Accessibility links

Кайнар хәбәр

Färit Möxämmätşin: “Tatarstanda millätlär, alarnıñ telen, ğoref-ğadätlären saqlaw-üsterügä zur iğtibar birelä”


“Turı elemtä” Tatarstan radiosında irtänge 7 tulğaç başlanıp kitte. Ul 40 minut bardı häm kübräk “Berdäm Rusiä”ne maqtawğa qaytıp qaldı. Äye ni disäñ dä tizdän Däwlät Dumasına saylawlar citä, şulay uq soñğı waqıtta başqa firqälärneñ berläşep ayırım ber yodrıqqa tuplanuı küpmeder “Berdäm Rusiä” firqäsen poşmanğa da salğandır.

Şuñadır Färit Möxämmätşin firqäneñ yaña programması belän tanıştırdı. Anıñ iskitkeç buluın äytte. Xätta şuşı “Berdäm Rusiä” firqäse oyışıp 5 yıl däwerendä dä az eşlänmäde dip tä östäde.

Färit Möxämmätşin “Berdäm Rusiä” firqäse programmasınıñ asılında – “suveren demokratiä” tora dip bilgeläp uzdı. İmeş älege programmanı buldıru öçen şaqtıy xezmät quyarğa turı kilgän. Şul uq waqıtta ber radio tıñlawçı “suveren demokratiä” närsä soñ ul dip añlatırğa soradı. Färit Möxämmätşin bu Rusiä säyäsi süzlegendä yaña añlatma dip bilgeläp uzdı. Dimäk, tağın xalıq başın butaw bula. Ämma “suveren demokratiä” añlatması yaña bulsa da, anıñ nigezendä şul uq küp söylänep, az eşlänä torğan ölkälär tora. Ayırım alğanda keşe xoquqların ixtiram itü, süz irege, xakimiätkä xalıqlar arasındağı wäkillärne kertü tora. Şul uq waqıtta Färit Möxämmätşin Rusiädä niçek cämğiät tözärgä kiräklegen Könbatışnıñ öyrätüe döres tügel dip sanıybız dide ul. “Bezneñ üzebez öçen genä xas bulğan tarix, anıñ üseşe, zur cirlärebez, küpmillätle häm küp dinle ilebez bar. Şuña bez demokratiä üseşenä suveren, yäğni bäysez räweştä kilü yulların tabarğa tieş dide. Qısqası, demokratiäne Könbatıştan bäysez räweştä buldıraçaqbız – firqäneñ yaña programması buyınça. Ämma qayber yunäleştä bezdän çit illär üzläre dä ürnäk aluın äytte Färit Möxämmätşin.

Arçadan İldus Säğdiewneñ, Qazannan Fähim İbrahimovnıñ tel-millät, küp dinleklelekkä az iğtibar birüe turındağı sorawına parlament citäkçese, Tatarstanda isä millätlär, alarnıñ telen, ğoref-ğadätlären saqlaw-üsterügä zur iğtibar birelep kilenä häm respublika täcribäsen, bezdäge totrıqlı wäzğıätne xätta çit illär dä öyränä dide. Şul uq waqıtta Färit Möxämmätşin mondıy yunäleştä töbäk bülegeneñ üz täqdimnäre buluı häm alar noyäber ayında uzaçaq qorıltayda tikşerelgännän soñ Mäskäwgä yullanaçağın ışandırdı. Şulay itep, millät-tel mäs’äläsendäge firqäneñ täqdimnäre nindi bulaçağın kötäse genä qala.

Bilgele bulğança, küptän tügel “Tormış partiäse”, “Watan” häm “Pensionerlar”firqaläre berläşte. Şul uñayınnan köndäşlektän qurkmıysızmı dip soradı Lyudmila Kazakova digän radiotıyñlauçı. Färit Möxämmätşin köndäşlek zur bulaçaq, ämma oppozitsiä bulğanda ğına nindider obyektiv fiker tuuın assızıqladı. Läkin mömkinlekne küzdä totıp, ul xalıq nindi firqäne üz itäçägen tizräk xäl itsen ide dip belderde.

Ber radiotıyñlauçı ni öçen üzebezdä sıyfatlı awıl xucalığı produksiäse citeşterelä torıp, çittän şul tör tovarlar küpläp kertelä; nigä awıl xalqı öçen şähärgä kilep, üz tovarın bazarda satu öçen uñaylı şartlar tudırılmıy”, - dip qızıqsındı. Färit Möxämmätşin citeşterelüçe produksiä iñ berençe çiratta köndäşlekkä sälätle häm anıñ üzqimmäte tübän bulırğa tieş dip äytte. Härwaqıttağıça ber tösle cawap. Eçke bazarğa kilgändä, parlament räise dä bu ölkädä citdi tärtipsezlek buluın tanıy häm bazarda üze citeştergän produksiäne satu öçen härkemgä uñay şartlar tudıru kiräklegen assızıqladı. “Turı elemtä” barışında başqa ölkägä qağılışlı sorawlar bulmadı. Döres oyıştıruçılar, yäğni “Tatarstan” radiosı beldergänçä, şaltıratuçılar küp bulğan, ämma waqıt tarlığı arqasında barısına da “turı elemtä” barışında cawap birep beterü mömkin bulmağan. Ämma bu birelgän sorawlar da iğtibarsız qalmayaçaq dip ışandırdılar. Färit Möxämmätşin, bu elemtä barışında kommunal' xucalıq turında sorawlar bulmadı, xalıq aqıllı sorawlar birergä öyrände dip bilgeläp uzsa da, bälki şul cawap birelmi qalğan şaltıratuçılar näq şul xaqta sorağandır da bit kem belsen.

Landış Xarrasova

XS
SM
MD
LG