Accessibility links

Кайнар хәбәр

Qazağstan saylawları: parlamentında ber genä firqä bulğan ilne demokratik dip atap bulamı?


Qazağstandağı çirattan tış saylawlarnıñ berençe näticäläre kürsätkänçä, Prezident Nazarbaev citäkçelegendäge Nur Otan firqäse Mäclestäge böten 98 urınnı da alaçaq. Oppozitsiä wäkilläre saylawlar näticäsen - kire Sovetlar berlegenä qaytu, dip bäyäli. Xalıqara küzäçelär saylawlar bik uq ğadel ütkärelmäde, dip belderä.

Nazarbaev firqäse Qazağstan parlamentınıñ tübän pulatındağı 98 urınınıñ barısın da alaçaq. Üzäk saylaw kommisiäse, firqäneñ 88% tawış ciuın xäbär itte. İke top oppozitsion firqä – sotsial demokratik firqä häm Aq Col da parlamentqa ütärgä mömkinlek birä torğan 7% kirtäne üza almadı. Oppozitsiä tawış birü barışı belän qänäğät bulmawı xaqında belderde. “Gomum-milli sotisal demokratik firqä”neñ wäkile Ualikxan Kaisarov, “Azatlıq”qa birgän äñgämädä, anıñ firqäse qayseber urınnarda böten tawışlarnıñ dürtän ber öleşen yawlap alğan di. : “Bezneñ Astandağı 184 saylaw urınnıñ kübesennän berketmälär bar. Alarğa qaranda, bez 24% tawış cıyğanbız. Bez monnan da kübärk tawış cıya alğan saylaw urınnarında bezgä berketmälärne birüdän baş tarttılar. Alar alarnı xakimiätlär belän söyläşkäç, ikençe yäki öçençe köngä biräbez dip äyttelär . Bu kölkele xäl. Alar berketmälärne saylawlardan soñ uq birergä tieş. Alar bezneñ öçen birelgän tawışlarnıñ Nur Otan öçen birelgän tawış sanına yaqın buluın kürep qurqıp kitte.”

Başqa oppzitsion firqä – Aq Col, saylawlarnıñ berençe näticäläre belän kileşmäwe turındağı belderü belän çıqtı. Firqä, tawışlarnıñ qabat sanalunı taläp itäçäkbez, dip äytä Häm Qazağstan prezidentın, näticälärne tikşerü öçen bar firqä wäkillärennän torğan maxsus kommissiäne oyıştırırğa çaqırdı.

Prezident isä 18 avgust saylawları - ğadel, ütä kürenmäle, açıq buldı digän bäyä birde.

Qazağstan xalıqları assambleyasında yasağan möräcäğätendä Nazarbaev, “Nur Otan”nıñ ciñüe kötelgän närsä, saylaw näticäläre Qazağstan watandaşlarına fayda kiteräçäk, dide Nazarbaev. Qazağstan xalıqara assableyası törle millätlärne wäkillek itüçe oyışma. Alar parlamenttağı tağın 9 urınnı ala ala. Assambleanıñ wäkilläre bügen saylandı, şulay itep Mäclestäge barlıq 107 urın – alındı. Xalıqara küzätüçelär ber genä firqä bulğan parlametnıñ demokratik bulu ixtimallığına şiklänep qarıy. Yevropada İminlek häm Xezmättäşlek Oyışmasınıñ demokartik oyışmalar häm keşe xoquqları idäräse başlığı, küzätüçese Lubomir Kopaj Kazaxstanğa saylawlarnı yaxşırtır öçen äle küp närsä eşlärgä kiräk, di. “Min parlamentta ber genä firqäse bulğan demokratik ilne kürgänem yuq”- dide Kopaj.

Yevropada iminlek häm xezmättäşlek oyışmasınıñ küzätüçeläre, saylawlar xalıqara standartlarğa turı kilmäde, dip belderdelär. Dälil itep alar tawışnı sanaw ütä kürenmäle bulmawın häm parlameta ütü öçen 7% kirtäneñ bik biek buluın kiterdelär. Läkin şul uq waqıtta alar bu saylawlarnı, demokrtaiä taba atlağan adım itep atadılar. Yevropada İminilek häm xezmättäşlek oyışmasında räiselek itärgä telgän Qazaqstanğa saylawlarğa birelgän bu bäylämälär, yärädm itärme yuqmı, älegä bilgesez.
XS
SM
MD
LG