Accessibility links

Кайнар хәбәр

Dönya matbuğatı: Putinnıñ yaña Rusiäse häm Könbatış


Britaniäneñ Financial Times gazetı Rusiäne retorika belän tügel, realpolitika belän qızıqsındırırğa kiräk digän yazmasında Waşington Rusiä belän xezmättäşlekne däwam itü öçen mömkin bulğannıñ barısın da eşlärgä tieş fiker citkerä.

Anda bolay dip yazılğan. "Könbatış belän Mäskäwneñ bergäläp eşläwe näticäsendä çişelä ala dönyaküläm mäsälälär torğan şul qädär küp bulğanda dönyağa yaña salqın suğış, yäki xättä salqın suğış çorındağıça çığışlar da kiräkmi. Tönyaq Koreanıñ atom programması mäsäläsen çişüdä AQŞ, Rusiä häm Qıtay arasındağı xezmättäşlek kürsätkänçä, dönyanıñ töp köçläre iminlek öçen bergäläp eşlägändä bik küp näsälärgä ireşä ala. Kiñräk Yaqın Könçığış krizista bulğanda barı tik bergäläp kenä çişep bula torğan tağın da kübräk mäsälälär qala birä" dip yaza Financial Times.

Gazeta yazuınça, Waşington üzeneñ beryaqlı iminlek säyäsäteneñ härqayda şiklär uyatuın tanırğa tieş. Quşma Ştatlarnıñ Polşa belän Çeciädä raketa höcümennän saqlanu bazaları buldıru niätenä Rusiäneñ şiklänep qarawın añlap bula.

Soñraq ul bolay dip däwam itä: "Ämma Mäskäw qıyın partner. Ul Sovet imperiäsen yuğaltuın xäzer töbäktä üz täesiren torğızu belän qaplarğa teli. Ul energiä çığanaqların säyäsi qoral itep qullanu belän bergä, täqdim itelgän Çex häm Polşa bazalarına üzeneñ atom qoralların töbäw turındağı belderülär kebek qatıraq çaralarğa da bara. Qoral kontrole kileşülärennän çığu yanawları beräwdä dä ışanıçnı arttırmıy. Mäskäw Yewropa eçendäge büleneşlärne tiränäytü belän dönyaküläm terrorçılıq kebek Yewropadan tışqı qurqınıçlarğa qarşı niçek itep urtaq nigez buldıruğa ömetlänä?

Kremlneñ avtoritar eçke säyäsäte dä iminlekne kimetä. Demokratiä dönyada iñ totrıqlı häm imin idarä ısulı. Putinnıñ Rusiä demokratiäsenä höcüme, şul isäptän kiläse yıldağı prezident saylawlarında üz warisın xakimiätkä kiterü turındağı räximsez planı Rusiäne häm anıñ kürşelären bik nıq torıqsızlandıra ala
". Bu mäqälä Financial Times basmasında çıqqan.

Moscow Times gazetı Stalin häm Saxarov turında kitaplar yazğan Richard Lourienıñ Baş osta dip atalğan mäqäläsen bastırğan.

"Putinnıñ Münxendäge qatı çığışı Könbatış öçen kötelmägän xäl buldı kebek. Ul monıñ bulaçağın aldan belergä tieş ide. Bu çığış barı tik anıñ noyäber ayında yaña xärbi küzläw idaräse binasında äytkännären çämäğätçelekkä kiñräk häm açığraq itep açtı ğına" dip yaza Lourie.

Ul fiker beleşülärneñ Quşma Ştatlarğa qarata mönäsäbätneñ naçarayuın kürsätüen iskä alıp Putinnıñ bu çığışı rusiälelär iğtibarına yünältelgän ide, monıñ belän ul saqlanu ministrı Sergey Ivanovnı waris bularaq kütärügä xezmät itte digän fiker citkerä häm bolay dip däwam itä: "Ivanov iñ möhime däwamlılıq bulğan küçeş çorında küpyaqlap Putinğa iñ yaxşı almaş bula ala. Putin kebek ük Leningradta tuıp üsep KGBda eşlägän Ivanov şulay da pedant häm citäkçedän bigräk sorı türä bulıp kürenergä mömkin".

Lourine "Ämma bez şäxeslärgä tügel, säyäsätkä qararşa tieş. Quşma Ştatlarğa häm Könbatışqa qarşı kisken çığışı belän Putin yaña yul aldı, totrıqlılandıru çorınıñ tämamlanuın häm Rusiäneñ xäzer höcümçän çorğa kerüen kürsätte. Putin ilne tübänsetelgän häm tärtipsezlek xökem sörgän xäldä aldı häm xäzer üz warisına yañadan kütärelgän, xörmät itelgän Rusiäne tapşıra" di.

Lourie üz mäqäläsen bu Salqın Suğışnı yañartu tügel, Rusiä barı tik üz mänfäğätlären genä qayğırta digän fiker belän tämamlıy.
XS
SM
MD
LG