Saddam Xөsәin xөkümәte cimerelgәnnәn hәm Ğıraqta xәrbi aktivlıq sünә başlağannan soŋ, xәzer massa külәm yuq itü qoralların ezlәv başlana. BMOnıŋ 1441 nomerlı rezolutsiәsendә Ğıraqnıŋ citdi nәticәlәr belәn kisәtelüendә andıy qorallarnıŋ buluı sәbәp itep kürsәtelgәn ide. BMOsı inspektorları 4 ay eçendә ximik, biologik hәm atom qoralları taba almadılar. Saddamnıŋ өlkәn atom belgeçlәrenneŋ b erse Amer al-Saadi 12-nçe Aprildә nemets televideniәsenә birgәn ngәmәsendә andıy qorallar tabılmas dip belderde.
Audio
" Min uzğandağı andıy qoral programmaların belәm. Min hәr vaqıt dөreslekne sөylәdem hәm sөylim. Vaqıt mine aqlayaçaq . Suğıştan soŋ vazğiәt ber dә üzgәrmiәçәk."
Buş administratsiәse dә, Blair xөkümәte dә Saddamnıŋ andıy qoralları bar hәm ul tabılaçaq dip belderәlәr. Buş süzçese Ari Fleişer Düşәmbe kөnne press-konefrensiәdә Buş belәn Blairneŋ aqlanuı өçen nindi miqdarda andıy qoral tabılırğa tieş digәn sorauğa bolay dip cavap birde.
Audio
"BMOsı rezolutsiәsenә esasәn nindi genә miqdarda bulmasın ul qorallar tıyılğan. Min monı nindi dә bulsa miqdarnı bilgelәmәv өçen әytmim. Bez tapqannı tabarbız hәm dөnya bu xaqta belәçәk."
Washingtondağı strategik hәm xalıqara өyrәnülәr Üzәgeneŋ xәrbi xstrategiә buyınça belgeçe Anthony Cordesmannıŋ azatıq radiosı xәbәrçesenә belderüneә qarağanda koalitsion kәçlәrneŋ andıy qorallarnı küp miqdarda tabuı politik yaqtan өstenlek birer ide. Lәkin, anıŋ fikerençә, tabılaçaq miqdarnıŋ bigerәk tә Ğәrәp hәm mөselmannarnı qәnәğәtlәnderüe ikele. Dәlillәr tәfsille hәm kompleks bulırğa tieş. Hәm sivil hәm xәrbi maqsәtlәr өçen qullanıla alğan cihaz hәm maddәlәrneŋ tabıluı bik ixtimal. Ul çaqta suğışqa qarşı buluçılarnıŋ monı kire qağuları bik ixtimal.Suğışqa qarşı çığuçılar suğışnıŋ sәbәbe Yaqın Kөnçığışnı hәm bigerәk tә Ğıraq neften kontrol itü dip belderәlәr. Cordesmannıŋ süzlәrençә,
Audio
"Ber nindi dә şik qaldırmaslıq argument bulmağan xәldә, Yaqın Kөnçığışta süz berlәşter. teroriәsen beterep bulmas. Min Ğıraqnıŋ andıy programmalarda qatnaşqanın küsәtkәn dәlillәr tabılaçağına ışansam da, alar suğışqa qarşı çıqqannarnı ışandırmas dip uylıym."
Cordesmannıŋ fikerençә, Buşnıŋ Yaqın Kөnçığış sәyәsәte kolonialist tügel hәm Ğıraq neftenә dә yünәlderelmәgәn. AQŞ belәn Britaniә monı dөnyağa kürsәtsә , şik-şөbhә taralır ide. Washingtondağı başqa ber oyışqa CATO institutınıŋ belgeçe Christofer Prebbleneŋ fikerençә, Saddamnıŋ massa külәm qoralları bar. Lәkin, Buş belәn Blair moŋıŋ әhәmiәten küperttelәr. Bu argument ber xөkümәtne bәrep tөşerü өçen citәrlek tügel. Yuqsa, başqa illәr dә, xәtta Fransiә dә rejimnı üzgürtü obyektı bula ala.
Audio
"AQŞqa yәisә anıŋ milli mәnfәğәtlәrenә qurqınıç kөç qullanunı aqlıy ala. Şul sәbәple min Saddam Xөsәin belәn Al Qayda arasındağı elemtәlәrgә әhәmiәt birdem Minem fikeremçә, ul elemtәlәr nıq tügel. Minem fikeremçә, berektәşlәr ul elemtәlәrneŋ suğıştan elek uylanılğanğa qarağanda nığıraq dip kürsәtә alsalar, aqlau bulır de."
Bügenge kөndә Kөrdlәr kontrolendәge Tөnyaq Ğıraqta Ansar al-Islam terror tөrkemeneŋ genә buluı mәğlum. Prebbleneŋ fikerençә, Ğıraqta vazğiәt stabillәşkәnnәn soŋ, AQŞ hәm Britan kөçlәre üzlәren uŋaysız xәldә qaldırmas өçen terrorçılarnı tabu eşen tizlәtergә tieşlәr.
Fәrit Idelle, Praga.
Audio
" Min uzğandağı andıy qoral programmaların belәm. Min hәr vaqıt dөreslekne sөylәdem hәm sөylim. Vaqıt mine aqlayaçaq . Suğıştan soŋ vazğiәt ber dә üzgәrmiәçәk."
Buş administratsiәse dә, Blair xөkümәte dә Saddamnıŋ andıy qoralları bar hәm ul tabılaçaq dip belderәlәr. Buş süzçese Ari Fleişer Düşәmbe kөnne press-konefrensiәdә Buş belәn Blairneŋ aqlanuı өçen nindi miqdarda andıy qoral tabılırğa tieş digәn sorauğa bolay dip cavap birde.
Audio
"BMOsı rezolutsiәsenә esasәn nindi genә miqdarda bulmasın ul qorallar tıyılğan. Min monı nindi dә bulsa miqdarnı bilgelәmәv өçen әytmim. Bez tapqannı tabarbız hәm dөnya bu xaqta belәçәk."
Washingtondağı strategik hәm xalıqara өyrәnülәr Üzәgeneŋ xәrbi xstrategiә buyınça belgeçe Anthony Cordesmannıŋ azatıq radiosı xәbәrçesenә belderüneә qarağanda koalitsion kәçlәrneŋ andıy qorallarnı küp miqdarda tabuı politik yaqtan өstenlek birer ide. Lәkin, anıŋ fikerençә, tabılaçaq miqdarnıŋ bigerәk tә Ğәrәp hәm mөselmannarnı qәnәğәtlәnderüe ikele. Dәlillәr tәfsille hәm kompleks bulırğa tieş. Hәm sivil hәm xәrbi maqsәtlәr өçen qullanıla alğan cihaz hәm maddәlәrneŋ tabıluı bik ixtimal. Ul çaqta suğışqa qarşı buluçılarnıŋ monı kire qağuları bik ixtimal.Suğışqa qarşı çığuçılar suğışnıŋ sәbәbe Yaqın Kөnçığışnı hәm bigerәk tә Ğıraq neften kontrol itü dip belderәlәr. Cordesmannıŋ süzlәrençә,
Audio
"Ber nindi dә şik qaldırmaslıq argument bulmağan xәldә, Yaqın Kөnçığışta süz berlәşter. teroriәsen beterep bulmas. Min Ğıraqnıŋ andıy programmalarda qatnaşqanın küsәtkәn dәlillәr tabılaçağına ışansam da, alar suğışqa qarşı çıqqannarnı ışandırmas dip uylıym."
Cordesmannıŋ fikerençә, Buşnıŋ Yaqın Kөnçığış sәyәsәte kolonialist tügel hәm Ğıraq neftenә dә yünәlderelmәgәn. AQŞ belәn Britaniә monı dөnyağa kürsәtsә , şik-şөbhә taralır ide. Washingtondağı başqa ber oyışqa CATO institutınıŋ belgeçe Christofer Prebbleneŋ fikerençә, Saddamnıŋ massa külәm qoralları bar. Lәkin, Buş belәn Blair moŋıŋ әhәmiәten küperttelәr. Bu argument ber xөkümәtne bәrep tөşerü өçen citәrlek tügel. Yuqsa, başqa illәr dә, xәtta Fransiә dә rejimnı üzgürtü obyektı bula ala.
Audio
"AQŞqa yәisә anıŋ milli mәnfәğәtlәrenә qurqınıç kөç qullanunı aqlıy ala. Şul sәbәple min Saddam Xөsәin belәn Al Qayda arasındağı elemtәlәrgә әhәmiәt birdem Minem fikeremçә, ul elemtәlәr nıq tügel. Minem fikeremçә, berektәşlәr ul elemtәlәrneŋ suğıştan elek uylanılğanğa qarağanda nığıraq dip kürsәtә alsalar, aqlau bulır de."
Bügenge kөndә Kөrdlәr kontrolendәge Tөnyaq Ğıraqta Ansar al-Islam terror tөrkemeneŋ genә buluı mәğlum. Prebbleneŋ fikerençә, Ğıraqta vazğiәt stabillәşkәnnәn soŋ, AQŞ hәm Britan kөçlәre üzlәren uŋaysız xәldә qaldırmas өçen terrorçılarnı tabu eşen tizlәtergә tieşlәr.
Fәrit Idelle, Praga.