Accessibility links

Кайнар хәбәр

Russiä Görcstandağı Çeçen qaçaqlarınıñ Çeçnägä qaytuların teli. Alar isä aşıqmıylar.


Çeçnädä suğış başlanğannan birle 300 meñ keşe Çeçnäne taşlap kitärgä mäcbür qaldı. Küplär kürşedäge İnguşetiädä sıyınğan bulsa , başqalar Görcstanğa qaçıp çıqtı. Tbilisi alarğa xalıqara qaçqınnar statutın tanıdı. Läkin, Russiä xäzer alarnıñ kire qaytuların teli. Keşe xoquqları aktivistları Mäskäv monı Çeçnädägä çın xälne yäşerü häm xalıqara tänqitne yomışartu öçen genä eşli digän fikerdälär. Radiobıznıñ xäbärçese bu turıda qayber şäxeslärneñ fikerlären soradı.

Görcstannıñ Qaçaqlar ministerlege 1999-nçe yıldan birle öçençe märtäbä çeçen immigrantları arasında xalıq sanın alu ütkärä. Andağı Çeçen mäxälläreneñ aqsaqalları häm BMOnıñ qaçaqlar agenlığı väkilläre dä bu eştä qatnaşa. Näticälär iyün azağında iğlan iteläçäk dip kötelä. Gärcstandağı Çeçnä respublikasında keşe xoquqların yaqlau buyınça xalıqara komitetnıñ başlığı Aslanbek Abdurkazov radiobız xäbärçesenä Axmeta şähärennän bolay dip belderde.

Audio

Uzğan yılnıñ April ayında ütkärelgän çeçennär sanın alu näticäsendä anda 4200 çeçennän yäşägäne bilgelände. ber yıl elegeräk isä alarnıñ sanı 8 meñ ide. Görce xakimiätläre soñğı 14 ayda alarnıñ sanı ber az artqan bulırğa tieş dip farazlıylar. Qaçaqlarnıñ zur öleşe yaqınca 3 meñ 800-e Rusisä çigenä yaqın Pankisi Gorgedä yäşi. Görce xakimiätläre ber nindi dä bäyläneşe yuq dip beldersälär dä, çeçennärneñ sanın alu , Russiä räsmi şäxesläreneñ çeçen qaçaqların Çeçnägä kire qaytu öçen ügetläv maqsäte belän respublikağa kilgän vaqıtqa turı kilde. Russiäneñ ğädättäntış xällär ministereneñ urınbasarı Yuri Brajnikov Pankisi yaqınındağı Duisi auılında ber törkem çeçen qaçaqları belän oçraşıp, Mäskäv alarğa kire qaytırğa yardäm itäçäk dip väğdä itte.

Audio

Ul Mäskäv qaçaqlarnı aftobuslar belän Tbilisigä kiterü häm annan Çeçnägä oçqıç belän qaytaru öçen görce xakimiätläre belän kileşte inde dip belderde. Qaçaqlar telägän xäldä alarğa passport bireläçäk häm alar çikne üz başlarına problemmasız ütä alaçaqlar dip tä äytte. Bu adım Mäskävneñ Çeçnädä qorallı bäreleşlär bulsa da, armiä kontrolne qulında tota digän räsmi pozitsiäsenä turı kilä. Çeçnä aktivistı Abdurzakov , Mäskävneñ monı keşeçelek noqtasınan çığıp eşlävenä ışanmıy. Anıñ fikerençä,

Audio

Ul şulay uq Pankisidäge Çeçen qaçaqları Russiä iminlek turında garantiä birmiçä torıp, Çeçnägä qaytırğa telämilär, ä Mäskäv andıy garantiä birmäde dip tä belderde.

Audio

BMOnıñ Qaçaqlar agentlığı da Çeçnädäge şartlar qaçaqlarnıñ imin räveştä qaytuların tämin itärlek tügel digän fikerdä. Oyışmanıñ Tbilisidäge väkil Katerine Bertrand Çeçnädäge vazğiät yaxşırmağan möddätçä , Görçstan 1951-nçe yılğı Jeneva Qaçaqlar Konvensiäse şartların ütärgä tieş, yäğni qaçaqlarnı kire cibärä almıy dip belderde.

Audio

"Oyışmabıznıñ pozitsiäse bik açıq. qaçaqlarnı repatriätsiäläv ixtiari , imin bulırğa tieş. Bez yäğni BMOnıñ qaçaqlar agentılığı bügenge köndä Çeçnädä xalıqnıñ iminlege garantiälängän dip uylamıybız."

Bertrand xanımnıñ süzlärençä, uzğan atnada çeçen qaçaqlarınıñ yartı distäse genä Russiä väkile Brajnikov belän oçraşırğa rizalıq birgän. Alarnıñ berse dä yaqın kiläçäktä vatanına qaytu telägen beldermägän.

Färit İdelle, Praga.
XS
SM
MD
LG