Accessibility links

Кайнар хәбәр

Berdäm Rusiä = KPSS?


Naşi yäşlär törkeme Berdäm Rusiäneñ ciñüen bäräm itä, Mäsköw, 03.12.2007
Naşi yäşlär törkeme Berdäm Rusiäneñ ciñüen bäräm itä, Mäsköw, 03.12.2007

2 dikäber Duma saylawlarında ciñüne, aldan kötelgänçä, Kreml taraflı Berdäm Rusiä partiäse yawladı. Tawışlarnıñ yaqınça 64% cıyğan bu firqä parlamentta konstitutsion küpçelekkä iä bulaçaq. Rusiä, sovet çorında şikelle, ber partiäle cämğiätkä äylänep baramı?

Elekke Sovetlar berlegendä härkemgä mäğlüm äytem bar ide – "Lenin digändä partiäne küz aldında totabız, partiä digändä – Leninnı".

Berdäm Rusiä üzeneñ saylaw aldı kampaniäsen aldan uq prezident Vladimir Putin iseme belän bäyläde. Putin üze dä bu tawış birülärne üzenä ışanıç belderü dip atadı. Berdäm Rusiä ciñgän oçraqta, ul säyäsi säxnädä qalaçağına işarä itte.

Berdäm Rusiä citäkçese Boris Grızlov süzlärençä, näticälär näq şunı isbatlağan da:

"Tawış birülär töp fikerne isbatladı – Vladimir Putin bezneñ yulbaşçıbız. Saylawçılar anıñ 8 yıl däwam itkän kursın xuplıy, häm bu kurs däwam itäçäk" dide Berdäm Rusiä citäkçese.

Berdäm Rusiädän tış Dumağa bu yulı da tağın 3 partiä ütte: 11,5 protsent cıyğan kommunistlar häm 8-är protsent çaması qazanğan liberal-demokratlar belän Ğädel Rusiä. Könbatış taraflı liberal partiälärneñ berse dä 7 protsentlı kirtäne uza almadı.

Elekke Duma belän çağıştırğanda ber citdi üzgäreş – Berdäm Rusiä bu yulı Dumada konstitutsion küpçelekkä iä bulaçaq. Dimäk konstitutsiägä teläsä nindi üzgäreşlär kertä alaçaq. Şul isäptän, 3nçe prezidentlıq mäddäte turında da.

Ämmä küp kenä küzätüçelär xäzer, Putin, prezidentlıqqa yabışıp yatmas, anıñ urınına yä köçle premier, yä partiä yulbaşçısı bulır digän fikerdä.

Oppozitsiädäge Uñ köçlär berlege citäkçese Boris Nadejdin süzlärençä, bu inde başqa il bulaçaq:

"Hiçşiksez bu başqa il, bez Sovetlar berlegenä qayttıq. Çın xakimiät xäzer parlament ta, kiläse prezident quılnda da tügel, ä partiä qulında" di Boris Nadejdin.

Başqa süzlär belän äytkändä, Rusiädä xakimiät tözeleşe üzgärergä mömkin: prezident, qayber Yewropa illärendä şikelle, törle tantalarda wäkillek itü wazıyfaların ğına başqaraçaq. Ä çın xakimiät, partiä idaräse, üzenä kürä politburo qulında bulaçaq.

Ul arada, tawış birülär waqıtında tärtip bozular, Berdäm Rusiäneñ çamadan tış administrativ basım qullanuı turında xäbärlär kilä tora. Yewropa Şurası häm Yewropada iminlek häm xezmättäşlek oyışmasınıñ parlament mäclese törkeme bu saylawlarnı "ğädel tügel" dip bäyäläde.

"Rusiäneñ başqarma xakimiäte bu saylawlarda çamadan tış köçen qullandı häm bu älbättä näticälärdä çağıldı, bez monı tanırğa tieş" dide Yewropada iminlek häm xezmättäşlek oyışmasınıñ parlament mäclese räise urınbasarı Kimmo Kiljunen.

Komunistlar citäkçese Gennadiy Zyuganov ta bu saylawlarnı Sovetlar berlege cimerelgännän birle iñ pıçraq saylawlar dip atadı. Yeltsin çorında, xärämläşüneñ ike ısulı bulsa – qurqıtu häm bülleten tözätülär, xäzer alarnıñ sanı distä yarım, dide ul.

Oppozitsiädäge Başqa Rusiä citäkçese Garri Kasparov saylaw näticäläre belän riza bulmağan bar köçlärne berläşergä çaqırdı.
XS
SM
MD
LG