Accessibility links

Кайнар хәбәр

Freedom House xisabı: Rusiädä demokratiä ölkäsendä artqa tägäräw bara


Keşe xoquqları häm säyäsi irekleklär belän xällär Rusiädä uzğan yılda kisken möşkellängän. Washingtonda urnaşqan Freedom House oyışmasınıñ yaña xisabı menä şundıy näticägä kilä. Törle xoquq yaqlaw oyışmalarınıñ mondıy xisaplar çığaruı, häm anda Rusiäneñ tänqitlänüe yaña närsä tügel. Tik menä Rusiä genä soñğı aralarda üzen tänqitläwne bik awır kiçerä başladı.

Çirattağı xisap, häm çirattağı märtäbä anda Rusiäneñ demokratik täräqqiättäge citeşsezlekläre. Freedom House bu yulı, Mäskäw Kremle uzğan yılda bigräk tä xökümättän bäysez oyışmalarnıñ eşen çiklärgä, alarnı qıyırsıtırğa teläde, dip belderä. Moñardan tış federal'' üzäkneñ töbäklär wäkaläten qısuı, andağı citäkçelärne xalıq tarafınnan saylıysı urınğa Mäskäwdän bilgeläwe häm bar il buylap oppozitsiäne köçsezländerüe tänqitlänä Freedom House xisabında.

Oyışmanıñ wäkile Robert Herman söyli:

"Demokratik institutlar häm demokratik protseslarğa höcüm çınnan da kiñqırlı. Ul üz eçenä bez demokratiä turında söylägändä küz aldında totqan bar möhim ölkälärne - bäysez media, sivil cämğiät, mäxkämälärne ala. Demokratik bulmağan cämğiätlärgä xas närsälärneñ berse - ul bäysez mäxkämälär bulmawı. Monıñ dälillären bez xäzer bügenge Rusiädä dä küräbez", di "Freedom House" wäkile Robert Herman.

Bıyıl ğinwarda şuşı oyışma başqa ber xisap iğlan itkän ide, anısında ireklek bar dönya buylap tikşerelde. Ul çaqta da Rusiä keşe xoquqları häm säyäsi irekleklär ölkäsendä, başqa illär sürätendä naçar bilgelär aldı. İlneñ Kuba, Libiä häm Tönyaq Koreä kebek däwlätlär belän ber rättä buluın Rusiäneñ mäğlümät çaraları bik usal qabul itte. Mäskäwdäge tışqı eşlär ministrı Freedom House xisabın "safsata" dip atadı.

Şuşı tänqitkä cawap yözennän oyışma Rusiädäge xällärne ayırım häm yaqınnan tikşerergä buldı, şul maqsatta xätta üzeneñ tikşerü alımnarın üzgärtte, çönki räsmi Mäskäw "Freedom House"nı şikle metodologiä qullanuda ğäyeplägän ide.

Rusiägä bağışlap maxsus xisap eşläw elekke dälillärne tağın da raslap, Rusiädä irekleklärneñ kimüe sistemağa salınğan ber säyäsät buluın kürsätte, di Robert Herman, "Freedom House" wäkile:

"Bez telägän närsä şul ide - sivil irekleklär häm säyäsi xoquqlar ölkäsendä Rusiädä demokratiä däräcäseneñ şaqtıy özlekle häm törle ölkälärdä töşä baruın kürsätkän zurraq kontekst birü", di Herman.

Yaña xisap asılda, anda kütärelgän mäs''älälär xaqında mädäniätle fiker alışu başlap cibärü maqsatın quyğan ide, dip däwam itä Robert Herman, ämma Rusiä xakimiätläre andıy aralaşuğa barmıy, Rusiäneñ üzendä dä bu xaqta bik süz quyırtırğa telämilär.

Xisap şulay uq Quşma Ştatlar häm Yewropa Berlegeneñ Rusiädäge çigeneşlärgä tieşle iğtibar birmäwen dä kisken tänqitli.

Kärim Kamal
XS
SM
MD
LG