkän tamaşa ide, dip belderde.

Kreml başqa törle uylıy. Kreml öçen Xodorkovskiy salım tülämiçä däwlättän küp aqça urlağan cinäyätçe.

İnna Xodorkovskaya xällärneñ awır buluın yäşermi. Ämma soñğı yıllar täcribäse tormışqa üzgäreşlär kertte, nıq bulırğa öyrätte, di ul:

"Tormışıñda nindider citdi äyber bulsa – qimmätlär dä üzgärä. Älbättä, soñğı waqiğalardan soñ – min çınıqtım. Qimmätlärne tulısınça üzgärttem dip äytmäse idem, ämma ul tormışqa başqa yaqtan qarıy başladı, älbättä ul nıq üzgärde."

Alsu Qormaş
XS
SM
MD
LG