Accessibility links

Кайнар хәбәр

Matbağa belän uynawçı ağaylar.


Düşämbe xäbärläre ğädättä soñğı 2-3 köndä bulğan waqiğalarnıñ qaytawazı bula. Bu düşämbedä Qazanğa ber xäbär kilep citte. “Başinform” agentlığı Ufa tatarlarınıñ milli-mädäni möxtäriäte vitse-prezidentı Mäcit Xucinnan täfsille interv'yu alğan. Mäcit Xucin tatar milli oyışmalarınıñ 1 yündä Ufada cıyılıp, uzğan yılğı canisäp näticälärenä tiskäre mönäsäbät belderüe turında üz fikeren belderä. Älege cıyılışnı cäncal itep kürsätüne, oyıştıruçıların häm çığış yasawçılarnı xurlawnı qabatlap tormıybız. İnformatsiä agentlığı bulğaç, barı tik mäğlümat kötäseñ bit inde. Ämma bu mäqälädä xäbäre yuq, barı tik bäyäse genä bar.

“Отдельные нечистоплотные представители татарской нации, паразитирующие на национальном вопросе, пытались вызвать скандал”, dip söyli Mäcit Xucin. Üzeneñ turıdan-turı citäkçese Ufa tatarları möxtäriyate räise Zahir Xäkimov turında ul bolay di. “Anıñ ğämälläre kemnärder tarafınnan kontrol'lek itelä häm finanslana.” Xätta uzğan yılnıñ 26 noyäberendä Zahir Xäkimov Tatarstan, Başqortostan, Rusiä ictimaği, säwdä, däwlät strukturalarınnan alğan aqçalarnıñ totuın tikşerü buyınça komissiä dä tözelgän, imeş. Bälki tözelgänder. Ämma anıñ eşçänlege häm yomğaqları turında mäğlümat işetelmäde. Barı tik Başqortstan tatarlarnıñ milläten üzgärtep sanawğa qarşı cıyılış ütkärgäç, kompromatlar eşkä cigelä. Häm millätara mönäsäbätlärne qızdıra torğan negativ bäyälärne turıdan-turı räsmi informatsiä agentlığı aşa dönyağa taratqannar. Mondıy añlatmalar, älbättä, Başqortstannıñ barlıq gäcitlärendä dä basılıp çığa.

Millätara mönäsäbätlärne qızdırıp cibärü häm monıñ öçen tatar milli xäräkät wäkillären ğäyepläw turıda süz quyırtıp tormabız. Radionıñ da, gäcitlärneñ dä töp eşe – mäğlümät taratu. Bigräk tä Başqortstandağı xällärne obyektiv belü çiten bulğan çaqta. Şulay itep, kiñ cämäğätçelekkä bilgele bulmağan Mäcit Xucinnıñ “Başinform” aşa üz millättäşlären xurlawı xäzerge zaman mäğlümät äxlağına taratu qanunnarına häm etikasına turı kilmi. Bigräk tä “отдельные нечистоплотные представители татарской нации, паразитирующие...”, digän möher suğıp, däwlät agentlığı nindi maqsatqa ireşergä cıyınadır.

Andıy bäxäslär Tatarstanda da bula. “Московский комсомолец в Татарстане” gäziteneñ soñğı sanında ike distäläp jurnalist, ğalim, yähüd milli xäräkäte aktivistları Qazan şähäre Sovet rayonınıñ cämäğät mäxkämäseneñ 21 mayda çığarğan qararın tänqitläp, kollektiv xat bastırğannar. Alar fikerençä, mäxkämä döres qarar çığarmağan. Yıl yarım elek ber gäzittä mäqälä bastırğan Tälğat Barievnı aqlarğa yaramıy, dip sanıylar alar. Alar üz xatın Tatarstan prokurorı Kafil Ämirovqa yullağan. Käfil Ämirov isä ikençe könne ük Sezneñ borçıluığıznı añlıym, digän cawabın “Вечерняя Казань” gazetasında bastırğan.

Respublika prokurorı xat avtorlarnıñ pozitsiäsen urtaqlaşa häm ul da Sovet rayonı mäxkämäse qararı belän qänäğät tügel. Yäğni, prokuror däğwaläşuçı ike tarafnıñ bersen yaqlap, matbuğattağı açıq xat aşa cawap birep, cämäğätçelek fikeren üze telägän yaqqa borırğa teli. Ä bit mäxkämä eşne qarıy, cinayätçene cinayätçe dip ul ğına atıy, ğayıplene ul bilgeli. Prokuror isä qanunnarnıñ ütäleşen küzätep, tikşerep tora. Kiräk çağında protest yaza. Tatarstanda tatarlar belän yähüdlär arası berwaqıtta da bozılğanı yuq. Bu xäl tiräsendä kierenkelek kütärü öçen abruylı mäğlümät çaraların qullanu urınlı dip äytep bulmıy.

Äytergä kiräk, felyeton avtorınıñ satirik alımnarı häm qayber süzläre Mäcit Xucinnıñ “Başinform” aşa taratqan fikerläre belän awazdaş. Tälğat Bariev 17 ay buyı mäxkämä zallarınnan çıqmıyça, mısqıl itü digän ğayıplänü qarşında tordı häm äle genä satira alımınıñ üzençälege mäxkämä tarafınnan bäya aldı. Ä Mäcit Xucinnıñ “Başinform”ğa birgän äñgämäse berdä felyeton tügel, ä räsmi belderü. Ägär dä anıñ opponentı mäxkämägä birsä, ul da cawapqa tarttırılır ide. Ni qızğanıç, milli eşlärdä kemneder yaqlaw häm xurlaw öçen zamança mäğlümät çaraların qullanu haman da oçrıy äle.

Rimzil Wäli, Qazan

XS
SM
MD
LG