Accessibility links

Кайнар хәбәр

Tatar tele Tatarstanda kiräkme?


Tatarstanda, bigräk tä Qazanda, tatar telenä bäylänülär äledän-äle bulıp tora. Xapuginnıñ minem ulım tatar telen artıq küp uqıy dip mäxqämägä möräcäğät itüe diseñme, törle mäğlümat çaralarında tatar telenä qarşı dönya kürgän mäqälälär, reportajlar diseñme. Şuşı könnärdä genä dä Qazanda eşläp kilüçe ber telekanal çirattağı märtäbä tatar tele kemgä kiräk, anı mäktäplärdä nik uqıtırğa digän sorawlarğa cawap ezläp mataştı. Älege sorawlarğa cawap birüçelär älbättä inde, ul berkemgä dä kiräkmi, ul başqa cirdä tügel, xätta respublikada da bik qullanılmıy, tatar tele urınına urıs telen kübräk öyränergä kiräk, didelär. Tatar telen mäktäplärdä öyränergä kiräkme, digän sorawnı bez dä «Azatlıq» radiosınıñ Qazan bürosına kilgän qunaqqa birergä buldıq. Kürenekle ğalim häm pedagog, küp yıllar buyı Qazan universitetınıñ jurnalistika fakultetı dekanı bulıp eşlägän Florid Äğzämov bu sorawğa menä niçek cawap birde:

Tatar telen mäktäplärdä uqıtu mäsäläsenä kilgändä, min monı bik kiräk närsä dip uylıym. Respublikanıñ töp xalqınıñ telen belmi şunda yäşäw, ber dä aqılğa sıya torğan eş tügel. Östäwenä, telne belü bit inde ul keşeneñ mädänilegen bilgeli torğan ber sıyfat.

Menä şulay, Tatarstanda däwlät tele bulğan tatar telen belergä, öyränergä teläk yuq. Ä menä nigä respublikada küp kenä citäkçelär tatarlar, tatar millätennän bulğan yäki tatar telen belgän keşe törle östenleklärgä iä digän sorawlar torğan sayın yışraq yañğırıy. Läkin bu sorawğa cawaplar bik açıq bulsa da, alarnı birüçelär bergä yäşäwçe xalıqnı, anıñ telen ixtiram itmäsäñ, üzeñ yäşägän respublikanıñ qanunnarın bulsa da ütärgä kiräk ikänen añlamıylar buğay.

Xäyer, tatar teleneñ abruyı tübän buluda, anıñ kiñ külämdä qullanılmawda tatarlarnıñ üzläreneñ dä ğäyebe yuq tügel, älbättä. Soñğı waqıtta, mäsälän, yış qına tatar telendä yazuçı, eş itüçe jurnalistlar belän ällä ni sanaşmıylar. Xäyer, bügenge könneñ iñ aktual' temalarına tatar telendä yazuçı jurnalistlar da barmaq belän genä sanarlıq. Bu nik bolay, monıñ säbäpläre nindi? Mömkinlek belän faydalanıp älege sorawlarnı bez «Azatlıq» radiosı qunağı Florid Äğzämovqa birdek:

Qızğanıçqa qarşı, bezneñ tatar jurnalistlarnıñ tawışı bik siräk işetelä, çönki töple itep söyläwçe keşelärebez bik az bezneñ. Bu jurnalistlarnı äzerläwdäge kimçeleklär belän añlatıla inde. Şulay uq bezgä uqırğa kilüçe yäşlärneñ sıyfatına da bäyle. Alarnı zur säyäsätkä kertep cibärü bik qıyın. Anıñ öçen nindider äzerlek kiräk bit häm ul äzerlek mäktäptän kilergä tieş. Jurnalistlarnı äzerläwçelärdän nıqlap tiränten uylanunı taläp itä torğan problema bu.
XS
SM
MD
LG