Accessibility links

Säddamnıñ asılu videosı Ğiraq sönnilärendä näfrät xisläre uyattı


Säddam Xösäyenneñ asılu küreneşe Ğiraqta kierenkelek artuğa kiterde. Kesä telefonına yazılıp, İnternet aşa taratılğan yazmada Säddamnıñ, soñğı minutlarında, mäsxärä itelgäne kürenä. Bu kierenkelek amerikan prezidentı George Bush Ğiraqta yaña strategiäsen iğlan itergä äzerlängän waqıtqa turı kilde.

Keşeçelekkä qarşı cinäyät qılğan öçen ülemgä xökem itelgän Säddam Xösäyen 30 Dikäber tañ aldınnan asıp üterelde. Bu küreneşne Ğiraqnıñ däwlät televideniese şul uq könne kürsätte, läkin anda tawışlar yuq ide.

Säddamnı asuda qatnaşqan şahitlärneñ berse bu küreneşne üzeneñ kesä telefonına yazdırğan bulıp çıqtı. Şuşı yazma xäzer Ğiraqta quldan-qulğa häm internet aşa taratıla. 2 minut yarım çaması yazmada şul uq bazğa oşağan ber bülmä, Säddam tiräsendä bitlek kigän keşelär, anıñ muyınına elmäk salına. Läkin bu yazmada tawışlar da bar.

Yazmanıñ başında kemder "Moqtada", "Möxämmät" isemnären qıçqıra. Monı Säddamnan üç alu dip añlarğa bula. Moqtada – şiğilärneñ ruxi citäkçese Moqtada Äs-Sadr. Möxämmät – anıñ abıysı, 80nçe yıllarda Xösäyen tarafınnan ülemgä xökem itelgän şiğilärneñ Däwa partiäsenä nigez saluçı Möxämmät Bäker Äs-Sadr.

Annarı Säddamnıñ, küräseñ, cälladlarğa "sez monı batırlıq dip sanıysızmı" digän süzläre işetelä. Kemder cawap itep "Cähännämgä olaq" di. Kemeder, küräseñ xakim, bu tartqalaşnı tuqtatırğa çaqıra, "keşe xökem itelä, zinhar tuqtağız" di. Axırda Säddamnıñ "Lä-Allahı-il-lä-Allah" digäne işetelä, "Möxämmät" süzenä citkäç, ul basıp torğan maxsus caylanma asqa işelä.

Elekke citäkçeneñ şulay mäsxärä itelep üterelüe Ğiraqta, berençe çiratta sönnilärdä näfrät xisläre uyattı. Alar monı şiğilärneñ üç aluı dip qabul itte.

Düşämbedä Äl-Dücäil qalasında Säddamnı iskä alırğa yözlägän keşe çıqtı:

"Möcähetdinebez Säddam Xösäyenneñ üleme uñayınnan, İslam milläte, Möxämmät Päyğambär milläte, batır Baatçılarnıñ qayğısın urtaqlaşam, Allahu äqbär" di bitlek kigän ber keşe.

Belgeçlär fikerençä, Säddamnıñ asıluı Ğiraqta mäshäb-ara bäreleşlärne tağı da köçäytergä mömkin. Xökemneñ Qorban bäyräme aldınnan ğämälgä quyıluı da möselmannarda räncü xisläre tudırdı. Bu waqıtnı Quşma Ştatlar möselmannarnı kimsetü öçen maxsus saylağan digän ğäybätlär yöri.

Washington bu ğäyepläwlärne kire qaqtı. Ğiraqnıñ ber räsmie Britaniäneñ The Daily Telegraph gäzitenä, amerikan ilçese ike atnağa kiçekterergä telägän ide, läkin Ğiraq xökümäte bu täqdimne kire qaqtı, dip belderde.

Şuşı kierenkelek amerikan prezidentı George Bush yaña Ğiraq strategiäsen iğlan itergä äzerlängän waqıtqa turı kilde. Ul anı kiläse atnada iğlan iter dip kötelä. Matbuğatqa sarqıp çıqqan mäğlümätlärgä qarağanda, Bush Ğiraqqa tağın 20-30 meñ xärbi cibärergä cıyına. İnde bulğan 140 meñgä östäp.

Bu qararnı amerikan cämäğätçelege häm dä demokratlar citäklägän Kongress niçek qabul iter, äytüe qıyın.

Küptän tügel genä Ğiraqnı öyränü törkeme dip atalğan Kongress komissiäse Bushqa ğäskärlärne Ğiraqtan aqrınlap çığara başlarğa täqdim itkän ide.

Ali Ğilmi
XS
SM
MD
LG