Accessibility links

Кайнар хәбәр

Osama bin Laden belän tanış bulğan keşe xäzer normal tormış belän yäşärgä teli


Dönyada iñ ezlängän keşelärneñ berse Osama bin Laden belän yaqınnan tanış buluçılar bu turıda söylärgä bik yaratmıy. Şundıy keşelärneñ berse radiobızda xätiräläre belän urtaqlaşırğa buldı. Oçuçı Xisam Äl-Ridi bin Laden belän 80-nçe yıllarda Paqstanda tanışqan. Distä yıldan Afrikada Äl-Qaidä oçqıçın cimerep qaçqan. Soñraq Quşma Ştatlarda Äl-Qaidä östennän tanıqlıq itsä dä, min Ladenğa mäñge bäyle bulıp qalırmın, di ul.

Çığışı belän Mısırdan bulğan, Quşma Ştatlarda yäşägän Xisam Äl-Ridi 1982 yılda Äfğanstanda Sovetlarğa qarşı siğışqan möcäxetdinnärgdä yärdäm itü niäte belän Paqstanğa kitä.

Tellär belgän, tanışlığı bulğan Äl-Ridi möcäxetdinnärne tönlä kürä torğan cixazlar belän täemin itä başlıy, tärcemäçe wazifasın başqara. Şunda Osama bin Laden belän tanışa:

"Bezneñ öçen ul fäqät bay häm dindar keşe ide. Anıñ niätläre turında berni belmi idek. Ul bik tınıç, az söyli, kübräk tıñlıy ide, başqalarğa bik märxämätle, berençe täesir şul ide" di Äl-Ridi.

Läkin waqıt uzğaç, Äl-Ridineñ küñele qayta başlağan. Misal öçen, ul xärbi täcribäse bulmağan ber bay keşeneñ suğış qırında färman birüenä aptırağan. Bik küp möcäxetdin qırılğan ber bäreleş ciñü dip iğlan itelü anıñ öçen soñğı tamçı bulğan. Äl-Ridi Paqstannan kitep oçuçı käseben üzläşterä başlağan.

1993tä anı bin Laden keşeläre yänä ezläp tapqan häm oçqıç tabırğa ütengän. Äl-Ridi ber iske amerikan oçqıçı tabıp, anı Sudanğa kitergän.

"Min anı başta Arizonada ber awıl çitenä kiterep tözättem, yaña cixazlar quydım. Soñnan alarğa kiterdem. Şunda bin Ladennı 3nçe tapqır kürdem. Älbättä, niät aqça eşläw ide. Başqalarğa yarağaç, nik miña yaramasın didem" di Äl-Ridi.

Äl-Ridi bin Ladenğa eşlägän 5 keşene Sudannan Keniägä kitergän. Läkin anıñ şäxsi pilot bului täqdimen kire qaqqan. Säfärlärneñ bersendä ul Xartum hawa alanında oçqıçın cimerep ildän qaçqan.

1998dä Afrikada Quşma Ştatlarnıñ ike ilçelege şartlatılğaç Äl-Ridine inde amerikan räsmiläre ezläp tapqan. Ul mäkkämädä şahitlıq itergä rizalıq birgän. 2001 yılda Äl-Qaidäneñ 4 äğzası bu şartlawlarnı oyıştıruda ğäyeple dip tabıldı.

"Min härwaqıt döres yaqqa yärdäm itergä telädem. İslamğa bulsın, üz ilemä, yä xäzer yäşägän ilgä. Minemçä, Osama bin Laden möselmannarnıñ abruyın cirgä salıp taptadı, şuña kürä min amerikannarğa yärdäm itergä buldım" di Xisam Äl-Ridi.

Läkin bu anıñ üzenä qimmätkä töşkän. 2 distä yıl xatasız oçu täcribäse bulsa da, anı oçuçı itep eşkä almıylar. Xäzer ul yök maşinasında ozın arağa yök taşıy, räsmilärgä açu tota. Mine ğömer buyı bin Laden belän bäyliäçäklär di ul, şulay da qayçan da bulsa yänä oça başlaw ömeten özmi.

Ali Ğilmi
XS
SM
MD
LG