Şuşı ğibrätle çara ilküläm diktant yazudan ğibärät. Ukrainada ul inde 6nçı yıl ütkärelä. Diktant radio aşa uqıla. Bäygedä härkem qatnaşa ala. Qatnaşuçılar yazmaların radioğa cibärä. Diktantnı ber xatasız yazğan keşelärgä büläklär tapşırıla. Bıyılğı diktantnıñ tekstı XVIII ğasırda yäşägän Ukrainanıñ tanılğan ber säyäxätçese turında ide.
"Milli berdämlek diktantı" dip atalğan bu çara 9 Noyäberdä Tel könendä ütkärelä. Milli berdämlek mäsäläse Ukrainada kön tärtibendä. İlneñ könbatışı ukrain telendä söyläşsä, könçığışı – nigezdä urıs telendä. "Milli berdämlek diktantı" kebek çaralar – üzenä kürä küper salu, milli ğorurlıqnı arttırunı maqsat itep quya.
Ämmä oyıştıruçılar äytüençä, näticälär älegä maqtanırlıq tügel. Radobıznıñ ukrain bülege Kiev uramnarında ütkärgän soraşudan da şul açıqlandı: xalıqnıñ zur öleşe bu diktant turında işetmägän dä. Ul arada Diktantnı oyıştıruçılarnıñ berse Mixaylo Slaboşpıtski süzlärençä, ukrainnarnı ukrain telendä söylätterü öçen küpkä köçleräk çara bar:
"Bernindi bäygelär-çaralar da kiräk tügel. Fäqät xakimiät bağanasına menep utırğan 5 meñ türäneñ Ukrain telendä söyläşä başlawı citä. Menä şunan soñ bar närsä üzgäräçäk, astağılar da, öskä ürmäläwçelär dä Ukrainça söyläşä başlayaçaq" di Mixaylo Slaboşpıtski.
Ukrainadağı şikelle diktant bäygese kürşe Polşada da bar. Läkin anda ul deputatlar arasında ütkärelä. Bäyge televidenie aşa turı efirda kürsätelä. "Xatasız fraksiä" isemenä bıyıl Qanun wä Ğädellek partiäse layıq buldı.
Başqa elekke sovet illärendä diktant bäygeläre älegä yuq, alay da, Tel könnäre bar. Misal öçen, Qırğızstanda ul 23 Sintäberdä ütkärelä. 1989 yılda bu könne Qırğız tele räsmi tel dip iğlan itelgän ide, mäktäplärdä qırğız tele mäcbüri uqıtıla başladı.
Bıyılğı bäyräm qısalarında çığışı belän qırğız bumağan muzıkantlar arasında bäyge ütkärelde. Ciñüne Säxnä Ğöle dip atalğan yapon törkeme yawladı. Yumiko isemle yapon qızı tamaşaçılarnı qırğız telendä sälämläde:
Şulay itıp, bäysezlek yawlağan elekke sovet illäreneñ kübese, qağidä bularaq, Ana tellären üsterergä tırışa. Berdän-ber çığarma – Belarus. Mäskäwgä qarap torğan prezident Aleksandr Lukaşenka notıqların gel urıs telendä söyli. Zamanıda ul tuğan telennän kölep "Belraus telendä söyläşkän keşelär şul teldä teldä söyläşüdän başqa berni belmi, çönki bu teldä här fikerne äytep bulmıy, ul yarlı tel, dönyada ike genä böyek tel bar – urıs häm inliz telläre" digän ide.
Näticädä soñğı 10 yılda Belraus teleneñ däräcäse töşte. 1995 yıl belän çağıştırğanda Belraus telen uquçı balalar sanı 70 protsenttan 20 protsentqa qaldı.
Ali Ğilmi
"Milli berdämlek diktantı" dip atalğan bu çara 9 Noyäberdä Tel könendä ütkärelä. Milli berdämlek mäsäläse Ukrainada kön tärtibendä. İlneñ könbatışı ukrain telendä söyläşsä, könçığışı – nigezdä urıs telendä. "Milli berdämlek diktantı" kebek çaralar – üzenä kürä küper salu, milli ğorurlıqnı arttırunı maqsat itep quya.
Ämmä oyıştıruçılar äytüençä, näticälär älegä maqtanırlıq tügel. Radobıznıñ ukrain bülege Kiev uramnarında ütkärgän soraşudan da şul açıqlandı: xalıqnıñ zur öleşe bu diktant turında işetmägän dä. Ul arada Diktantnı oyıştıruçılarnıñ berse Mixaylo Slaboşpıtski süzlärençä, ukrainnarnı ukrain telendä söylätterü öçen küpkä köçleräk çara bar:
"Bernindi bäygelär-çaralar da kiräk tügel. Fäqät xakimiät bağanasına menep utırğan 5 meñ türäneñ Ukrain telendä söyläşä başlawı citä. Menä şunan soñ bar närsä üzgäräçäk, astağılar da, öskä ürmäläwçelär dä Ukrainça söyläşä başlayaçaq" di Mixaylo Slaboşpıtski.
Ukrainadağı şikelle diktant bäygese kürşe Polşada da bar. Läkin anda ul deputatlar arasında ütkärelä. Bäyge televidenie aşa turı efirda kürsätelä. "Xatasız fraksiä" isemenä bıyıl Qanun wä Ğädellek partiäse layıq buldı.
Başqa elekke sovet illärendä diktant bäygeläre älegä yuq, alay da, Tel könnäre bar. Misal öçen, Qırğızstanda ul 23 Sintäberdä ütkärelä. 1989 yılda bu könne Qırğız tele räsmi tel dip iğlan itelgän ide, mäktäplärdä qırğız tele mäcbüri uqıtıla başladı.
Bıyılğı bäyräm qısalarında çığışı belän qırğız bumağan muzıkantlar arasında bäyge ütkärelde. Ciñüne Säxnä Ğöle dip atalğan yapon törkeme yawladı. Yumiko isemle yapon qızı tamaşaçılarnı qırğız telendä sälämläde:
Şulay itıp, bäysezlek yawlağan elekke sovet illäreneñ kübese, qağidä bularaq, Ana tellären üsterergä tırışa. Berdän-ber çığarma – Belarus. Mäskäwgä qarap torğan prezident Aleksandr Lukaşenka notıqların gel urıs telendä söyli. Zamanıda ul tuğan telennän kölep "Belraus telendä söyläşkän keşelär şul teldä teldä söyläşüdän başqa berni belmi, çönki bu teldä här fikerne äytep bulmıy, ul yarlı tel, dönyada ike genä böyek tel bar – urıs häm inliz telläre" digän ide.
Näticädä soñğı 10 yılda Belraus teleneñ däräcäse töşte. 1995 yıl belän çağıştırğanda Belraus telen uquçı balalar sanı 70 protsenttan 20 protsentqa qaldı.
Ali Ğilmi