Accessibility links

Кайнар хәбәр

Amerikan prezidentı Saddamğa qarşı suğış bar Yaqın Könçığıştağı wäzğiatne yaxşırta ala dip belderä


Amerikan citäkçelege Saddamğa qarşı suğış başlawğa fatixa alırğa tırışıp dönya cämäğätçelegen, anda kiläçäktä demokratik idarä urnaştıru häm Ğiraqnıñ tirä-yündäge ğäräp illäre öçen ber ürnäkkä äylänä alu ixtimalı belän qızıqsındarmaqçı. Quşma Ştatlar prezidentı bu uñaydan maxsus çığış äzerläp, anda amerikannarnıñ Ğiraqqa qarşı suğışınnan soñ bar yaqın Könçığışta nindi caylı tormış urnaşaçağın sürätlärgä tırıştı.

Amerikan prezidentı fikerençä, Ğiraqqa qarşı Quşma Ştatlar citäkçelegendä alıp barılğan suğış andağı diktator Saddam Xösäyenne xakimiattän bärep töşerep, bar Yaqın Könçığış buylap demokratik reformalar dulqınına säbäp bula ala. Ägär dä ul suğış başlansa, yäğni dönya cämäğätçelege anıñ kiräklegenä töşensä, älbättä. Bush asılda şunı äytergä teläde bulsa kiräk. Ul xätta, Yaqın Könçığıştağı şuşı uñay täräqqiat axırğı çiktä İzrail belän fälästinlelär arasında nihayät solıxqa ireşügä dä kiterä ala dip isäpli. Bar Quşma Ştatlar buylap kürsätelgän şuşı çığışında amerikan prezidentı, Saddam Amerikağa turıdan-turı häm torğan sayın zurraq qurqınıç tudıra dip beldersä dä, Ğiraqqa qarşı suğış başlaw turında qarar qabul itelgänme, yuqmı, monısın äytmäde. Läkin anıñ çığışı inde beraz yıraq kiläçäkkä, Saddamnan soñğı Ğiraqqa häm tirä-yündäge illärdäge wäzğiatkä bağışlanu säbäple, amerikan citäkçelege xäzer suğıştan soñğı çornı planlaştıra başlağan digän fiker tua. Bar Yaqın Könçığıştağı diärlek illärdä avtoritar xakimiat yäşägän ber mäldä anda demokratiäne çittän kertü ixtimalı bik tübän bulsa da, Bush möselmannarğa ğomumän, alar qayda ğına yäşämäsen, ireklekkä häm demokratik reformalarğa omtılu xas dip belderä.

Audio

Dönyanıñ böten ber töbäge yäisä keşelekneñ möselman bulğan biştän ber öleşe, yäşäw ruxınıñ nigezlärenä niçekter bitaraf qala digän qaraş ul üze täkäbber häm ränceterlek di Quşma Ştatlar prezidentı möselmannarnıñ da ireklekkä başqalar kebek ük omtıluwı xaqında. Başqalar Ğiraqqa qarşı suğış Yaqın Könçığışnı tağın da totrıqsızlandıraçaq qına dip isäpläsä, George Bush, ul kiresençä andağı xalıqlarnıñ şul yäşäw ruxın kütäräçäk dip uylıy.

Audio

Ğiraqtağı yaña xakimiat, töbäktäge başqa däwlätlär öçen dä ruxlandırğıç ireklek ürnäge bula ala di prezident Bush. Berük waqıtta ul, Ğiraqqa demokratik tärtip kiterü berdä ciñel bulmayaçaq, läkin monı eşlärgä hiçyuğı tırışıp qaraw qul quşırıp utıruğa qarağanda qulayraq dip belderä. Bigräk tä Saddam küpläp yuq itü qoralların eşläp çığarırğa mataşqanda, üz xalqın izgändä, häm terrorçılarğa yardäm itkändä. Biredä Bush küz aldında Ğiraq prezidentınıñ, İzrailgä qarşı höcümnär yasağan fälästin şähidläre ğailälärenä aqçalata yardäm kürsätüwen küz aldında tota. Quşma Ştatlar prezidentı fikerençä, Saddamnı xakimiattän çitlätü, terrornı yaqlağan başqa şundıy xökümätlärgä dä ber sabaq bulaçaq. Bolarnıñ barısına da ireşü öçen dönya cämäğätçelegeneñ, berençe çiratta Berläşkän Millätlär Oyışmasınıñ şuşı maqsatnı qabul itüwe häm Yaqın Könçığıştağı wäzğiatne tamırdan üzgärtü eşenä alınuwı kiräk, ä moña, Waşington fikerençä, Ğiraqtağı Saddam xakimiaten qorallı köç belän genä bärep töşerep ireşep bula. Şulay itep prezident Bush İminlek Şurası yaqlawın, bar dönyağa Yaqın Könçığışta däwamlı solıx urnaştıru ixtimalın alğa sörep qazanırğa teli.

Kärim Kamal, Praga.
XS
SM
MD
LG