Sişämbe könne Tähran universitetı studentlarınıñ uqu yortların xosusıylaştıruğa qarşı protest çarası bularaq başlanıp kitkän xäräkät, tora bara ilneñ citäkçelegenä qarşı köçle uram cıyınnarına äwerelde. Studentlarğa tirä yaqta yäşägän urta xälle meñlägän keşe quşıla, comğa irtäsendä alar "Xömänigä ülem!" digän şiğärlär qıçqırıp uramnardan ütte, yulların yabırğa tırışqan politsiägä taşlar attı. İrannıñ ruxi citäkçese ayatolla Xömänigä süz äytergä yaramağan bu ildä mondıy süzlär öçen törmägä utırıp bula. Demonstartsiädä qatnaşuçı üzen Mäxmüt dip tanıtqan 34 yäşlek xökümät xezmätkäre: "bezgä sotsial, iqtisadi, säyäsi azatlıq kiräk, 25 yıl inde ireksezlektä yäşädek" dip zarlana. "İärçen antennam bulğan öçen mine törmägä utırttılar" dip quşıla ber student, "citte, üzebez telägänçä yäşärgä waqıt!"
İärçen televidenie tıyılğan bulsa da, Tährannıñ bayraq bistälärendä küp kenä satellit tälinkälär kürergä bula. Quşma Ştatlardan tapşıruçı, farsı telle iärçen televideniese bu könnärdä İran xalıqın protest çaralarına quşılırğa çaqırıp tapşırular birä. Atnakiç könne ayatolla Xömänei Varamin şähärendä meñlägän keşe aldında çığış yasap, Quşma Ştatlarnı İrandağı wazğiätne çayqatu tırışlığında ğäyepläde:
Audio: "Amerikannar bar dönyada diktatura urnaştırırğa teli, di Xömänei. Läkin xäncär belän uranıştırılğan diktaturanı irek söygän millätlär bärep töşereräçäk. "
Şuşı süzlär ayatolla Xömänei awızınnan älbättä üzençälekle yañğırıy. Doşman mönfägäten yaqlap uramğa cıqqan yäşlärgä ul, bernindi märxämät bulmayaçaq dip kisätte häm bu uñaydan 1999nçı yılda bulğan xällärne iskärtte. Ul yılnıñ 14-nçe yülendä süz ireklegen dawlap uramğa çıqqan studentlar demonstratsiäsen bastıru näticäsendäber student xäläk bulğan ide.
Äytkändäy, 4 yıl elek reformaçıl prezident Möxämmät Xatami studentlar yağında ide. Bügen isä yäşlär Xatami isemenä dä tänqit belderä, anı ildä tieşle reformalarnı başqara almawda ğäyepli, urınınnan kitergä çaqıra. Reformaçılar isä, bu uram cıyınnarı näq menä qadimi köçlärgä faydağa bulaçaq dip sanıy, häm yäşlärne totılıp qalırğa çaqıra. Xataminıñ süzçese Abdulla Ramazanzade "bez uramda qan qoyunı telämibez", bu uram cıyınnarı berni birmäyäçäk dip belderde.
Şöker, älegä ülüçelär yuq, comğağa qarşı töndä bulğan çualışlar waqıtında berniçä distä keşe cäräxätlär alğan. Çärşämbedä 80-gä yaqın keşe qulğa alınğan ide. Atankiç könne Quşma Ştatlarnıñ däwlät departamentı wäkile Riçard Boucher mondıy belderü yasadı:
Audio: "Bez İran xalqınıñ demokratiä häm qanunçılıq taläp itkän tawışı işteler, İran töbäkneñ totrıqlı ilenä äyläner dip ömetlänäbez. Fäqät üz fikeren äytergä çıqqan keşelärneñ qulğa alınuwı borçılu uyata. Rejim alarnıñ xoquqların yaqlar, häm irekkä çığarır dip ömetlänäbez."
Ğiraq suğışı betkännän soñ Buş administratsiäse iğtibarın İranğa yünältte. Räsmi Waşington Tährannı Äl-Qaidä keşelären sıyındıruda, atom qoralı citeşterü niätendä ğäyepli. Läkin, İrannıñ Ğiraq çigendä amerikan xärbiläre torsa da, Waşington, İranğa ğäskär kertü ixtimalın kisken räweştä kire qağa.
Äytergä kiräk, uramğa çıqqan xalıq sanı älegä 99-nçı yıl däräcäsenä citmäde. İrannıñ ğadi xalqı studentlarğa quşılırmı – äytü qıyın. Human Rights Watch wäkile İlahi Şärifpur-Hicks süzlärençä, ğadi xalıq uramğa çığarğa bik aşıqmıy, Quşma Ştatlar yärdämen kötä, läkin ğäskär tügel, ä xakimiätkä basım räweşendä.
Alay da, comğa könne uramğa çıqqan keşelär arasında olı yäştägelär dä, xatın-qızlar da bar ide. Protest belderüçelär şuşı cıyınnarın yülneñ 14-enä qädär däwam itergä cıyına.
Ali Ğilmi, Praga
İärçen televidenie tıyılğan bulsa da, Tährannıñ bayraq bistälärendä küp kenä satellit tälinkälär kürergä bula. Quşma Ştatlardan tapşıruçı, farsı telle iärçen televideniese bu könnärdä İran xalıqın protest çaralarına quşılırğa çaqırıp tapşırular birä. Atnakiç könne ayatolla Xömänei Varamin şähärendä meñlägän keşe aldında çığış yasap, Quşma Ştatlarnı İrandağı wazğiätne çayqatu tırışlığında ğäyepläde:
Audio: "Amerikannar bar dönyada diktatura urnaştırırğa teli, di Xömänei. Läkin xäncär belän uranıştırılğan diktaturanı irek söygän millätlär bärep töşereräçäk. "
Şuşı süzlär ayatolla Xömänei awızınnan älbättä üzençälekle yañğırıy. Doşman mönfägäten yaqlap uramğa cıqqan yäşlärgä ul, bernindi märxämät bulmayaçaq dip kisätte häm bu uñaydan 1999nçı yılda bulğan xällärne iskärtte. Ul yılnıñ 14-nçe yülendä süz ireklegen dawlap uramğa çıqqan studentlar demonstratsiäsen bastıru näticäsendäber student xäläk bulğan ide.
Äytkändäy, 4 yıl elek reformaçıl prezident Möxämmät Xatami studentlar yağında ide. Bügen isä yäşlär Xatami isemenä dä tänqit belderä, anı ildä tieşle reformalarnı başqara almawda ğäyepli, urınınnan kitergä çaqıra. Reformaçılar isä, bu uram cıyınnarı näq menä qadimi köçlärgä faydağa bulaçaq dip sanıy, häm yäşlärne totılıp qalırğa çaqıra. Xataminıñ süzçese Abdulla Ramazanzade "bez uramda qan qoyunı telämibez", bu uram cıyınnarı berni birmäyäçäk dip belderde.
Şöker, älegä ülüçelär yuq, comğağa qarşı töndä bulğan çualışlar waqıtında berniçä distä keşe cäräxätlär alğan. Çärşämbedä 80-gä yaqın keşe qulğa alınğan ide. Atankiç könne Quşma Ştatlarnıñ däwlät departamentı wäkile Riçard Boucher mondıy belderü yasadı:
Audio: "Bez İran xalqınıñ demokratiä häm qanunçılıq taläp itkän tawışı işteler, İran töbäkneñ totrıqlı ilenä äyläner dip ömetlänäbez. Fäqät üz fikeren äytergä çıqqan keşelärneñ qulğa alınuwı borçılu uyata. Rejim alarnıñ xoquqların yaqlar, häm irekkä çığarır dip ömetlänäbez."
Ğiraq suğışı betkännän soñ Buş administratsiäse iğtibarın İranğa yünältte. Räsmi Waşington Tährannı Äl-Qaidä keşelären sıyındıruda, atom qoralı citeşterü niätendä ğäyepli. Läkin, İrannıñ Ğiraq çigendä amerikan xärbiläre torsa da, Waşington, İranğa ğäskär kertü ixtimalın kisken räweştä kire qağa.
Äytergä kiräk, uramğa çıqqan xalıq sanı älegä 99-nçı yıl däräcäsenä citmäde. İrannıñ ğadi xalqı studentlarğa quşılırmı – äytü qıyın. Human Rights Watch wäkile İlahi Şärifpur-Hicks süzlärençä, ğadi xalıq uramğa çığarğa bik aşıqmıy, Quşma Ştatlar yärdämen kötä, läkin ğäskär tügel, ä xakimiätkä basım räweşendä.
Alay da, comğa könne uramğa çıqqan keşelär arasında olı yäştägelär dä, xatın-qızlar da bar ide. Protest belderüçelär şuşı cıyınnarın yülneñ 14-enä qädär däwam itergä cıyına.
Ali Ğilmi, Praga