Näq 7 yıl elek İslam Kärimov qabat 5 yılğa prezident bulıp saylanğan ide. 2000 yılnıñ 22 Ğinwarında ul wazifasına kereşte. Läkin 2 yıldan ütkän bäxäsle referendumda prezidentlıq möddäte 5 yıldan 7gä üzgärtelde. Şulay itep, 22 Ğinwarda anıñ ikençe, inde 7 yıllıq möddäte dä tämamlandı.
"Ğinwarnıñ 22sennän başlap Kärimov häm anıñ xökümäte qanunsız, şuña kürä, xökümät häm prezidentnıñ bar qarar-färmannarı da qanunsız" di Şahidä Yaqup, Londondağı Üzbäk Başlanğıçı törkeme räise.
Üzbäkstannıñ üzendä prezident möddäteneñ çığuı telgä dä alınmadı. Monıñ säbäben açıqlaw öçen radiobıznıñ üzbäk bülege Konstitutsiä mäxkämäsenä möräcäğät itte.
"Olı Mäcles, yağni parlamentnıñ bu mäsälädä qararı bar. Referendumda prezidentlıq möddäte 7 yıl itep ozaytılğannan soñ, Olı Mäcles kiläse saylawlar qayçan bula, digän sorawğa cawap birgän qarar qabul itte. Anda saylawlar prezident mäddäte çıqqan yılda, Dikäberneñ 3nçe 10 könlegeneñ berençe yäkşämbesendä ütkärelä dielgän. Bu kön 2007 yılnıñ 23 Dikäberenä turı kilä" di Konstitutsiä mäxkämäse räise urınbasarı Bäxtiär Mirboboev.
Mirboboev fikerençä, şuşı saylawlarğa qädär, yağni, tağın 11 ay buyına Kärimovnıñ möddäte çıqmağan dip sanalaçaq. Tögälräk añlatmanı ul parlamenttan sorarğa kiñäş itte. Azatlıq radiosı Mäclesneñ qanunçılıq komitetı räise urınbasarı Sobir Coborovqa möräcäğät itte. Läkin ul, bu sorawğa cawap birä almıym, Bäxtiär Mirboboevtan sorağız dide.
Üzbäkstanda 15 yıl buyı qatı qul belän idarä itkän İslam Kärimovqa kiläse atnada 69 yäş tula. Konstitutsiä nigezendä ul ikençe möddättän soñ kitergä tieş. Ämmä belgeçlär fikerençä, ul qabat xakimiättä qalırğa tırışaçaq. Yä tağın ber referendum ütkärep, yä Konstitutsiägä üzgäreşlär kertep. Tağın ber mömkinlek – Boris Yeltsin şikelle üzenä waris bilgeläw.
Dikäber ayı yaqınlaşqan sayın bu mäsälägä iğtibar arta baraçaq. Üzbäkstanda ğına tügel, bar Üzäk Aziädä. Qırğızstanda xakimiät alışındı, Törkmänstanda alışınu bara. Üzbäkstan isä bu töbäkneñ iñ küp xalıq yäşägän ile, qalğan 4 il belän urtaq çikläre bar. Üzbäkstandağı üzgäreşlär bar töbäkkä dä täesir itäçäk.
Ali Ğilmi
"Ğinwarnıñ 22sennän başlap Kärimov häm anıñ xökümäte qanunsız, şuña kürä, xökümät häm prezidentnıñ bar qarar-färmannarı da qanunsız" di Şahidä Yaqup, Londondağı Üzbäk Başlanğıçı törkeme räise.
Üzbäkstannıñ üzendä prezident möddäteneñ çığuı telgä dä alınmadı. Monıñ säbäben açıqlaw öçen radiobıznıñ üzbäk bülege Konstitutsiä mäxkämäsenä möräcäğät itte.
"Olı Mäcles, yağni parlamentnıñ bu mäsälädä qararı bar. Referendumda prezidentlıq möddäte 7 yıl itep ozaytılğannan soñ, Olı Mäcles kiläse saylawlar qayçan bula, digän sorawğa cawap birgän qarar qabul itte. Anda saylawlar prezident mäddäte çıqqan yılda, Dikäberneñ 3nçe 10 könlegeneñ berençe yäkşämbesendä ütkärelä dielgän. Bu kön 2007 yılnıñ 23 Dikäberenä turı kilä" di Konstitutsiä mäxkämäse räise urınbasarı Bäxtiär Mirboboev.
Mirboboev fikerençä, şuşı saylawlarğa qädär, yağni, tağın 11 ay buyına Kärimovnıñ möddäte çıqmağan dip sanalaçaq. Tögälräk añlatmanı ul parlamenttan sorarğa kiñäş itte. Azatlıq radiosı Mäclesneñ qanunçılıq komitetı räise urınbasarı Sobir Coborovqa möräcäğät itte. Läkin ul, bu sorawğa cawap birä almıym, Bäxtiär Mirboboevtan sorağız dide.
Üzbäkstanda 15 yıl buyı qatı qul belän idarä itkän İslam Kärimovqa kiläse atnada 69 yäş tula. Konstitutsiä nigezendä ul ikençe möddättän soñ kitergä tieş. Ämmä belgeçlär fikerençä, ul qabat xakimiättä qalırğa tırışaçaq. Yä tağın ber referendum ütkärep, yä Konstitutsiägä üzgäreşlär kertep. Tağın ber mömkinlek – Boris Yeltsin şikelle üzenä waris bilgeläw.
Dikäber ayı yaqınlaşqan sayın bu mäsälägä iğtibar arta baraçaq. Üzbäkstanda ğına tügel, bar Üzäk Aziädä. Qırğızstanda xakimiät alışındı, Törkmänstanda alışınu bara. Üzbäkstan isä bu töbäkneñ iñ küp xalıq yäşägän ile, qalğan 4 il belän urtaq çikläre bar. Üzbäkstandağı üzgäreşlär bar töbäkkä dä täesir itäçäk.
Ali Ğilmi