Accessibility links

Кайнар хәбәр

Rusiä xakimiäte cinayätkä qarşı üzençä köräşä


Rusiäneñ Däwlät Duması mäğlümät çaralarına cinayät qılğan häm cinayät qorbanı bulğan zatlarnıñ millätläten äytüne tıyuçı qanun ölgesen tikşerä. Bu çara rasaçılıqqa, millätara doşmanlıqqa qarşı köräş öçen zarur dip belderä qanunnı alğa sörüçelär. Ämma jurnalistlar häm bigräk tä keşe xoquqların yaqlawçı oyışmalar monıñ näticäse bötenläy kire bulaçaq, dip kisätä.

Rusiädä yıl sayın törle milli azçılıq wäkillärenä qarçı yözlärçä höcüm yasala, şular näticäsendä distälärçä keşe üterelä. Könbatışta mondıy höcümnärne näfrät cinayätläre dip atıylar, çönki alar nigezendä beräwneñ ikençesenä qarata näfrät xisläre buluı yata.

Rusiä xakimiäte ildäge şundıy näfrät cinayätläre turında yaxşı belä häm alarğa qarşı üzençä köräş başlarğa tora. Däwlät Duması bu könnärdä, mäğlümät çaralarına andıy näfrät cinayätläre turında xäbär birüne qatlawlandıra torğan qanun tikşerelä.

Rusiäneñ mäğlümät çaraları turındağı qanunına äzerlängän östämälär nigezendä cinayätçelärneñ häm xätta alarnıñ qorbannarınıñ milläten wä nindi din totuın äytü tıyılaçaq. Xakimiät monı ildäge millätara duslıqnı, totrıqlılıqnı saqlaw kiräklege belän añlata, ämma jurnalistlar üzläre häm keşe xoquqların yaqlawçı oyışma wäkilläre, ägär dä bu üzgäreşlär ğämälgä kerä qalsa, bu näfrät cinayätlären kimetügä ällä ni tä''sir itmiäçäk, kiresençä, wäzğiätne tağın da qatlawlandıra alaçaq, dip kisätä.

Rusiäneñ ğädättän tış jurnalistika üzäge mödire Oleg Panfilov:

"Ägär dä bu qanun çınnan da ğämälgä kerä qalsa, xalıq törle taqırbaşlar, millätçelär, faşistlarnıñ qorbannarı turında berni dä belmiäçäk", di Oleg Panfilov.

Rasaçıl häm dini cinayät oçraqların terkäp barğan SOVA üzäge citäkçeseneñ urınbasarı Galina Kojevnikova da Dumada qaralğan täqdimnärne "axmaq" dip atıy, häm alarnıñ bernindi dä mäğnäse yuq, dip belderä:

"Minemçä, bu ğap-ğadi axmaqlıq. Ägär dä bez bar närsäne dä tıysaq, şulay yaxşıraq bulaçaq, digän ışanıç bar bezdä", di Kojevnikova.

Rusiädä militsiä dä, prokuratura da millätkä yä dingä qarap yasalğan höcümnärne şundıy näfrät cinayätläre dip tanırğa bik telämi. Andıy oçraqlarda yışraq ğadi "xuliganlıq" digän bäyälämä qullanıla. Şunıñ sürätendä xäzer inde media qanunına da üzgäreşlär kertep, näfrät cinayätläre turında yazunı qatlawlandıru, Rusiädäge millätara problemalarnı tağın da tirängäräk yäşerü bulıp tora, di belgeçlär.

İnde telgä alınğan Oleg Panfilov, Duma tikşergän üzgäreşlärneñ tağın ber yaman näticäse bula ala, dip kisätä:

"Jurnalistlarnı ezärlekläwgä yünälderelgän başqa qanunnar kebek ük, busı da ayırım oçraqlarda ğına, irekle häm xakimiätne tänqitläwçe jurnalistlarnıñ awızın tomalaw kiräk bulğanda ğına qullanılaçaq", dip uylıy Rusiäneñ ğädättän tış jurnalistika üzäge mödire Oleg Panfilov.

Rusiä Däwlät Dumasına şuşı täqdim belän Mäskäwneñ şähär Duması çıqqan ide.

Kärim Kamal
XS
SM
MD
LG