Accessibility links

Ğıraqlılar Saddam däwrendä ezsez yuğalğan yaqınnarın ezli.


Üzen ''ğıraqlı irekle totqınnar'' dip atağan xökümättän bäysez oyışma Saddam däwrendäge küpläp üterülär belän mäşğül . Oyışma qulına elekkän küp sandağı qatırğılarda, ülem cazası birelgän keşelärneñ isemnäre, alarnıñ qayçan, niçek üterelgän buluı turında mäğlümät bar. Oyışma qorbannarnıñ isemnären iğlan itep,yaqınnarın ezläwçe ğıraqlılarğa bik zur bulışlıq kürsätä.

Saddam Xösäinneñ 30yıllıq diktaturası waqıtnda küp keşe ezsez yuğaldı, üterelde, törmälärgä yabıp quyıldı. 14-nçe apreldä AQŞ armiäse başqalağa kergännän soñ Ğıraqnıñ säyäsi totqınnnarı Ğıraqlı irekle totqınnar isemle xökümättän bäysez oyışma buldıra. Eleke säyäsi totqınnarnıñ xoquqların saqlau, Saddam rejimınıñ bäğersezlege turında mäğlümät tuplau häm yaqınnarı yuğalğan ğailelärgä yardäm kürsätü oyışmanıñ mäqsatı bulıp tora. Başqalanıñ üzägendä ğıraqlı irekle totqınnnarnıñ oyışmasında meñnnärçä qatırğı saqlana . Ğıraq yäşren politsiä xezmätläre saddam däwrendä üterelgän keşelär turında bik detalle itep yazıp barğan. Oyışma xezmätkäre Nacaf al Arace radiobız xabärçesenä ber qatrığıdan bolarnı uqıp birä( audio) President sarayınnan kilgän kürsätmä- 778 nomerlı, yıl 1984.Yuğarı inqilap mäxkämäseneñ 944 nomerlı qararı, Tübändä isemnäre äytelgän şäxeslär asılu belän cazalanaçaqlar. Şul dokumentta yaqınça 150keşeneñ iseme bar. Alarnıñ barısı da 1984nçe yılnıñ 23nçe mayında üterelgän Ğıraqlı irekle politik totqınnnarnıñ 12 bülmädän toprğan başkavartirası yözlärçä, meñnärçä qatrığı belän tutırılğan. Bu qatırğılarda Ğıraqnıñ eçke, tışqı häm xärbi idaräläreneñ yäşren xezmätläre terkäp barğan mäğlümät bar . Arace radiobızğa birgän ängämädä, Saddam rejimı , artığı belän burokratik rejim ide, ul här törle repressiäne terkäp bardı dip söyläde. Oyışma küpme keşe diktatura çorında ezsez yuğaldı, bu turıda töğäl sannar kiterä almasa da, qatırğılardağı isemnärne iğlan itep, dusların, ulların, yaqınnarın yuğaltuçılarğa yardäm itä.Ğıraqnıñ İrekle Totqınnarı bernindi politik partiä yäki dini xäräkätkä quşılmağan, bäysez oyışma. 12 bülmädäge meñnnärçä qatırğı niçek itep oyışma qulına elekkän son?Arace süzlärençä Saddam ber qayçan da xakimiättän çitläteler dip uylamadı, AQŞ oçqıçları ministırlıq , törle departamentlarnı bombalıy başlağaç , ul qatırğılarnı räsmi binalardan küçerde. Arace( audio) Küpçelek qatırğılar, misal öçen eçke razvedka qatırğıları Al Mansurdağı alış bireş üzägenä küçerelde. Bez bu arxivlarnıñ monda küçerelüen öyrängäç,alarnı köç qullanıp aldıq. Arace qatırğılar yök maşinaları belän transportlandı , saddamnıñ fedayennarı yandırırğa tırıştı , ämma oyışma äğzaları köç qullanıp alarnı tuqtattı dip äytte. Ğıraqlı irekle säyäsi totqınnnar oyışmasınıñ qayber äğzaları qorallı , alarnıñ başkvartirasın da qorallı keşelär saqlıy. Binanı yandıru, şartlatu öçen törle omtılışlar yasalğan. Arace oyışmanıñ 100 çaması eşçese qatırğılarnı tikşerä, millonnnarça keşeneñ iseme bar dip dip söyläsä dä , älbättä bez äytelgännärne bäysez çığanaqlardan raslata almıyıbz. şulay da radiobız xabärçese bülmälärdä metal şkaf, tartmalarda tulıp taşqan qatrığılarnı şulayuq Saddam yäşren xezmätläreneñ totqınnarnı cäberläü öçen qullanğan aparaturanı da kürgän. Şähärneñ başqa urınında da şundıy qatırğılar saqlana ikän. Yaqınnarı ezsez yuğalğan ğıraqlılar Oyışma tiräsendä cıyıla, diwarlarğa yuğalğan yaqınnarınıñ foto räsemnären yäbeşterä, häm bälkim dä kem bulsa tanıp , nindider mäğlümät birer dip ömed itä. Şulardan berse Hösni Abdel Rasuul , ul 20yıl elek bilgesez säbäplärdän yuğalğan tuğanın ezli , Rasul süzlärençä(audio) min 1980-nçe yıldan birle yuğalğan tuğanımnı ezlim, aña närsä buldı, añı ni öçen alıp kittelär ber närsä dä belmibez. Rasul inde 4nçe märtäbä Ğıraqnıñ irekle totqınnarı oyışmasına kilä häm ul tağı ber nindi mäğlümät alalmıy qaytıp kitä. Faiza hadab al Hasnavi Farsı Qultığı suğışı tämamlanğannan soñ yuğalğan abzısın ezli . Al hasnavi (audio) bez ber närsä dä belmibez , ul ber ni dä eşlämäde, ğäskär ide, yalda çaqta ezsez yuğaldı Ul tuğanı turında närsä dä bulsa işeter ömede belän här ikençe könne oyışmağa bara. Rasul, Hasnaviler qayçan da bulsa yuğalğan tuğannarı turında çınbarlıqnı öyränerlär mikän .

Färidä Xämit. Praga
XS
SM
MD
LG