Accessibility links

Кайнар хәбәр

Rusiä qayçan energiäne saqlıy başlar?


Mäskäwneñ tön citü belän qarañğığa batqan çaqları artta qaldı. Kön kiçkä awışqanda Rusiä başqalası uram utları, kibetlär, kazinolar häm reklama utları belän yaqtırtıla. Mäskäwneñ bu qadär utqa mömkinlege barmı? Küptän tügel, energiäneñ ike tapqır sünep toruı – şähär xakimiäten yağulıqnı saqlaw öçen maxsus programma buldıru turında uylandıra başladı.

Uzğan yılnıñ qışı Mäskäwdä ayıruça salqın ide. 35 däräcä salqın könnärdä şähär xalqı östämä elektr cılıtqıçların qabızdı. Xakimiätlär elektr häläkätennän qurqıp, energiäne sünderep tordı.

Rusiä dönyada iñ küp elektr energiäse qullanğan 4nçe il. Soñğı 4 yıl eçendä genä elektr qullanu Rusiädä 22%qa artqan.

Uzğan qış bulğan xällärdän soñ Rusiädä energiäne saqlaw kampaniäse iğlan itelde. Uramnarda quyılğan reklamalarda xalıqnı energiäne saqlawçı lampalarğa küçergä çaqırular bar.

Tirä-yaqnı saqlawçı oyışmalar bu adımnı xuplap çıqtı. Rusiä dönyada tirä-yaq möhitne pıçratqan illär arasında öçençe urınnı alıp tora, häm elektrnı saqlaw – tirä-yaqqa faydağa adım dip sanalsa, Mäskäwdä Energiäne Saqçıl Qullanu üzäge başlığı İgor Başmakov, monda tirä-yaq belän bäyläneş yuq, dip belderde:

"Uzğan yıl, salqın bulğanda, elektrğa bulğan taläp tulısınça ütälä almadı. Näticädä – sänäğät oyışmalarına elektr birü kimetelde. Şunnan soñ Mäskäw xakimiätläre elektrnı saqlaw kampaniäsen başladı. Monda tirä-yaqnı qayğırtu bar, dip uylamıym."

Elektrnı saqlawğa bağışlanğan ike törle reklamanı lampalar satuçı Kosmos şirkäte äzerlägän. Bersendä lampa sürätlängän häm "energiäne saqlağız" dip yazılğan. İkençesendä sarı yäki sorı töstäge lampa – energiäne saqlaw torğan lampağa kürsätep tora, anda da "energiäne saqlağız" digän süzlär bar. Tirä-yaqnı saqlawçı Greenpeace oyışmasınıñ Mäskäw bülekçäse wäkile İgor Podgorny, bu reklamanı yaxşı adım dip kürsä dä, anı tupasraq dip bäyäläde:

"Bu bik ük näticäle tügel. Energiäne saqlawçı lampanıñ närsä ikänen kem belsen. Berençedän, xalıqqa añlatırğa kiräk anı, närsäse belän yaxşı bulğannarın. Energiäne saqlap – aqçasın da azraq tülägänne, annan soñ tabiğatne dä saqlawnı äytergä kiräk. Annarı alarnı ğadi çüp arasına ğına atarğa yaramıy, çönki anda tere kömeş bar. Xalıqqa ul mäğlümat birelmi."

Ğasırdan artıq waqıt elek uylap tabılğan ğadäti elektr lampaları, kilgän elektrnıñ bik keçkenä genä öleşen utqa äwerelderä. Energiäne saqlawçı lampalar isä, şul uq ut öçen energiäne 80%qa kimeräk ala. Alarnıñ bäyäse dä qimmäträk, ämma ğömere ozınraq. Mäskäwlelärneñ kübese bu reklamağa, başqa reklamalarğa kebek bik iğtibar itmi:

"Älbättä min monı döres häm uñay dip sanıym. Minem ul yaña lampalarnı barıp alırğa waqıtım ğına yuq, bälki irenämder. Döresen genä äytkändä, min saqçıl tügel, çönki bezneñ elektrğa tülärgä aqçabız bar."

Bu - Nina Fedorushina isemle xanım ide, häm bu – Rusiä xalqına xas süzlär. Rusiäneñ küpçelek öleşendä xalıq könnär buyı sunıñ cılısın da salqının da sanamıy ağıza, öydä utnı sündermi. Üzäktän cılıtılğan yortlarda qışın qızu bulğanda, xalıq fatirlarnı täräzä açıp cillätä. Energiägä taşlamalı xisaplar arqasında xalıqnıñ küpçelege monıñ öçen räxätlänep tüli ala. Tirä-yaqnı saqlawçılar, tizdän xakimiätlär dä, xalıq ta, eş tüläwdä genä tügel, ä kiläçäkkä iminräk häm çistaraq dönya qaldıruda da bulğanın añlarlar digän ömet belderä.
XS
SM
MD
LG