Mäskäw Rusiädä genä tügel, bar dönya buylap, iñ qibat şähärlärneñ berse bulıp tora, anda, oçın-oçqa ğına yalğap yäşäw öçen dä ayına kimendä 180 dollar kiräk dip sanala. Ä urtaça pensiä küläme, inde äytelgänçä, 1417 sum, yäğni 45 dollar çaması ğına. Xäzer 70-ne tutırğan Nina Matveyeva yäş çağında üzeneñ ike närsä belän qızıqsınuwı xaqında söyli, ul säyäxät itärgä häm foto töşerergä yaratqan. Läkin 40 yıl buyı geolog bulıp eşlägän häm ğömereneñ 19 yılın Yıraq Könçığışta ekspeditsiälärdä ütkärgän çaqta anıñ moña waqıtı bik bulmağan, älbättä, häm ul söygän şöğelläre belän mawığunı pensiä çorına qaldıru xaqında xiallanğan. Tik menä anıñ şul pensiä waqıtı perestroyka çorına turı kilep, sovetlarnıñ sotsial’ tä’minat tarmağı tarqalu, häm rublneñ oçsızlanuwı näticäsendä, bar cıyılğan aqçanıñ yuqqa çığuwı säbäple, xäzer ul Mäskäwdäge fatirında, niçek tä bulsa isän qalu öçen köräş alıp bara.
Audio
Näq menä Nina Matveyevalar buwını, Rusiäneñ bazar iqtisadına küçü çorında, mixnätne iñ küp kürgän qatlam bulıp tora. Yaña zamanalarda aqçanı yañaça eşläw öçen alar inde olı, häm andıylarnıñ berdänber ömete, ul da bulsa däwlät birgän pensiä. Läkin anıñ küläme qayber oçraqlarda xätta, minimal eş xaqına da tiñ tügel. Nina Matveyevanıñ pensiäse yaqınça 57 dollarğa tiñ häm anıñ här sumı ğına tügel, tiene dä inde aldan uq isäplänep, qaya häm närsägä sarıf iteläse bilgelänep quyılğan. Näticädä aña, azıq-tölek öçen könenä 55 sum, yäğni dollar yarımnan artığraq aqça qala.
Audio
Mäskäwneñ Nina Matveyeva yäşägän cirendä, kibetlärdä azıq-tölekneñ qibat buluwı säbäple ul atnağa ber, bäyälär bik yuğarı bulmağan Vıxino bazarına yöri, anda barıp qaytu öçen genä dä aña 3 säğät waqıt kiräk. Läkin bu anıñ öçen kirtä tügel, çönki başqa cirdä Matveyeva azıq-tölekne annan da tübänräk bäyägä ala almıy. Häm äle anda da bar närsä dä ul alırlıq däräcädä arzan tügel, min xäzer it aşamıym da inde dip söyli Nina Matveyeva.
Audio
Şulay itep, tuqlanu nigezdä, bäräñge, käbestä, kişer, häm başqa şundıy yäşelçälär belän genä çiklänä. Çiläk-çimeş inde asılzatlar azığı sanala. Ä kinoğa yäisä teatrğa baru öçen Nina Matveyevanıñ aqçası qalmıy da, gärçä ul üze bik belemle häm uqımışlı xanım. Xätta dus-işlärgä qunaqqa baru da xäzer anıñ öçen ber problemağa äylängän.
Audio
Läkin şuña da qaramastan, Rusiädäge pensionerlar açlı-tuqlı yäşäwne alay uq zur tübänçelekkä sanamıy, alarnıñ bar ğömere şulay ütte diyärgä bula. Tik alar öçen, cannı iñ ärnetkäne şul, xäzerge cämğiat alarnı onıttı, iskä töşergän oçraqta da pensiädägelär barı tik xakimiat öçen ber problema bularaq qına iskä alına. Üz qulları belän qorğan ilneñ xäzer alarnı kürmämeşkä salışuwı, Rusiäneñ olı yäştäge buwının nıq tübänsetä häm räncetä. Nina Matveyeva zamanında, 16 gaz häm neft yatmasın açuğa öleş kertkän keşe, ul xätta şunıñ öçen, Sovetlar Berlege xökümäteneñ bülägenä dä layıq bulğan. Ämma min şuña da qaramastan xäzerge yaña iqtisadtan nindi fayda kürdem soñ digän soraw birä ul.
Audio
Häm, cawabınnan añlaşılğança, ğömer buyı eşläwennän bernindi dä fayda kürmäwen belderä pensioner Nina Matveyeva.
Kärim Kamal
Audio
Näq menä Nina Matveyevalar buwını, Rusiäneñ bazar iqtisadına küçü çorında, mixnätne iñ küp kürgän qatlam bulıp tora. Yaña zamanalarda aqçanı yañaça eşläw öçen alar inde olı, häm andıylarnıñ berdänber ömete, ul da bulsa däwlät birgän pensiä. Läkin anıñ küläme qayber oçraqlarda xätta, minimal eş xaqına da tiñ tügel. Nina Matveyevanıñ pensiäse yaqınça 57 dollarğa tiñ häm anıñ här sumı ğına tügel, tiene dä inde aldan uq isäplänep, qaya häm närsägä sarıf iteläse bilgelänep quyılğan. Näticädä aña, azıq-tölek öçen könenä 55 sum, yäğni dollar yarımnan artığraq aqça qala.
Audio
Mäskäwneñ Nina Matveyeva yäşägän cirendä, kibetlärdä azıq-tölekneñ qibat buluwı säbäple ul atnağa ber, bäyälär bik yuğarı bulmağan Vıxino bazarına yöri, anda barıp qaytu öçen genä dä aña 3 säğät waqıt kiräk. Läkin bu anıñ öçen kirtä tügel, çönki başqa cirdä Matveyeva azıq-tölekne annan da tübänräk bäyägä ala almıy. Häm äle anda da bar närsä dä ul alırlıq däräcädä arzan tügel, min xäzer it aşamıym da inde dip söyli Nina Matveyeva.
Audio
Şulay itep, tuqlanu nigezdä, bäräñge, käbestä, kişer, häm başqa şundıy yäşelçälär belän genä çiklänä. Çiläk-çimeş inde asılzatlar azığı sanala. Ä kinoğa yäisä teatrğa baru öçen Nina Matveyevanıñ aqçası qalmıy da, gärçä ul üze bik belemle häm uqımışlı xanım. Xätta dus-işlärgä qunaqqa baru da xäzer anıñ öçen ber problemağa äylängän.
Audio
Läkin şuña da qaramastan, Rusiädäge pensionerlar açlı-tuqlı yäşäwne alay uq zur tübänçelekkä sanamıy, alarnıñ bar ğömere şulay ütte diyärgä bula. Tik alar öçen, cannı iñ ärnetkäne şul, xäzerge cämğiat alarnı onıttı, iskä töşergän oçraqta da pensiädägelär barı tik xakimiat öçen ber problema bularaq qına iskä alına. Üz qulları belän qorğan ilneñ xäzer alarnı kürmämeşkä salışuwı, Rusiäneñ olı yäştäge buwının nıq tübänsetä häm räncetä. Nina Matveyeva zamanında, 16 gaz häm neft yatmasın açuğa öleş kertkän keşe, ul xätta şunıñ öçen, Sovetlar Berlege xökümäteneñ bülägenä dä layıq bulğan. Ämma min şuña da qaramastan xäzerge yaña iqtisadtan nindi fayda kürdem soñ digän soraw birä ul.
Audio
Häm, cawabınnan añlaşılğança, ğömer buyı eşläwennän bernindi dä fayda kürmäwen belderä pensioner Nina Matveyeva.
Kärim Kamal