Bügen Qazanda Tatarstan Däwlät Şurasınıñ utız berençe utırışı uzdı. Anıñ eşendä Tatarstan Prezidentı Mintimer Şäymiev, Tatarstan Prokurorı, Yuğarı maxqamä, Üzäk saylaw komissiäse räisläre, Däwlät Dumasına Tatarstannan saylanğan deputatlar qatnaştı. Utırışnıñ kön tärtibendä 70тән artıq mäs'älä quyıldı. Şularnıñ 31-respubliqa qanun ölgeläre häm qararları, ä qalğannarı federal' däräcädägelär ide. Yäğni Rusiä Duması tarafınnan yaña qanunnar qabul itelü säbäple, Tatarstan qanunnarın federal'neken belän täñgälläşterü. İrtän Däwlät şurası qarşında piket oyıştırıldı.
İrtän deputatlarnı härwaqıttağıça piket belän qarşı aldılar. Ämma bu yulı Tatarstan Däwlät Şurası binası qarşında cıyıluçılar ayıruça küp ide. Alar arasında yäşlärneñ şaqtıy buluı küzgä çalında. Qazan tulay toraqlarında yäşäwçelär häm Energetiklar uramı, 18 yort, şulay uq “Ferma-2”dän yäş ğailälär piketqa çıqtı. Qazannıñ Energetiklar uramında 2004нче yılnı tözelep betep yäşlärgä tapşırılırğa tieşle yort äle haman safqa basa almıy. Yäşlärneñ küpçelege şul mäs’älägä bäyle uramğa çığarğa mäcbür bulğannar. Xätta bala karawatına xätle quyılğan ide yul urtasında. Şulay uq Tatarstan bäysezlege deklaratsiäseneñ tatar xalqı faydasına qullanmawı, Federatsiä Şuranı taratunı häm Sergey Mironov belän Räfqat Altınbayıwnı wazıyfalarınnan azat itüne, möselmannarnı yasalma säbäp belän ezärlekläw ğayеpläre yazılğan süzlär belän plakatlar totqan keşelär şaqtıy buldı. Federatsiä Şurası turında piketta qatnaşuçıların fikerlären äytergä telämädelär, ä menä möselmannarnı cäberläw xaqında “Azatlıq”qa radiosına piketta qatnaşuçı beräw:
Möselmannarnı “Xizbud Taхrir” törkemenä qarıy dip ğayıpläwlär şaqtıy Mäçettän çıqqanda kitaplar birälär dä, annarı öylärdä törle basmalar taptıq dip alıp kitälär. Bolar barısı da maxsus eşlänä.Piket oyıştırılu säbäpleme, Sessiäne xalıqnı köndälek borçığan mäs’älälärne qarawdan başlarğa buldılar. Qazan şähärendä cılılıqqa bäyälär artu, federal' isemlektäge awırularnı östämä taşlamalı darular belän tä'min itü kön qadağına quyıldı. TR Däwlät Şurası räise Färit Möxämmätşin Qazandağı kommunal' tariflarğa bäyle problemalar parlament deputatlarınıñ nıqlı tikşerüendä dip belderde.
Tatarstan iqtisad häm sänäğät ministrınıñ berençe urınbasarı Alevtina Kudryavseva tulay toraqlar xaqında xisap tottı. Ul xäbär itkänçä, bügenge köndä respublikada däwlät häm munitsipal' qaramaqta bulğan 669 tulay toraq isäplänä. Şularnıñ 100гә yaqını tege yäki bu şirqat'lärgä qarıy. Alarda kön kürüçelärneñ küpçelege kim digändä 10 yıl şunda xezmät itkännär. Qalğannarı – byudjet tarmağında eşläwçelär, başqa toraqları buluçılar häm biredä qanunsız yul belän yäşäwçelär. Bu mäsäläneñ qatlawlılığı şunda, ul federal' däräcädä qanunnar belän köylänmägän. Parlament räise Färit Möxämmätşin beldergänçä, respublikağa üzenä yuridik normalar buldırırğa turı kiläçäk. “Bügen bez beryulı böten tulay toraqqa da urtaq çişeleş taba almıybız. Şirqat'lärgä qarağan bu tulay toraqlarnıñ härqaysına ayırım yaqın kilergä kiräk”, - dip belderde ul.
Sessiädä “TR däwlät büläkläre turında” Tatarstan Qanunına üzgäreşlär kertü xaqındağı mäs'älä qaraldı. Bu respublika tarixında 2007 yılnıñ avgustında 3 milliard tonna qara altın çığaru kötelü belän bäyle. Utırışta monıñ xaqında Tatarstan Prezidentı Mintimer Şäymiev çığış yasap, respublikada 60 yıl däwamında şul qädär zur külämdä qara altın tabılunı “zur waqiğa”, dip atadı. Tatarstanda “Öç milliard tonna Tatarstan nefte” medalen ğämälgä quyu qarala. Mondıy medal' belän neft' tarmağı xezmätkärlärenä bireläçäk.
Landış Xarrasova
