3 yıl elek Säddam Xösäin bärep töşerelgändä Quşma Ştatlarda ömetlär zurdan ide. Ul çaqta Ğiraqnı Yaqın Könçığıştağı başqa däwlätlärgä ürnäk bulırday demokratik il itep qoru maqsatı iğlan itelde. Häm bu alğa taba Süriä belän İranda da demokratik xökümätlär buldırunı küzdä tottı.
Şuña kürä xäzer Süriä yuğarı räsmieneñ yäkşämbe könne başlanğan Ğiraq säfärenä bik zur iğtibar birelü ber dä ğäcäp tügel.
Wälid äl-Möğällim säfäre 2003tä Ğiraqqa AQŞ citäkçelegendäge köçlär kergännän soñ ber Süriä räsmieneñ Bağdadqa iñ yuğarı däräcädäge däwlät säfäre. Häm bu säfär Quşma Ştatlarda demokratlar belän respublikannardan torğan urtaq komissiäneñ Ğiraqta niçek itep totrıqlılıq urnaştıru turında kiñäşläre iğlan iteler dip kötelgän könnärgä turı kilde.
Kongressta tözelgän bu komissiä kiñäşläre arasında Waşington Ğiraqnıñ kiläçäge turında söyläşlärgä Süriä belän İrannı da qatnaştırırğa tieş digän kiñäş tä bulır dip kötelä.
Şuña kürä analitiklar äl-Möğällim säfäre Dimäşqneñ Wağingtonğa Ğiraqta niçek itep yardäm itä aluı häm moña almaşqa ni teliäçäge turında berär işarä birmäsme dip bik zur iğtibar belän küzätä.
Dubaydağı Farsı qultığın öyränü üzägeneñ töbäk belgeçe Mostafa Alani Waşington belän Ğiraq xökümäte Dimäşq Ğiraq öçen Tähran kekek ük qurqınıçlı tügel dip isäpli di.
"Ğiraqtağı totrıqsızlıqta Süriäneñ role İranlılar belän çağıştırğanda küpkä keçkenäräk. İranlılardan ayırmalı bularaq Süriälelär Ğiraqta ber säyäsi firqäne dä, ber suğışçan törkemne dä açıqça yaqlamıy. Süriälelär üz çikläre aşa Ğirraqqa kitüçe yaña terrorçılarğa küz yomuda ğına ğäyeplänä" di Alani.
Tährannı isä Waşington şığıy suğışçılarğa açıqtan açıq aqça häm qoral belän yardäm itüdä ğäyepli.
Ämma bu Süriäne Ğiraqtağı eşlärdä qatnaştıru ciñel bulaçaq digänne añlatmıy.
Alani äytüençä, Süriä anda qatnaşqan oçraqta qatı taläplär quyaçaq.
"Süriälelär Ğiraqqa uñay öleş kertü İzrail Süriädän basıp alğan Golan qalqulıqları mäsäläsendä dä uñay näticä birer häm ul turıda söyläşülär yañartılır dip ömetlänä. Libannıñ elekke premyer ministrı Räfiq Xäririnıñ üterelüen BMO qaramağında tikşerü näticäläre mäsäläse dä bar. Anıñ näticäläre yıl axırına kötelä" di Alani.
Xariri 2005neñ Fevralendä üterelde. BMO oyıştırğan tikşerü bu üterüne äzerläwdä Süriäneñ iñ yuğarı däräcä räsmiläre qatnaşqan dip kürsätte häm Dimäşqne bu tikşerüdä xezmättäşlek itmäwdä ğäyepläde.
Waşington Dimäşqneñ bu taläplären ütärgä äzer bulmas häm alar kileşä almas kebek. Häm küzätüçelär fikerençä, bu barı tik Quşma Ştatlarda Süriä häm İran belän Ğiraq turında söyläşü döres strategiäme digän bäxäslärne köçäytep kenä cibäräçäk. İranğa kilgändä isä anıñ Ğiraqta qatnaşuı mäsäläse İrannıñ atom programması mäsäläsenä barıp totaşaçaq.
Şulay da Süriä ministrınıñ Bağdadqa kilüe nindider üzgäreşlär buluın, yäki üzgäreşlär ezläwne kürsätä.
Naif Aqmal, Praga.
Wälid äl-Möğällim säfäre 2003tä Ğiraqqa AQŞ citäkçelegendäge köçlär kergännän soñ ber Süriä räsmieneñ Bağdadqa iñ yuğarı däräcädäge däwlät säfäre. Häm bu säfär Quşma Ştatlarda demokratlar belän respublikannardan torğan urtaq komissiäneñ Ğiraqta niçek itep totrıqlılıq urnaştıru turında kiñäşläre iğlan iteler dip kötelgän könnärgä turı kilde.
Kongressta tözelgän bu komissiä kiñäşläre arasında Waşington Ğiraqnıñ kiläçäge turında söyläşlärgä Süriä belän İrannı da qatnaştırırğa tieş digän kiñäş tä bulır dip kötelä.
Şuña kürä analitiklar äl-Möğällim säfäre Dimäşqneñ Wağingtonğa Ğiraqta niçek itep yardäm itä aluı häm moña almaşqa ni teliäçäge turında berär işarä birmäsme dip bik zur iğtibar belän küzätä.
Dubaydağı Farsı qultığın öyränü üzägeneñ töbäk belgeçe Mostafa Alani Waşington belän Ğiraq xökümäte Dimäşq Ğiraq öçen Tähran kekek ük qurqınıçlı tügel dip isäpli di.
"Ğiraqtağı totrıqsızlıqta Süriäneñ role İranlılar belän çağıştırğanda küpkä keçkenäräk. İranlılardan ayırmalı bularaq Süriälelär Ğiraqta ber säyäsi firqäne dä, ber suğışçan törkemne dä açıqça yaqlamıy. Süriälelär üz çikläre aşa Ğirraqqa kitüçe yaña terrorçılarğa küz yomuda ğına ğäyeplänä" di Alani.
Tährannı isä Waşington şığıy suğışçılarğa açıqtan açıq aqça häm qoral belän yardäm itüdä ğäyepli.
Ämma bu Süriäne Ğiraqtağı eşlärdä qatnaştıru ciñel bulaçaq digänne añlatmıy.
Alani äytüençä, Süriä anda qatnaşqan oçraqta qatı taläplär quyaçaq.
"Süriälelär Ğiraqqa uñay öleş kertü İzrail Süriädän basıp alğan Golan qalqulıqları mäsäläsendä dä uñay näticä birer häm ul turıda söyläşülär yañartılır dip ömetlänä. Libannıñ elekke premyer ministrı Räfiq Xäririnıñ üterelüen BMO qaramağında tikşerü näticäläre mäsäläse dä bar. Anıñ näticäläre yıl axırına kötelä" di Alani.
Xariri 2005neñ Fevralendä üterelde. BMO oyıştırğan tikşerü bu üterüne äzerläwdä Süriäneñ iñ yuğarı däräcä räsmiläre qatnaşqan dip kürsätte häm Dimäşqne bu tikşerüdä xezmättäşlek itmäwdä ğäyepläde.
Waşington Dimäşqneñ bu taläplären ütärgä äzer bulmas häm alar kileşä almas kebek. Häm küzätüçelär fikerençä, bu barı tik Quşma Ştatlarda Süriä häm İran belän Ğiraq turında söyläşü döres strategiäme digän bäxäslärne köçäytep kenä cibäräçäk. İranğa kilgändä isä anıñ Ğiraqta qatnaşuı mäsäläse İrannıñ atom programması mäsäläsenä barıp totaşaçaq.
Şulay da Süriä ministrınıñ Bağdadqa kilüe nindider üzgäreşlär buluın, yäki üzgäreşlär ezläwne kürsätä.
Naif Aqmal, Praga.