Accessibility links

Кайнар хәбәр

Yewropa Berlege energetika ölkäsendä "inqilab" iğlan itä


Yewropa komissiäse xäzer 27 ilne berläştergän Yewropa Berlegeneñ energetika ölkäsendäge kiläçägen niçek kürüen iğlan itte. Komissiä Berlekneñ bu ölkädä berdäm säyäsäte bulırğa tieş, äğza illär kümer gazın çığarunı äzäytü, yañartıla torğan energiä çığanaqların qullanu, çittän alınğan yağulıqqa bäyle bulunı kimetü kebek maqsatlar quyarğa tieş dip belderä. Şuşı täqdimnären Yewropa komissiäse Rusiädän neft kilüneñ tuqtalıp toruı çorında yasıy.

Yewropanıñ üzendä monı "yaña industrial'' inqilab" dip atıylar, xörmätle tıñlawçılar. Yaña täqdimnär beryaqtan dönyaküläm cılınuğa çik quyu maqsatında kümer gazın çığarunı kimetergä häm kübräk yañartıla torğan energiä çığanaqların qullanunı alğa sörsä, ikençe yaqtan, çittän alınğan neft-gazğa bäylelekne kimetüne dä maqsat itep quya.

Soñğı könnärdä Yewropa Berlegeneñ şaqtıy ğına äğzası andıy bäylelekneñ şomlı xällärgä kiterä aluın isenä töşerde - Rusiäneñ 7-8-nçe ğinwar könnärendä "Duslıq" torbaütkärgeçe aşa Yewropağa neft quunı tuqtatıp toruın şunda uq Pol''şa, Litva, Slovakiä häm Cexiä, Macarstan häm Germaniä sizde.

Yewropa Komissiäse räise Jose Manuel Barroso kilep tuğan wäzğiätne qabul itelmäslek dip sanıy:

"Rusiädän neft tä''minatın tuqtatu qabul itemäslek ber närsä. Min monı kiçä dä äytkän idem, xäzer dä raslıym - aldan kileşmiçä, tä''minatnı özü yäisä tranzit illärneñ ağımnı tuqtatuı hiç qabul itelerlek tügel. Bu ışanıç ölkäsendä problema, zur problema tudıra", dip kisätä Yewropa komissiäse räise.

Mondıy kötelmägän xällärneñ qabatlanmawı öçen Yewropa komissiäse xäzer tieşle ğämällär kurune täqdim itä. Çärşämbedä Brüsseldä uzğan matbuğat oçraşuında Barroso Yewropa zamana yanawlarına qarşı tora alırlıq xäldä bulırğa tieş, dip belderde:

"Yewropa üzgärä häm bez bu üzgäreşlärne tieşle itep, dörs yünäleştä alıp barırğa tieş. Komissiäneñ maqsatı Yewropanı global''läşü yanawlarına qarşı yaxşı itep äzerläw, mömkinleklärne osta ğına faydalanu häm global''läşü taläp itkän üzgäreşlärne ütkärü", dip añlata Jose Barroso.

Energetika ölkäsendä yaña alımnar kiräklegen Yewropa komissiäse citäkçeläre, Yewropanıñ klimat üzgäreşlärenä qarşı tieşle çaralar kürü, yağulıq alu ölkäsendä zurraq iminlekkä ireşü, Yewropa watandaşların yarışçan bäyälärdä energiä belän tä''min itü kiräklege belän añlata.

Barroso süzlärenä qarağanda, 2030-nçı yılda Yewropa Berlegeneñ energiä ixtiacı 65 protsentqa import xisabına tä''min iteläçäk. Bügen isä bu san 50 protsent tiräsendä. "Bu üzenä kürä energiägä sabışu, ä inde ul başqa beräwgä bäyle bulğanda, bu sabışu tağın da yamanraq," di Barroso.

Monı Yewropa komissiäse neft produktların qullanunı kimetü, başqa törle energiä çığanaqların qullanu, yağulıq alu bazarların törleländerü yardämendä xäl itärgä çaqıra. Yewrokomissiä täqdimnäre qanun köçenä, alar bar 27 äğza il tarafınnan da xuplanğaç qına kerä ala. Yewropa Berlege illäreneñ yağulıq ministrları şuşı täqdimnärne mart ayında uzaçaq oçraşuda tikşerergä tieş.

Kärim Kamal
XS
SM
MD
LG