Soñğı waqıtta Tatarstan belän federal' üzäkneñ mönäsäbätlärenä qarıysıñ da, ireksezdän ringtağı boksçılarnı küz aldına kiteräseñ. Mäğlüm ki, ringqa, qağıda bularaq, ber awırlıqtağı boksçıylar çığa. Ä Tatarstan belän federal' üzäk andıylardan, dip äytergä tel äylänmi. Añlaşıla ki, yodrıqnıñ däwläte häm awırlığı respublika faydasına tügel. Citmäsä, ringta küp waqıt qağıdäsez köräş bara. Häm anıñ ber çağılışı küplär yaratıp uqıy torğan «Комсомольская правда» gazetasında küptän tügel dönya kürgän «Rusiä tağın Qazanğa yasaq tume» digän bäläkäy genä mäqälädän kürenä.
Mäğnäse şul: Tatarstan Rusiäneñ cilkäsenä menep atlanğan häm anıñ xisabına kön kürä. 2002 yılda federal' byudjet respublika tärräqıätenä 12 milliard 265 million sum aqça bülep birgän. Ä başqa 88 ölkä häm respublikalarğa cämğıse 5 milliard 226 million sum ğına tätegän ikän. Gazeta fikerençä, «Tatarstan yaxşı respublika, läkin başqa töbäklär dä naçar tügel. Häm tatar xanına Rusiä küptän yasaq tülämi kebek».
Şul uq mäqälädä Qazannıñ 1000 yıllığına bülengän aqçalar turında da mäğlümät bar. Biredä dä xäyläkär tatarlar başqalarnı käkre qayınğa terätkännär ikän. Mäsälän, Qazanğa 1 milliard 120 million aqça birelgän, ä Sankt-Peterburgnıñ 300 yıllıq yubileena nibarı 251 million sum ğına eläkkän. Gärçä atna-un kön elek kenä Mäskäw Kremlendä älege yubileyğa bağışlanğan yuğarı däräcädäge utırışta Sankt-Peterburgqa birelgän aqçalarnıñ Qazannıqına qarağanda berniçä tapqır kübräk dip äytelä dä.
Tağın şunısın da äytergä kiräk. Soñğı waqıtta säyäsi ringta Mäskäw-Qazan arasında danlıq turındağı qanunnı, mönäsäbätlärne, şartnamä nigezendä qorunı, qısqası qaysı ğına mäsäläne alma, federal' üzäk alarnı kire qağıp kilä, yäğni keçe bratnı dömbäsläp tora. Ä enekäşneñ cawap qaytarırğa ällä niäte yuq, ällä köçe betkän — äytüe qıyın.
Qısqası, Tatarstan citäkçeläre, mäğlümät çaraları mondıy oçraqlarda nişläpter pauza totalar. Ä bit cawap birep bulır ide, üzebezneñ argumentıbız bulmasa, SSSRnıñ elekkege Gosplan citäkçese Baybakov süzläre belän. Suğıştan soñ il Tatarstan nefte xisabına torğızıldı digän ide ul üzgärtep qoru yıllarında. Xäyer, xäzer dä qara altınnıñ baytaq öleşe federal' üzäkkä kitep bara tügelme? Şuña kürä kem kemneñ cilkäsendä utırğannı kürer öçen yalğış sannarğa tügel, küzne açıp cilkägä qararğa kiräk. Härber tatarstanlığa mäğlüm: respublika qısır sıyır tügel, ä donorlardan sanala.
Damir Ğismetdin
Mäğnäse şul: Tatarstan Rusiäneñ cilkäsenä menep atlanğan häm anıñ xisabına kön kürä. 2002 yılda federal' byudjet respublika tärräqıätenä 12 milliard 265 million sum aqça bülep birgän. Ä başqa 88 ölkä häm respublikalarğa cämğıse 5 milliard 226 million sum ğına tätegän ikän. Gazeta fikerençä, «Tatarstan yaxşı respublika, läkin başqa töbäklär dä naçar tügel. Häm tatar xanına Rusiä küptän yasaq tülämi kebek».
Şul uq mäqälädä Qazannıñ 1000 yıllığına bülengän aqçalar turında da mäğlümät bar. Biredä dä xäyläkär tatarlar başqalarnı käkre qayınğa terätkännär ikän. Mäsälän, Qazanğa 1 milliard 120 million aqça birelgän, ä Sankt-Peterburgnıñ 300 yıllıq yubileena nibarı 251 million sum ğına eläkkän. Gärçä atna-un kön elek kenä Mäskäw Kremlendä älege yubileyğa bağışlanğan yuğarı däräcädäge utırışta Sankt-Peterburgqa birelgän aqçalarnıñ Qazannıqına qarağanda berniçä tapqır kübräk dip äytelä dä.
Tağın şunısın da äytergä kiräk. Soñğı waqıtta säyäsi ringta Mäskäw-Qazan arasında danlıq turındağı qanunnı, mönäsäbätlärne, şartnamä nigezendä qorunı, qısqası qaysı ğına mäsäläne alma, federal' üzäk alarnı kire qağıp kilä, yäğni keçe bratnı dömbäsläp tora. Ä enekäşneñ cawap qaytarırğa ällä niäte yuq, ällä köçe betkän — äytüe qıyın.
Qısqası, Tatarstan citäkçeläre, mäğlümät çaraları mondıy oçraqlarda nişläpter pauza totalar. Ä bit cawap birep bulır ide, üzebezneñ argumentıbız bulmasa, SSSRnıñ elekkege Gosplan citäkçese Baybakov süzläre belän. Suğıştan soñ il Tatarstan nefte xisabına torğızıldı digän ide ul üzgärtep qoru yıllarında. Xäyer, xäzer dä qara altınnıñ baytaq öleşe federal' üzäkkä kitep bara tügelme? Şuña kürä kem kemneñ cilkäsendä utırğannı kürer öçen yalğış sannarğa tügel, küzne açıp cilkägä qararğa kiräk. Härber tatarstanlığa mäğlüm: respublika qısır sıyır tügel, ä donorlardan sanala.
Damir Ğismetdin