Accessibility links

Кайнар хәбәр

Petraeus: AQŞnıñ waqıtınnan elek Ğiraqtañ çigenüe. köç qullanunıñ arttıruına kiteräçäk


AQŞnıñ Ğiraqtağı yuğarı komandirı General David Petraeus, bügenge çığışında, Kongressneñ amerikan ğaskärläreneñ Ğiraqtañ çigünüe öçen kön belgelärgä digän qararı qabul itelä qalsa, Bäğdadda köç qullanular arataçaq dip kisätte. Pentogonda, xäbärçelärgä ul, amerikan armiäsenen sanı arttırılğannañ soñ, soñgı ike ayda mäzhäb-ara qan quyularnın kimegänen äytte. Läkin şul uq waqıtta citdi yugaltularnıñ buluın assızıqlap, monıñ yogıntısında alga taba östälgän-xärbilärneñ uñışları turında söylärgä äle irtä dip belderde.

Xäbärçelärdäñ berse, Petraeusğa, ägär bu yıl eçendä, Amerikanıñ Ğiraq başqalası Bäğdadtan üz xärbilären ala başlasa monıñ näticäsen niçek küzallar idegez digän soraw bergän ide. Sorawçı, bu sorawnıñ kongres aldında kötep torğan, bu yılnıñ közendä AQŞ xärbilären Ğiraqtañ qaytaru qararı belän bäyläşe bulmawına basım yasap, monı bari tik Ğaskäri ölkädäge täsere turında beleşergä telägäneñ belderde.

Soñgı atnalarda bu tör sorawlar, Petaeusqa yış birelä, häm anıñ böten cäwabı elekke birgän cäwabı belän başlana, läkin ul qanunnar tiräsendä bulğan “Säyäsi minalardañ” saqlanırğa telägäneñ äytä.

“Minem uylawımça, mäzxäb-ara köç qullanular artaçaq, mäzxäb-ara köç qullanunıñ yañadañ başlawı säbäbe, bu waqıtta Ğiraq häm AQŞ köçläreneñ kimüenä bäyle bulaçaq. “

Çärşämbe könne kiç belän, AQŞ Wäkellär Pulatı Ğiraq häm Afğanstandağı suğış öçen 95 Milliard dollardañ artıq aqçanı bülep berergä rizalaştı läkin 1nçe Üktäbrdäñ başlap Bäğdäddäñ çigenä başlaw şartı belän. Senat bügen älege qararnı qarıyaçaq.

Prezident Bush, AQŞ köçläreneñ Ğiraqtan çigenüe öçen bulğan älege qararnı, Bush süzlärençä “yasalma waqıt” turındağı qarar senat qabul itelsä dä monı veto itäçägen äytkän ide. Ul, doşman alarnıñ çigünüen genä kötep tora. Eş tämamlanğaç näk Äfğanstan misalındağı kebek terrorçılarnıñ köç cqyıp, suğışların däwam itteräçägen farazli. Häm monıñ Äfğanstandağı kebek uñışsız ber Ğiraq däwlätenä kitäräçäge turında kisätä.

Petraeus, Ğiraqta mäsälälär qatlawlı, anda uñışlı bulır öçen Amerikanıñ, tulı cäwaplılıq, tırışlıq, häm fidäqarlıq belän eş alıp barırğa tiyeş dip äytte. Xäzergäçä, qarşılıqlıqlarnı bastıru, ğayeplelärne tabu eşendä uñışqa ireşkännären beldergän Petraeus, şulayda alıp barğan çaralarnıñ çıñ köçendä faydasın Sentäbrda belep bulır dip isäplägäneñ belderde. Petraeus fikerläwençä, buldırğan uñışlarnıñ däwam itüenä, ike il Süriä häm İrannıñ ayaq çalıun äytte. Alarnıñ tudırğan fitnäneñ aldın alıp bulmi dip zarlansa da, älegä alarnıñ bu fetnälärdä qatnaşlığı turında turıdan turı, qullarında açıq dälil bulmawın belderde.

“Soñgı waqıtta artqan maşina şartlawları turında ğayeplängän Al Qaidä bäyläneşe turında dälillär tabılmadı, älege bu intixar xöcümnarında, 80-90 protsent çittäge köçlärneñ cäwaplı buluına ışanabız.”

Petraus Bäğdadda bulğan xällärne, keşelärneñ köndälek tormışlarına däwam itüe, şähärneñ görläwen, alu satu eşlären baruşın küzätkäneñ söyläde.

Läkin, Petraeus maşina şartlawları äle dä dislägän keşelärneñ ğömeren üzüen inqar itme. Äye anıñ äytüençä xökümätneñ äle ilne totırıqlandıru öçen tulı köçe, säyäse çarası yuq. Läkin şulayda tormış däwam itä, ağımdağı AQŞnıñ stragiäse, Ğiraq xalqınına alar xaq itkän layıqlı tınıçlıqnı iñ yaxşı şartlarda buldırırga yärdem itä dip süzlären tämamladı, Petreus.

M.K.
XS
SM
MD
LG