Qazanda yäşäwçe tatar balalarınıñ 90%-tı tuğan telendä belem ala ikän. Bu ütkän yıl belän çağıştırğanda 9% artığraq. Bu xaqta konferensiädä çığış yasağan şähär mäğärif idäräse citäkçese İldar Ğaliäxmätov belderde. Tatar mäğärifen üsterü yünäleşendä ireşelgän uñışlar rätendä tatar uqıtuçılarınıñ belem däräcäsen kütärü, mäktäplärne kompyuterlar belän cihazlandıru häm «virtual tatar gimnaziä»sen açu kebek eşlär ataldı.
Şähär mäğärif idäräse häm respublika ministrlığı mäğlümatlarına qarağanda, tatar telen öyränü öçen böten şartlar da tudırılğan. Ämma yäşeren batırın tügel, Qazan şähärendä tatarça irken söyläşüçe tatar balasın tabuı awır. Bu xälgä añlatma sorap, Tatarstan ministrlığınıñ milli mäğärif bülege citäkçese Zaripov Radik äfändegä möräcäğät ittek. Radik Zaripov, äye andıy problema bar, şähärdä milli teldä aralaşu mäğlümat taratu qıyınlıqları belän bäyle, dide. Ul şulay uq, ata-analarnıñ tatar gimnaziälärenä, mäktäplärenä balalarnı birergä telämäwen inqär itte. Bezneñ belän äñgämädä Radik Zaripov, tatar gimnaziälärenä barlıq telägän bala elägä almıy, dide. Gimnaziälärdäge xäl xaqında mäğlümatıbız yuq, ämma Qazannıñ 26nçe tatar mäktäbe citäkçese Säläxova Lutsiä Sabir qızı başqa fikerdä tora. Ul «Azatlıq» radiosına bolay dip belderde: «Bezneñ mäktäptä barlıq fännär dä tatar telendä uqıtıla. Xäzer tatar mäktäbenä balalarnı cıyu awırlaştı. 1993nçe yılda açılğan waqıtta, bez 1nçe sıynıfqa 5 parallel sıynıf cıya idek, xäzer 1 klass açabız. Ansı da 20 baladan artmıy. Şul 20 balanı köç-xäl belän cıyabız häm alarnı tatarça uqıtabız. Ata-analar, kiläçäktä balağa institutta urısça uqırğa turı kiler dip, tatar mäktäbenä ulın yäki qızın birergä telämi. » Lutsiä xanım äytüençä, tatar mäktäbeneñ qıyınlıqları milli belemneñ däwamlı bulmawına bäyle. Bu xaqta mäğärif ministrı Faris Xarisov ta beldergän ide. Bälkem milli universitet açılğaç, tatar mäktäplärendä yañadan balalar sanı arta başlar. Älegä, xällär iskeçä qalır dip farazlarğa bula.
Mäğärif ölkäseneñ tağın ber awırtqan cire – sotsial mäs’älälär. Başlanğıç sıynıf uqıtuçılarınıñ eş xaqı 1 meñ sum tiräsendä genä, yış qına anıñ yäşärgä urını da bulmıy. Respublika xakimiätläreneñ oktäber ayında eş xaqın 33%-qa arttıru wäğdäse xaqında uqıtuçılarnıñ işetkäne bar, ämma alar aña bik ışanıp betmi. Mäsälän, Yudino awılı mäktäbe citäkçese, Rusiä Prezidentı wäğdä itkän östämäne küpme kötsäk tä, ul bulmadı, dip zarlandı. Aldağı artunıñ yazmışı niçek bulır, älegä äytep bulmıy.
