Accessibility links

Кайнар хәбәр

AQŞ Törkieneñ Yevropa Berlegenä kerü omtılışların yaqlıy


Bu atnada Kopenhagta Törkiyeneñ Yevropa Berlegendäge kiläçäge turında qarar çığarıla. AQŞ prezidentı G.Bush Ankara belän tizlektä äğzalıq söyläşüläre başlauları öçen Yevropadağı berektäşlärenä täsir itergä tırışıp şaltırata, Aqyortqa kilgän (Törkiedä) xakimiättäge islamçı partiä citäkçsese belän televidinie kameraları aldında çığışlar yasıy.

Törkieneñ Yevropa Berlegendäge ilçese Oğuz Demiralp süzlärençä, ägär dä berlek Ankara belän söyläşülär başlau eşen tizlätmäsä , bu möselman dönyasına naçar işarä bulaçaq : Fransie belän Germanieneñ Törkie belän 2005nçe yılda söyläşülär başlau täqdime , Yevropa Berlegeneñ islamğa naçar qarauı turında küdermä bulıp tora. Demiralp Törkiedä cämäğätçelek sektorındağı oyışmalarnıñ tamırlarınıñ demokratik prinsıpları elekege kommunistik illlärgä qarağanda küpkä tiränräktä, ämma alarnı inde 2004nçe yılda uq alalar, älegä äğzalarnıñ qayberläre şulsanda Gretsiegä üzwaqıtnda Törkiedän taläp itelgän standartlar quyılsa ide , ul ber qayçan oyışmağa alınmas ide dip söyli. Törkiedä xakimiätkä kilgän üzläre äymeşli urta yulda torğan islamçı partiä dä , söyläşülärne tizlektä başlau , reformalarnıñ tizlektä ğämälgä quyıla başlanuın stimullaştıraçaq , söyläşülärne kiçekterüneñ tiskäre täsire bulaçaq dip äytep şaqtıy agressiv kampanie alıp bara. .

Waşington ,NATO berektäşe Törkiegä islam dönyasına strategik küper dip dip qarıy häm anıñ Yevropa Berlegenä alınuın küptännän yaqlap kilä. Ul Berlektäge qayber illär kebek tarixi, mädäni häm keşe xoquqları yağınnan qarağanda Törkiye ber qayçan da Yevropanıñ öleşe bulmasqa tieş dip uylamıy.

Amerika ayruça Ğıyraqqa xärbi höcüm oyıştırırğa turı kilsä, Törkieneñ bik tä kiräkle berektäş bulaçağın belä. Şunlıqtan sişämbedä prezident Bush Waşingtonnan Yevropadagı berektäşlärenä ber tuqtausızşaltıratıp Ankaranıñ yaqlanuın soradı. Aqyorttta islamçı partiä citäkçse Tayyib Erdogan belän televidinie kamerları aldına çığıp, bolay dide:

AudioBez sezneñ Yevropa Berlegeneñ äğzası bulu telägenä quşılabız

Bush Ğädellek vä Täräqiät partiäse citäkçesen ciñüläre belän qotlap, Törkieneñ ähämiätenä basım yasadı. Erdoğan bıyıl başlarında Waşingtonğa kilgändä aña ällä ähämiät birelmägän ide, Ämma saylaulardan soñ räsmilär Erdoğannın ekonomik reformalar häm sekular demokratiä urnaştıru tırışlıqların xuplıy, maqtıylar. Administratsie yaqlı analitiklar fikrençä.., AQ partiäneñ ciñüe , AQŞ mänfäğätlärenä nıq turı kilä ala, ägär dä partiä uñışlı bulsa, ul möselman dönyasında islam nigezle partiälärneñ demokratie , sekular yüngä äylänülärenä ürnäk bula alır ide .

Erdoğan Törkineñ sonğı aylarda keşe xoquqların yaxşırtu öçen kiñ qolaçlı refomalar ütkärüen äytte. Yevropada qayberäülär Ankaranıñ äle eşläse eşlär küp dip anı tänqitlelär. Erdoğan Berlekkä quşılu Ankaranı bik zur adımnar atlarğa mäcbür itte dip äytep bolay dide :

Audiobu demokratiägä taba bik zur siküre bulaçaq , bu bik möhim atna , nigezdä bu tarixta borılış noqtası

Aqyort süzçese Ari Fleischer dä prezident Bush Yevropada qayberäülärneñ tarixi säbäplärdän çığıp Törkieneñ berlekkä alınuına qarşı bulu fikre belän kileşmi dide.

Bush belän Erdoğan buluı mömkin Ğıyraq suğışı turında söyläşkän bulsalar da, mätbuğatqa bu turıda ällä ni mäğlümät birelmäde. Tayyib Erdoğan soñraq jurnalistlarğa min prezidenttan yevropadağı berektäşlärenä yañadan şaltıratıp berlek mäsäläsendä basım yasauın soradım dip äytte.

AQŞ prezidentınıñ şaltıratuı, atnakiçtäge summitta yevropalılarnıñ fikerlären ällä ni üzgärtmäs şikelle . Britaniedän bugen Törkie kebek sekular demokratik il belän älege şartlarda eşläü bik möhim digän süzlär işetelsä dä, İran, ğıyraq, Syriegä kürşe 70millionlıq möselman ileneñ yevropa klubına quşıluına ällä ni cılı qaranmıy.

Feridä Xämit, Praga
XS
SM
MD
LG