Accessibility links

Кайнар хәбәр

Küzätüçelär fikrençä ,BMO da tawış birüneñ näticäse nindi genä bulmasın Waşington Ğıraqta xakimiätne alıştırırğa cıyına


BMO İminlek Şurasında, Ğıraqqa qarşı köç qullanuğa röxsät itkän AQŞnıñ yaña rezolutsiese yaqlanırğa tieşme digän mäsälädä sonğı könnärdä qızu diplomatik eşçänlek bara. Rezolutsie tawışqa quyılsa Quşma Ştatları bälkim dä kiräkle küpçelekne qazana almayaçaq. Ämma däwlät sekretarı C.Powell çığışı ,şulayuq prezident G.Bushnıñ press konferensiese , Dönya Oyışmasınıñ fatixası bulmasa da Quşma Ştatlarınıñ Ğıraqta rejimnı alıştırırğa cıyınuıñ kürsätä.

BMOsı yaqlarmı yuqmı , G.Bushnıñ Ğıraqnı qoralsızlandıru öçen köç qullanu belän kisätüe, Amerika suğışqa baraçaq digän qaraş älege waqıtta Waşingtonda östenlek itä. G.Bush pändeşämbe kiç ütkärgän mätbuğat oçraşuında , AQŞ, Britanie vä İspanya tarafınnan yaqlanğan yaña rezolutsie ütärme yuqmı bez anı tawışqa quyaçaqbız dip äytte .Älege waqıtta İminlek Şurasınıñ daimi äğzaları Fransie, Russie häm Qıtay suğışqa ,köç qullanuğa qarşı. Däwlät sekretarı C.Powell Senat komitetında yasağan çığışında İminlek Şurasınıñ qabul itkän rezolutsieläreneñ ber il tarafınnan çitkä qağıluı häm anıñ küpläp üterü qoralları eşläp çığarırğa däwam itüe säbäple oyışmanıñ ähämiäten yuğaltu qurqınıçı bar digän ide. Bush pändeşämbe kiçki çığışında yış qına suğışnıñ sonğı mömkinçelek buluın, krizisnıñ äle dä tınıç yullar belän çişelä aluı turında söyläsä dä ul inspeksielärne ozaytu fikren tämam çitkä qağıp ,Saddam qoralsızlanır digän ömed belän bu eşkä däwam itüneñ mäğnäse yuq , qoralsızlanu öçen aña 12 yıl şans birelep kilde dide. Bush Saddam häm anıñ qoralları AQŞ öçen qurqınıç tudıra, min bu ilne, anıñ konstitutsiesen saqlau öçen ant ittem , Amerikanı saqlau minem vazifäm dip belderde . Bmosında barğan diplomatie niçek kenä tämamlanmasın, töp sorau , suğış qayçan başlayaçaq? Waşingtonda urnaşqan Cato institutı analitiğaı Ted Galen Carpenter süzlärençä

Audio

BMOda tawış birü näticäse nindi genä bulmasın , xärbi operatsielär atna yarım , ike atna eçendä başlanaçaq.

Britanie belän AQŞ Farsı Qultığında 200meñnnän artıq xärbi häm qoral kiterep urnaştırdı. Carpenter radiobızğa birgän ängämä waqıtında ägär İminlek Şurasında rezolutsie kiräkle 9 tawış alıp ütä almasa , suğışnıñ irtäräk başlau ixtimalı da bar dide. Carpenter

Audio

Min administratsie , BMOsında yuğalataçağına tulısınça ışansa , ul tawış birüdän elek xärbi aksiegä keräşä ala dip küz aldına kiterä alam di.

Michigan Universitetı profesorı Raymond Tanter nigezdä Carpenter fikerläre belän kileşsä dä, ul suğış kiläse atnada başlar digän qaraşnı kire qağa. Ul Törkieneñ AQŞ soldatlarına urnaşu röxsäte birmäwe Waşington östen kürgän xärbi strategiegä töp kirtä bulıp tora dip äytä. Tanter şok häm dähşätkä töşerü dip atalğan strategiedä Ğıraqnı havadan bik qatı bombalau belän bergä tönyaq, könyaq häm könbatıştan ber ük waqıtta cir öste köçläreneñ höcüme küzdä totıla dip äytte. Tanter qaraşınça Aqyort ta, xärbi planlaştıruçılar da alternativ plannı ğämälgä quyarğa telämi. Bu planda da, hava höcüme häm aqrınlap cir öste köçlären ilgä kertü qaralğan. Waşington belän Ankara arasında söyläşülär bara.Törkiye NTV comğada İskenderun portında kötkän amerikan koraplarınnan buşaltılğan qoral , suğış kiräk yaraqlarınıñ 100 yök maşinası belän könyaq könçığış çigenä taba baruın kürsätte. Waşington belän Ankara Törkiedäge bazalarnı yañartu turında elegerek kileşkän ide .Comğada Törek armieseneñ 500yök maşinasına yöklängän, tank , jeep , aşığıç yardäm maşinası häm BTRlar şulayuq çikkä taba yul tottı. General ştab sonğı waqıtta artıp kitkän xärbi akrtivlıqnı iminlek çaraları kürelä dip añlata. Törkie xärbiläre AQŞ köçläreneñ üz territoriesendä urnaşuın yaqlap , bu suğışnı qısqartır, konfliktnıñ bäyäse tübänräk bulır häm Törkieneñ bu suğışqa qatnaşuı, çittä qaluına qarağanda yaxşıraq bulır ide digän belderü yasadı. Ämma memorandumnıñ parlamentqa ikençe märtäbä kilüe öçen waqıt kiräk. Tanter ägär dä AQŞ Urta dingezdä kötkän köçlären Törkie tügel ä Kuwäitkä cibärergä mäcbür bulsa, suğış aprel başlarında başlar di. Küp kenä illär AQŞnıñ üz başına suğışqa baruın xalıqara qanunğa qarşı dip bäyäliäçäk. Ämma Waşington BMOnıñ Ğıraq turındağı bixisap rezolutsielären küzdä totqanda suğışnı legitimlaştırıp bula dip ışana. Carpenter Bush administratsiese nindi genä argumentlar alğa sörmäsen , köç qullanuğa qarşı kiñ cäyelgän xalıqara opozitsiene küzdä totqanda aña zianı bulaçaq digän fikerdä Carpenter

Audio

Bu masayğan täqäbberlekneñ karikatüre kebek küreneçäk häm dönyanıñ başqa illäre moñı yaxşı qabul itmiäçäk dip äytä

Amerikanıñ küptänge berektäşläre Fransie , Germanie şulayuq, Russie vä Qıtay ,Hindistan kebek illär belän mönäsäbätlär monıñ berençe qorbannarı bulır .

Färidä Xämit, Praga
XS
SM
MD
LG