Accessibility links

Кайнар хәбәр

Rusiä türäläre Mäskäwgä qaytıp kitte…


Rusiä türäläre Mäskäwgä qaytıp kitte…

Yal könnärendä säyäsi waqiğalar bulmasa da, soñğı könnärdäge qayber ğämällärgä yomğaq yasaw däwam itte. Rusiäneñ iminlek sovetı sekretare Vladimir Ruşaylo, anıñ belän bergä Rusiä millätläre belän şöğellänüçe portfelsez ministr Vladimir Zorin Qazanda saqlanu sänäğäte şirqätlärendä yörep närsälär kürdelär? Oboronka eşçeläre yıllar buyı zakazsız yäki finanslaw açılmağan kileş eşkä yörep tä aqça ala almağaç, xäzer alar nişlärgä tieş? Xällär cayğa salınaçaqmı soñ? Ğomümän äytkändä, Qazan Rusiäneñ oboronkasın qotqaruçı, eşlär yaxşı ğına bara, yärdäm itärgä kiräk, digän tä'sir qalğan dilär. Vladimir Ruşaylo Mäskäwgä qaytıp Putinğa İdel buyı okruğı häm Qazan turında şunı söylär, bälki. Şul uq waqıtta, älege säyäxätneñ töp säbäbe - Tatarstanğa şiklänep qaraw bulırğa tieş.

İminlek sovetı başlığı Rusiä İslam universitetına kerep, andağı şäkertlär, möğalimnär belän söyläşte, törle däräcädäge belgeçlär belän aralaştı. Ser tügel, Tatarstannı vaxxabizm oyası bularaq dönyağa sasıttılar. Bu eştä bigräk tä Ufadağı SDUM räise möfti Tälğät Tacetdin häm anıñ Qazandağı wäkilläre armıy-talmıy tırıştı. Alarğa häm qayber Mäskäw mäğlümät çaralarına qolaq salsañ, Tatarstanda poçmaq sayın doşman, boevik, adım sayın vaxxabist tulıp yata. Ä Qazanğa kilgäç qunaqlar İslam universitetında çın cäditçe, dönyawi fikerle, mäğrifätle uqu yortı kürdelär. Häm şuşı uqu yortında ällä qayda ğäräp illärendä uqırğa omtılmağan Rusiä yäşläre belem ala. Dimäk, bu imamnar xäzerge cirle şartlarnı añlap, xäräkät itärgä äzer. Älbättä, Vladimir Ruşaylo Qazanda çağında iminlek sovetınıñ qararların ütäw turında yabıq utırış ta ütkärde häm anda Tatarstan kebek respublikalarnıñ çit illär tarafınnan, bigräk tä iğtibar üzägendä totıluı turında süz barğan, dilär. Qayber Tatarstan töbäklärendä mädräsälärdä belem alğan yäşlärneñ Kavkazğa, Äfğänstanğa barıp suğış xäräkätlärendä qatnaşuı turında da iskä alğannar. Tatarstan niqädär däräcädä qurqınıç çığanağı ikänlegen döres bäyälägännärme, yuqmı – anısın berkem dä belmi. Tatarstannan salımnar qayırıp alalar, anı eşlätälär häm annan qurqalar da – menä şundıy zamana.

Näq şul uq könnärdä Däwlät Duması räise Gennadiy Seleznevnıñ da Qazanda bulıp kitüen beläsez. Seleznev Däwlät Sovetındağı konferensiädä Qazan-Mäskäw şartnamäsen anaxronizm dip atadı häm anı onıtırğa çaqırdı. Färit Möxämmätşin monıñ belän kileşmiçä keşe aldında ayaq teräp bäxäsläşte. Küräseñ şunlıqtandır Xalıqlar duslığı yortında milli oyışmalar belän oçraşqan waqıtta Gennadiy Seleznevqa ictimaği üzäk, “İdel-Ural” häm başqa oyışmalar wäkilläre Rusiäneñ kolonial' häm imperiäçel säyäsät alıp baruın tänqitlägän sorawlar birdelär. Millätara mäsälälärgä bäyle sorawlar da bar ide. Şul waqıtta Duma räise, monda qaydadır millätlär ministrı Vladimir Zorin bulırğa tieş, ul cawap birergä tieş, dide. Ämmä şunısı qızıq, Kasyanov fatixası belän kilgän Vladimir Zorin, Rusiäneñ qanun çığaru palatası räisennän çaqıru almağan, şuña kürä protokol buyınça ul parlament citäkçeseneñ oçraşularında qatnaşmağan. Şulay itep, Qazan qalasına Rusiä patşasınıñ törle tarmaq wäkilläre kilep tä, beryulı oçraşıp, beryulı tatarstanlılarnıñ fikerlären tıñlıy almıylar. Ä Tatarstanda Mäskäwdän kilgäç, alarnıñ barısı da ber çıbıqtan quılğan, İvan Groznıy öçen dä, Stalin, Putin öçen dä beryulı cawap birälär, dip sanıylar. Säyäsi kuxnyada nindi qazannar qaynawın häm kemneñ peşekçe buluın Qazanda belep citkermilär. Bigräk tä, milli xäräkät ähelläre häm cämäğät oyışmaları.
XS
SM
MD
LG