Accessibility links

Кайнар хәбәр

Üzäk Azia: Taciqstan bu qışta da qarañğıda qalmasqa omtıla


Taciqstan räsmiläre, här yılnı qış aylarında bulğan, elektr energiäse citeşsezlegeñ beterü öçen, Üzbäkstan aşa Törekmänstannañ elektr citkerü kileşüem imzalagannarın belderde. Läkin xalıq bu kileşügä ällä ni ömetlänmi. Çönki ütkän yıllarda Qırğızstan belän imzalanğan şundıy qu kileşü ütälmäğän ide.

Üktäbr başınnañ, Taciqstan ut qullanuda qışqı waqıtqa köçä. Öylärgä häm Ofislärgä elektrik, könenä ike tapqır bireläçäk. Yaqınça 6-8 säğatlek waqıttañ, keşelär irtä-irtuq häm kiçeñ genä faydalana ala. Xökümät, bu tärtip, möhim şähärlärdä xökümät urınnarına häm xästäxanälärgä qağılmıy dip belderde.

Gölşçähra Dehqonova, Taciqstannıñ könyağında, Xucand şähärendä, universitet uqutuçısı bulıp eşliy. Ul, ut bulmawı arqasında däreslärne tiyeşleçä äzerliy alalmawına zarlana.

“Uqutuçı bularaqtan, däreslärgä baştan äzerelänep kerergä tiyeşmen. Däres planıñ yazıp, uqıtılası tema xaqında östämä mäğlümätlär dä cıyarğa kiräk. Balalar aldına çığar aldınnañ, yañalıqlarnı qarap çığarga kiräk. Menä bu şartlarda, bu mömkin dä tügel. “

Çıñbarlıqta Taciqstan, Üzäk Aziada iñ zur elektrik citeşterä torğan qorılmalarğa iyä. Şulay da töbäk illäre arasında, Taciqstan soñgı yıllarda energiä qıtlığına duçar bulğan berdän ber il. Taciqstan Energiä, sänäğat häm elemtä komitetı başlığı Mirzaşärif İslamiddivov, elektrikneñ 50 protsentınıñ alüminyum citeşterü eşendä qullanıluın, bu säbäpdäñ tabiğiy energia çığanaqlarınnañ başqa xalıqqa citärlek energiänı tä’min itep bulawın äytte.

Taciqstandağı bu problemaga qarşı alternativ çığanaqlar tabu yulında, il prezidentı pänceşämbe könne yaña kileşü xaqında iğlan itte. Prezident İmamoli Rahmon, Taciqstanğa Üzbäkstan aşa Törkmänstannañ elektrik kiterü öçen, ike il belän kileşülären belderde. Yaña kileşü nigezendä, kiläse 3 yıl buyınça Taciqstan, Törkmäsntannañ yılına 1milliard 200 million kilowat säğat elektrik alaçaq.

Läkin, qaysı ber xäbärlärgä qarağanda, Üzbäkstannıñ bu külämdä elektrikne ütkärlek mömkinçelege yuq. İsometdinov bu mäsälägä açıqlıq kertep, azatlıq radiosına: Törkmänstannıñ bu külämdä elektrikne Taciqstanğa tämin itä alaçağın häm şul uq waqıtta Üzbäkstannıñda üz ütkärgeçläreñ yañarta başlawın belderde. Älbättä bu waqıt eçendä dä, Taciqstan üz energiä-citeşterü mömkinçeleklären buldıraçaq dip ışandıra räsmilär.

Xäzergäçä, yaña energiä citeşterü qoralmaların saluda rus häm iran şirkätläre belän kileşelsädä monı ğamälgä aşıru öçen bik az eşlänä. Taciq räsmiläre, üz xalqına yaqın kiläçäktä üzäk aziadağı barlıq körşe illärgä elektrik sata alırlıq köçkä iä bulaçağı xaqında söyliy. Läkin xalıqnıñ räsmilär äytkän süzlärgä matbuğat çaraları xäbärlärenä ällä ni ise kitme. Alar, çiklängän elektrik belän qışnı niçek tämamlarbız dip uylana.

Läkin, Üzäk aziadağı kürşe illärneñ çığanaqları äz bulsa da, alar barı ber yaxşıraq yäşi. Alarnıñ mondıy mäsäläre küptännäñ xäl itelgän.

Qış kilügä, miç, utın häm kümer bäyäläre dä arta. Xuncant bazarında miç satqan Sağadät, xättä fatirlarda yäşägän keşelär dä aş peşerü häm cılınu öçen, utın häm kümer yaqqan miçlär satıp alalar di.

“Utta yuq gazda yuq. Bıyıl 9 häm 10nçı qatta yäşägän keşelär dä xättä miçkä yağaçaq. Yuğiysä qış bik salqın”

Mömkinçelekläre bulğan xälle taciqlär, ber öy öçen citärlek elektrik tämin itäçäk generatorlar qullana, xäle bulmağannar isä, imin bulmasa da üzläre tärtipkä kitergän cixazlar qullana.

Bazarlarda, kibet kiştälärendä küptännäñ onıtılğan, keräsin lampıları, küpçelek romantik waqıtlarda ğına qullanılğan şämnär kürenä başladı, läkin bu yulı başqa maqsat häm häm başqa säbälärdäñ qullanıla.
XS
SM
MD
LG