Küptän tügel Azatlıq radiosınıñ Qazan bülegenä Mari -El''dä yäşäwçe Ramay Yuldaşev kilep, anda torğan marilar tormışı turında söyläp kitkän ide. Ä xäzer bez anıñ Mari El''dä yäşägän tatarlar turında söyläwen sezgä işetteräbez. Mari- El'' respublikasında tellär öyränü buyınça mäğärif ministrlıgındagı sannar turında Ramay Yuldaşev bolay dide: Mari- El'' respublikasında 2000 yılda Mari telen däwlät tele bularaq 61%qa yaqınraq öyränsälär, 2002 yıllarda bu 58 protsentqa töşte . Soñğı 3 yıldağı mäğlümatlarnı mäğärif ministrlığı birmi. Tatar telenä kilsäk, 2000-2001 yıllarda tatar telendä 2573 uquçı belem alsa, 2003-2004 yıllarda - 1832 uquçı tatar telen fän bularaq öyränelä.”
“Optimizatsiä häm federal'' komponent digän äyber belän tatar tele äkrenläp-äkrenläp beterelä”. 1976 yıllarda Mari El'' respublikasında tatar mäktäplärendä fizika, ximiä, biologiä fännäre tatar telendä uqıtılğan bulsa, xäzer barısı da rus telenä küçerelä. Ata- analar , uqıtuçılar teläge, üteneçe digän bulıp, xätta başlanğıç mäktäplärdä dä bötenesen dä rus telenä küçerü digän sistema kerep kitte”, - dide Ramay Yuldaşev.
Mari –El''da yäşäwçe möselmannar arasında - konflikt
Mari-El''dä yäşäwçe möselmannar arasında Fänüz Sälimgäräevkä oppozitsion törkem barlıqqa kilgän. Alarnıñ üz möftiätlärenä qänäğätsezlek belderüe häm alar aldında nindi taläplär quyuları turında Ramay Yuldaşev bolay dide :
Fänüz Sälimgäräyevne 1999 yılda Tälğat Täcetdin Yoşkar –Ola şähärendä oyışqan mäçetkä täğäyenlägän ide. Şul waqıttan alıp ul anda bu wazifanı başqara.
“Mari-El''dä yäşäwçe möselmannar arasında oppozitsion törkem barlıqqa kilde. Alar möfti Fänüz Sälimgäräv citäkçelegendä alıp barılğan eşlär belän qänäğät tügel. Çönki awılda ülgän keşene kümü genä dä xäzer 5-6 meñgä barıp basa ikän . Alar möftiätneñ Bäräñge rayonına küçerelüen häm cirle möftiätneñ Tatarstannıñ möftiätenä buysınuın telilär. Häm şulay uq alar möselmannarnıñ Qorıltayın ütkärüne dä taläp itälär. “Tatarstanda bezneñ şäkertlär dä uqi. Dini ädäbiät häm törle matbuğat bezgä Tatarstannan kilä, Ufa bezgä yıraq” dip alar üz dälillären kiterälär” di Ramay Yuldaşev.
Şulay uq bu oppozitsion törkem möselmannarnıñ Qorıltayın ütkärüne taläp itälär . Ämma Fänüz Sälimgäräyev bu qorıltaynı ütkärüneñ waqıtın haman suza. Bu qarşılıq haman däwam itä, ämma närsä belän betär, waqıt kürsäter, -dip xäbär itte bezgä Ramay Yuldaşev. Şul uq vaqıtta Mari –El''neñ diniä näzarät üzäge bastırğan “Mäğlümat” gäzitendä häm başqa basmalarda çıqqan mäqälälär turında da söyläde Ramay Yuldaşev.
Mari -El'' respublikası möselmannarınıñ problemaları turında Ramay Yuldaşev söyläde . Ägär dä şul uq mäs’älägä qarata başqaça fiker häm mäğlümatlar bulsa, Azatlıqnıñ Qazan byurosı alarnı da tıñlawçılarğa citkeräçäk.
Mälikä Basıyr, Qazan
