Accessibility links

Кайнар хәбәр

AQŞ-İran mönäsäbätlärendä cepşü kürenmi


İran prezidentı Möxämmäd Hatami Ğıraq suğışınnan soñğı xällär turında söyläşülär alıp baru mäqsatında töbäktäge törle illärgä vizitlar yasıy. Ul Livan häm Süriädän soñ bugen Yemen häm Bahrainğa yul tota. Hatami säfäre waqıtnda AQŞnıñ Hızbulla törkemen taratu çaqırularına qaramastan , Tehran anı yaqlarğa däwam itäçäk dip äytep, Amerikanı tizlektä Ğıraqtan çigenergä häm Ğıraqta irekle saylaular ütkärergä çaqırdı.

Prezident M. Hatami AQŞ belän İran arasındağı mönäsäbätlär bälkim dä cılına digän ömedlärne yuqqa çığardı. Beyrutta ütkärgän press konferensiädä M. Hatami Waşingtonnıñ terror oyışması dip atağan Livanda urnaşqan qorallı şığı törkeme Hizbullanı maqtap, ul İzraelne könyaq Livannan çigenergä mäcbür itkän suğışlar alıp bardı dip äytkän. Hatami İzraelneñ fälästin okupatsiäsenä qarşılıq kürsätkän säyäsi xäräkät Hızbullanıñ Livanda yäşäw xoquqı bar dip äytep(audio) Fälästindä repressiä häm okupatsiä başlanğannan birle bulğan xällär, fälästinnärneñ legitim xaqların sanğa suqmau bulıp tora İzrael xärbi okupatsiä vä ekonomika östennän kontrol urnaştırı yulı belän üzeneñ okupatsiäsen regionda kiñäytä bara häm bixisap suğışlarğa säbäp bulıp tora. Xataminıñ Beyruttağı bu süzläre Hızbullanıñ töp yaqlauçısı Süriä häm İranğa AQŞnıñ basımın arttırğan waqıtqa turı kilde. hatami Beyrutta ütkärelgän zur cıyında ğıraqlılar öçen irekle saylaular taläp itte.Ul ber şaxes ber tawışqa nigezlängän saylaularnı ütkärü eşen Tehran yaqlarğa äzer dide. Bu inde Ğıraq xalqınıñ 60%tın täşkil itkänhäm İran tarafınnan yaqlanğan şığı citäkçeläreneñ saylanaçağın añlatır ide. Hatami Ğıraqnıñ säyäsi partiäläre, dini mäzhäpläre qatnaşqan waqıtlı xökümät tizlektä eş başına kiler digän ömed belderde Ul iranlılarnıñ Ğıraq citäkçse Saddam xakimiäte waqıtnda küp cafa çigülären telgä alıp (audio) Saddam diktaturasınıñ cimerelüe izelgän ğıraqlılar häm töbäk öçen yaña ömed bulıp tora , ämma bez Ğıraq xalqınıñ yañadan başqa tör repressiä astına kerüen qabul itmäskä tieşbez. İrannıñ reformaçı citäkçse BMOsı ximäyäsendä Jenevada barğan AQŞ-İran söyläşüläre yañalıq tügel ämma fiker ayırmalıqları bik zur dip äytkän. İran mätbuğatına qarağanda ilneñ ruxi citäkçese Ayatolla Xameney AQŞ belän diplomatik mönäsbätlärne torğızu fikeren kire qağıp, bu Tehrannıñ Waşingtonğa birelüe bulır ide digän. AQŞnıñ İran ve Süriägä Hızbulla mäsäläsendä yasağan basımı turındağı jurnalistlarnıñ sorauına Hatami retorik sorau belän cawap qaytarğan, Waşington niçek itep Hızbullanı yäşäwdän tuqtata ala.Hızbulla Livanda legal politik törkem, anıñ fälestin territoriesendäge yähud utarlarına qarşılıq kürsätüe tabiğıy, xätta izge wazıyfa dip söylägän. Şulay da Hatami Tehran töbäktä kierenkelekne arttırırğa telämi digän. Ul Beyrutta yaqlaunı açıqtan açıq kürsätep Hızbulla citäkçse şeyx Nasralla belän küreşte. Alar törle mäsälälär şulsanda AQŞnıñ Hızbullğa yasağan basım turında söyläşkän. Şeyx Nasralla (audio)Belgänegezçä İran başqa törle dä kisätelä. İran, Süriä, Livan , qarşılıq kürsätü xäräkäte vä fälästinnär arasında solidarlıq bezneñ pozitsiäne täşkil itä.Bez qurqınıçlarğa qarşı berdäm bulırğa tieşebz. Hatami Livan parlamentında yasağan çığışında dönyanıñ berdänber super däwläte AQŞnıñ kürsätkän mönäsäbät ekstermizm , çıdamsızılq häm dä fundamentalist idealarnıñ küterelüenä säbäp bulıp tora dip äytkän.

Färidä Xämit, Praga
XS
SM
MD
LG