Comğa könne Tatarstan parlamentınıñ çirattağı sessiäsendä iğtibarnı cälep itä torğan ike mäs'älä tordı. Berençese – Däwlät Sovetına kiläse saylawlar häm Tatarstan Prezidentınıñ Rusiä Federal' Şurasındağı wäkile Räfğät Altınbayevnıñ urınnan kitüe. Bu yazmanı efirğa birgändä saylawlar turında bernindi açıqlıq yuq ide, ä menä Altıynbayef mäsäläse berençe tänäfeskä xätle xäl itelde. Yalğışmabız, bu yulı parlament diwarları soñğı yıllarda yañğıramağan oppozitsion fikerlärne işette. Tatarstan prezidentı başlap tınıç qına üz täqdimen kertte häm anı nigezläde. Çınnan da, soñğı yıllarda Altıynbaev Mintimer Şäymievneñ wäkile bulsa da, Mäskäwdä üz partiäsen uynadı. Ber-işe xäbärlärgä qarağanda, prezident häm wäkil arasında normal' mönäsäbät kenä tügel, bötenläy aralaşu bulmağan. Citmäsä, Şäymiev “Berdäm Rossiä” firqäse räistäşe, ä Altınbayev başqa köymädä yözä başladı - ul “Tormış” partiäseneñ räistäşe buldı. Mintimer Şäymiev parlamenttağı çığışında bu xaqta bolay dide:
AUDİO: “Altınbayev bu eştän azat itelgäç tulısınça säyäsät belän irkenläp şöğellänä ala”.
Xalıq deputatları Mintimer Şäymievneñ färmanın xuplarğa cıyınğanda, Räfğät Altınbyaev süz soradı. Spiker anı birergäme-yuqmı digän al'ternativanı tawışqa quydı. Deputatlarnıñ küpçelege süz birmäw yağında ide. Läkin şunnan xalıq deputatı Al'bert Karimov mikrofonğa çıqtı. Anıñ çığışı kötmägändä Altınbayevnı yaqlap, prezident Şäymievne demokratiäne qısuda tänqitläp tämamlandı:
AUDİO: Tatarstan prezidentı citäkçelärne cıyıp ber genä mäğlüm firqägä kerügä äydäp, başqalarğa kerüdän tıyılırğa çaqırğan.
Färit Möxämmätşin Altınbayevqa süz birü-birmäwne tağın ber qat tawışqa quyarğa niätlängändä prezidentnıñ “söyläsen” digän täqdime yañğıradı. Şulay itep, Altınbayıqa süz birelde. Başlap, eks-senator Şäymievkä räxmät süzlären yulladı. Läkin soñraq Altınbayev Tatarstan cirlegendä ber genä keşeneñ fikere östenlek itä, demokratiä qısıla, üz fikere bulğan prinsipial' citäkçelär respublikadan kitügä mäcbür, digän fikerlären bäyän itte.
Älbättä, berençe qaraşqa oppozitsion gäcitlär satılıp, törle firqälär oyışa alğan cirlektä demokratiä yuq dip äytü döres tügel kebek. Läkin qulnı kükräkkä quyıp äytsäk: säyäsi dairälärdä konkurensiä, al'ternativ fikerläw bik az. Monı bez şul uq parlament misalında yaxşı küräbez. Säyäsät qoyısında su ağıp – almaşıp, çistarınıp tormasa, ul bit bik tiz sazlıqqa äylänä. Altınbayev üzeneñ respublika turında härwaqıt qayğırtaçağın belderde häm “sawbullaşmıym min, oçraşqançığa qadär” dip çığışın tämamladı.
Añlaşıla ki, Altınbayev bügennän tınğısız, tik tormas, turısın bärä torğan oppozitsioner statusına iä buldı. Bitleklär salındı. Xäzer ul säyäsi manevrlarında irekle şäxes. Tik ni däräcädä eks-senator respublika turında uylıy ikän? Ällä qayçandır xakimiätkä qaytıp üzen räncetkännär belän isäp-xisap yasarğa ğına cıyınamı? Bu sorawlarğa cawapnı waqıt qına kürsäter.
Altınbayev çığışınnan soñ Şäymiev süz alıp qısqa ğına üz fikerlären äytte. Anda taşqa taş belän atu sizelmäde. Küräseñ, ike yaq ta bu ayırıluğa, yäğni köymälärneñ qapma-qarşı yunäleştä yözep kitülärenä äzer ide. Xalıq deputatları Federatsiä şurasına yaña wäkil – Tatarstan prezidentınıñ iqtisad kiñäşçese Filzä Xämidullinnıñ kandidaturasın bertawıştan diärlek xupladılar.
AUDİO: “Altınbayev bu eştän azat itelgäç tulısınça säyäsät belän irkenläp şöğellänä ala”.
Xalıq deputatları Mintimer Şäymievneñ färmanın xuplarğa cıyınğanda, Räfğät Altınbyaev süz soradı. Spiker anı birergäme-yuqmı digän al'ternativanı tawışqa quydı. Deputatlarnıñ küpçelege süz birmäw yağında ide. Läkin şunnan xalıq deputatı Al'bert Karimov mikrofonğa çıqtı. Anıñ çığışı kötmägändä Altınbayevnı yaqlap, prezident Şäymievne demokratiäne qısuda tänqitläp tämamlandı:
AUDİO: Tatarstan prezidentı citäkçelärne cıyıp ber genä mäğlüm firqägä kerügä äydäp, başqalarğa kerüdän tıyılırğa çaqırğan.
Färit Möxämmätşin Altınbayevqa süz birü-birmäwne tağın ber qat tawışqa quyarğa niätlängändä prezidentnıñ “söyläsen” digän täqdime yañğıradı. Şulay itep, Altınbayıqa süz birelde. Başlap, eks-senator Şäymievkä räxmät süzlären yulladı. Läkin soñraq Altınbayev Tatarstan cirlegendä ber genä keşeneñ fikere östenlek itä, demokratiä qısıla, üz fikere bulğan prinsipial' citäkçelär respublikadan kitügä mäcbür, digän fikerlären bäyän itte.
Älbättä, berençe qaraşqa oppozitsion gäcitlär satılıp, törle firqälär oyışa alğan cirlektä demokratiä yuq dip äytü döres tügel kebek. Läkin qulnı kükräkkä quyıp äytsäk: säyäsi dairälärdä konkurensiä, al'ternativ fikerläw bik az. Monı bez şul uq parlament misalında yaxşı küräbez. Säyäsät qoyısında su ağıp – almaşıp, çistarınıp tormasa, ul bit bik tiz sazlıqqa äylänä. Altınbayev üzeneñ respublika turında härwaqıt qayğırtaçağın belderde häm “sawbullaşmıym min, oçraşqançığa qadär” dip çığışın tämamladı.
Añlaşıla ki, Altınbayev bügennän tınğısız, tik tormas, turısın bärä torğan oppozitsioner statusına iä buldı. Bitleklär salındı. Xäzer ul säyäsi manevrlarında irekle şäxes. Tik ni däräcädä eks-senator respublika turında uylıy ikän? Ällä qayçandır xakimiätkä qaytıp üzen räncetkännär belän isäp-xisap yasarğa ğına cıyınamı? Bu sorawlarğa cawapnı waqıt qına kürsäter.
Altınbayev çığışınnan soñ Şäymiev süz alıp qısqa ğına üz fikerlären äytte. Anda taşqa taş belän atu sizelmäde. Küräseñ, ike yaq ta bu ayırıluğa, yäğni köymälärneñ qapma-qarşı yunäleştä yözep kitülärenä äzer ide. Xalıq deputatları Federatsiä şurasına yaña wäkil – Tatarstan prezidentınıñ iqtisad kiñäşçese Filzä Xämidullinnıñ kandidaturasın bertawıştan diärlek xupladılar.
