Accessibility links

Кайнар хәбәр

Ğıraq konfliktındağı fiker ayırmalıqları BMOsı Iminlek Şurasına nindi zian kiterde?


BMO Iminlek Şurasınıŋ Ğıraq mәsәlәsendә urtaq fikerdә kilәalmuı hәm AQŞ belәn Britaniәneŋ suğış başlau qararı , xalıqara oyışmağa zian kiterәçәk digәn borçılu tudırdı. BMOsı belgeçlәreneŋ fikerençә, Iminlek Şurasınıŋ suğşıtan soŋğı Ğıraqnıŋ kilәçәge mәsәlәsendә hәm başqa krizislarda konstruktiv rol uynıy aluı өçen anıŋ ike tөp ağzası AQŞ belәn Fransiә arasındağı mөnәsәbәtlәrne rәtkәө salu zarur bulaçaq. Radiobıznıŋ BMOndağı xәbәrçese menә şuşı mәsәlәgә tuqtala.

Monnan dürt ay elek kenә Iminlek Şurası Ğıraqta qoral inspektorlarına qarağan rezolutsiәne ber tauıştan rasladı hәm bu AQŞ belәn Fransiәneŋ zur diplomatik uŋışı dip bәyәlәnde. Lәkin, bügen inspeksiәlәrneŋ nәticәlәre turında AQŞ belәn Fransiәneŋ pozitsiәlәre arasında upqın bar. AQŞ hәm Britan diplomatları Düşәmbe kөnne ikençe rezolutisә proyektın tauşıqa quymayaçaqların hәm moŋa Fransiәneŋ veto belәn yanauınıŋ sәbәp buluın belderdelәr. Üz nәvbәtendә Fransiә bu IMinlek Şurası ağzalarınıŋ küpçelegeneŋ fikere hәm alar inspektorlar nәticәle eşlilәr digәn fikerdәlәr dip belderde. Inde suğıştan soŋğı Ğıraqtağı problemmalar belәn eş itü mәsәlәsendә genә tügel, ә şulay uq anti-terror hәm Tөnyaq Korea problemması belәn eş itü mәsәlәsendә dә veto xoquqı bulğan Fransiәneŋ dә xezmәttәşlege kirәk bulaçaq. AQŞ Dәvlәt sekretarı Powell soŋğı vaqiğәlәr BMOsı Iminlek Şurasınıŋ ciŋelüen kürәstte dip belderde.

Audio

"BMOsı mөhim oyışma , ul yәşәp qalaçaq hәm AQŞ anıŋ hәm naşqa oyıçmalarnıŋ mөhim aşzası bulıp ta qalaçaq. Lәkin, minem fikeremçә, Iminlek Şurası üz aldında torğan sınaudan ütmәde."

Belgeçlәr Iminlek Şurasınıŋ urtaq fikergә kilә alamuına qızğanış belderәlәr. BMOsı general sekretarınıŋ elekke tübәn sekretar Brain Urquhart AQŞnıŋ Saddam Xөsәinne çitlәtü telәge belәn başqa ağzalar kileşә almadılar dip belderde

Audio

"Buş administratsiәsenneŋ tөp masәte rejimnı üzgәrtü ide. Küpkenә başqa illәrneŋ maqsәte başqa ide. Alarnıŋ fikerençә, rejimnı üzgәrtü Saddam Xөsәinnnәn soŋ başqalarğa da kilep citә ala. Bu tutatuı qıyın bulğan ürnәk bulır ide."

Kanadnıŋ BMOndağı elekke ilçese hәm Xalıqara Soılx Akademiәsenneŋ prezidentı David Malone AQŞ belәn Fransiә berberlәreneŋ pozitsiәsen yalğış bәyәlәdelәr digәn fikerdә.

Audio

"Fransiә, amerikannar xәzer inspektorlarğa kirәk bulğan vaqıt biererlәr dip uyladı. Amerikkanar isә Fransiә 1441 nomerlı rezolutsiәne yaqlauı belәn , bu soŋğı kisәtü dip qabul itte hәm berniçә aydan soŋ, Ğıraq quyılğan şartlarnı ütәmi dip inspeksiәlәrne tuqtatunı yaqlar dip xisapladı."

Fransiә AQŞnıŋ kөç qullanu belәn kisәtü pozitsiәsen yaqlıysı urınğa inspeksiә programmasın cәyelderüne yaqlauçı tөrkemneŋ citәkçese rolen aldı. Russiә hәm Qıtay da AQŞ-Britan-Ispan rezolutsiәsenә veto salu belәn kisәtsәlәr dә, alar Washingtonnı da açulandırmasqa tırıştılar. Maloneneŋ fikerençә

Audio

"Washington belәn aktiv agendası bulğan Russiә da Qıtay da, Ğıraq mәsәlәsendә AQŞ belәn kileşmәsәlәr dә, alar xezmәttәşlekne saqlap qalu өçen tırıştılar hәm minemçә uŋışqa ireştelәr."

Iminlek Şurasınıŋ kөrçekkә terәlüendә AQŞ rәsmi şәxeslәreneŋ dә ğәyebe zur. Alar Yevropa berektәşlәre belәn mәslixәtlәşep , ügetlәv urnına , alardan suğışnı yaqlauların soradılar. Ber nәrsә açıq: AQŞ hәm Britaniәneŋ Iminlek Şurasınıŋ mandatınnan tış suğış başlau qararı, oyışmanı aftoritetına zur zian kiterde hәm bu başqa illәrgә dә ürnәk bula ala. Şul sәbәple anıŋ abruyın torğızu şart. Lәkin, bu ber dә ciŋel bulmayaçaq.

Fәrit Idelle, Praga
XS
SM
MD
LG