Accessibility links

Кайнар хәбәр

Ufada Kuzeyev uquları ütte


Comğa könne Ufada Başqortstanda yäşäp böten Rossiägä tanılğan tatar ğalime, etnologiä häm etnografiä belgeçe, akademik Rail Kuzeev istälegenä “Kuzeev uquları” digän xalıqara ğilmi-ğamäli konferensiä bulıp ütte. Anıñ eşendä qatnaşu öçen, Amerikadan, Almaniädän, Finlyandiädän, Rusiäneñ küp töbäklärennän, şul isäptän Tatarstannan da küp kenä kürenekle ğalimnär kilde.

Rail Ğomär ulı Kuzeev Ufadağı Arxeologiä häm etnografiä muzeyın üze oyıştırıp, üze ük ozaq yıllar buyı anıñ direktorı wazıyfaların başqarğan ide. Älege muzeynıñ eksponatların arttıruğa zur tırışlıq saldı, törle töbäklärgä yözlärçä ekspeditsiälär oyıştırdı ul.

Rail Kuzeev tatar häm başqort xalıqları tarixın öyränügä küp köç saldı. Tatar häm başqort xalıqlarınıñ ber-bersenä törle ölkädäge yoğıntısı häm ber-berseneñ üseşenä kertkän öleşe turında da bay mäğlümatlar tuplağan küpqırlı ğalim buldı Rail Kuzeev. Üze tatar morzaları toqımınnan bulsa da, Rail Kuzeev başqort xalqı tarixın öyränügä bäyäläp betergesez zur öleş kertte.



Üzeneñ ğömeren etnoslar etnogenezı häm evolyutsiäse mäsälälären öyränügä bağışlap, R.Kuzeev Urta İdel buyında häm Kön'yak Uralda fin-uğır, törki häm könçığış slavyan xalıqlarınıñ üzara bäyläneşe tarixına möräcäğät itte. «İdel buyı häm Kön'yak Ural xalıqları: tarixqa etnogenetik qaraş», «Urta İdel häm Ural buyı xalıqları» kebek zur xezmätläre anıñ fänni ezlänüläreneñ häm tikşerenüläreneñ cimeşle näticäse buldı. Rail Kuzeev tarafınnan utızdan artıq fän kandidatı häm doktorı äzerlände. Ufadağı tanılğan tatar ğalime, etnolog ğalim İldar Gabdrafıykov ta Rail Kuzeevnıñ şäkerte. Ufadağı konferensiä başlanu aldınnan ostazı turındağı istälekläre belän urtaqlaşıp menä nilär dide ul:



“Rail Kuzeevnı min student yıllarımnan uq beläm. Anıñ citäkçelegendä kandidatlıq dissertatsiämne dä yaqladım. Zur ğalim häm şäxes ide ul. Soñğı yıllarda ul milli häm millätara problemalar buyınça küp xezmätlär yazdı. Härçaqta da millätlär tigezlege öçen borçıldı. Ber millätkä östenlek birelep, ikençesenä tübän qaraş bulmasın öçen can attı”.

Ufada uzğan zur cıyında dön'yaküläm bilgele ğalimnär Rail Kuzeevnıñ xezmätlärenä yuğarı bäyä birde häm anıñ istälegen mäñgeläşterü yünäleşendä üz täqdimnären dä äytte.



Rail Kuzeevnıñ istälegen mäñgeläşterü öçen, respublikada qayber çaralar başlandı da inde. Anıñ xörmätenä ul soñğı un yılda yäşägän yortnıñ diwarına bu atnada istälek taqtası urnaştırıldı. Bıyıl ataqlı ğalimneñ elegräk çıqqan qayber kitapları da yañadan näşer itelä başladı. Rail Ğömär ulı oyıştırğan häm ozaq yıllar citäkçelek itkän Arxeologiä häm etnografiä muzeyına anıñ isemen birü öçen dä xästärleklär alıp barıla.

XS
SM
MD
LG