Accessibility links

Кайнар хәбәр

Ğiraqta britan xärbilären üterü tiräsendäge xällär


Ğiraqta 6 britan ğäskärien häm 4 cirle keşene üterüne tikşerü däwam itä, xörmätle tıñlawçılar. Alar sişämbe könne ilneñ könyağında, Mäcär-äl-Käbir şähärendäge atışlar näticäsendä hälak bulğan ide. Utnı berençe bulıp kemneñ açuwı äle haman da bilgele tügel, şul ğına mäğlüm, şähärdäge britan köçläre cirle xalıqtağı qorallarnı ezlägän bulğan.

Atışlar Mäcär-äl-Käbirneñ üzägendä, bazar tiräsendä qabınıp kitüwe näticäsendä zian kürüçelär dä şaqtıy ide, britan xärbiläre 6 ğäskärien yuğalttı, cirle xalıq arasında ülüçelär sanı 4-kä citte, 15-tän artığı törle däräcädä cäräxätlär aldı. Alarnı qarağan tabiblar äytüwençä, atu çınnan da oçraqlı bulğan, yäğni ğadi ğiraqlılarğa töbäp ut açu turında süz yörtep bulmıy. Ülgännär arasında, misal öçen, yaña ğına öyenä qaytıp işektän kerep barğan ber maşina yörtüçe bar, yädrä anıñ kükrägenä eläkkän, ä yaralanğannar arasında cilkä cäräxäte alğan ber bala da bar. Atışlar balalarnıñ mäktäpkä baruwı waqıtına turı kilgän. Monıñ nindi şartlarda kilep çığuwı xaqında anıq mäğlümat haman da yuq, britan köçläreneñ Basradağı xärbi idaräse wäkile bu turıda sorawlarğa cawap birüdän baş tarttı. Başqa britan räsmiläre süzlärennän şul añlaşıla, hälak bulğan ğäskärilär şähär üzägendä yarsığan törkem çolğanışında qalğan, şunnan soñ alar politsiä binasına çigenä başlağan häm şul waqıtta alarğa ut açılğan kebek. Alarnıñ gäwdälärendä berniçä yadrä cäräxätläre tabılğan. Ğiraqlılarnı närsä yarsıtqan, ni öçen alar britan ğäskärilären ütererlek xälgä citkän, ällä inde bu elekke xakimiat qaldıqlarınıñ aldan uylanğan eşeme, bolar xäzer tikşerelä. Mäcär-äl-Käbirdäge ber ğiraqlı "New York Times" xäbärçesenä, "alar, yäğni britan xärbiläre röxsätsez xatınnarnı tikşerä başladı, bu qanun tarafınnan da, din tarafınnan da qabul itelmi" dip belderde. Äle düşämbe könne şähärdä, politsiä binası qarşında cirle xalıqnıñ cıyın ütkärüwe bilgele, alar britannarnıñ öylärgä kerep qoral ezläwen tuqtatunı taläp itkän bulğan. Eş şunda ki, Ğiraqtağı waqıtlı xakimiat xalıqtağı utlı qoralnı cıyu maqsatında başta alarnı tapşıru öçen ber mötdät bilgeläp, ul tämamlanğannan soñ qorallarnı köçläp cıyu turında qarar çığarğan ide. Mäcär-äl-Käbirdäge britan ğäskäriläre monı soñğı könnärdä öylärgä kerep başqarğan bulğan häm xalıq qoral ezläwne tuqtatunı taläp itkän. Sişämbe waqiğäsennän soñ şähär başlıqları britannar belän oçraşıp, soñğıları öylär tikşerüne tuqtatu häm qoral tapşırunı ixtiari itü belän kileşkän. Bu xaqta britannar üzläre berni dä beldermäde, şähär xalqı arasında ğına şundıy süzlär yöri. Qayber ğiraqlılar, şähärdäge atışlarnı, britannarğa qarşı käyeflärneñ artuwınnan faydalanıp, elekke Baath partiäse äğzaları başlağandır digän faraz belderä, ikençeläre isä, britan xärbiläre üzläre, xalıq basımı arta töşkäç aña rezin yädrälärdän ut açtı digän qaraşta tora. Ğiraqtağı Könbatış köçläre başta, Mäcär-äl-Käbirdäge höcümne aldan planlaştırılğan eş dip bäyäläsä, xäzer inde anı oçraqlı ber waqiğä itep kenä kürä şikelle. Atışlarnı kürgän şahidlär dä, şähär xalqı da monıñ üzennän-üze kilep çığuwı xaqında söyli. Mäcär şähäre xäzer dä, elekke yıllardağı tösle ük, üzendäge başkisärläre belän mäğlüm. Ul tönlä yörüwe qurqınıç bulğan yulda yata, Saddam zamanında da anda üzäk xakimiatne bik tanımadılar. Häm atışlarnıñ näq menä şul şähärdä buluwın küp kenä ğiraqlılar tabiği ber küreneş dip qabul itä. Öylärdä utlı qorallarnıñ saqlanuwı häm xalıqnıñ alarnı tapşırırğa bik aşıqmawı da şunıñ belän añlatıla ala.

Kärim Kamal, Praga.
XS
SM
MD
LG