Çınnan da, xörmätle tıñlawçılar, Äxmät Qadırovnı inde bügennän ük ciñüçe itep kürüçelär şaqtıy. Alar fikerenä qarağanda, üktäbrneñ 5-endä uzaçaq tawış birü barı tik formal'' ber närsä genä bulaçaq. Nämzätlär arasında başqa abruylı keşelär - Rusiä Däwlät Duması deputatı Aslambäk Aslaxanov, Mäskäwdä yäşäwçe eşmäkär Mälik Saydullaev kebeklär dä bar, älbättä. Citmäsä, yündä ütkärelgän fiker beleşü näticäläre, Qadırovnı barı tik, saylawçılarnıñ yaqınça 11 yarım protsentı ğına yaqlawın, ä 61 yarımınıñ aña berqayçan da üz tawışın birergä cıyınmawın kürsätte. Şuña da qaramastan, Çeçnädäge xällärne yaqınnan küzätep barğan belgeçlär kiläse prezidentnıñ kem buluwına şiklänmi diärlek. Radiobıznıñ mäğlüm xäbärçese Andrey Babitski äle genä Çeçnädä bulıp qayttı, ul da tawış birüdä Äxmät Qadırov çiñär tösle, çönki anı Mäskäw Kremle yaqlıy dip isäpli.
Audio, Andrey Babitski
Babitski süzlärenä qarağanda, Qadırovnıñ bügenge Çeçnädä çın xärbi wä administrativ qüwäte bar. Häm anıñ keşeläre yış qına federallarğa qarağanda da yawızraq eş itä. Mäskäwdäge Carnegie üzägendä eşläwçe Aleksey Malaşenko da monıñ belän kileşä, Äxmät Qadırov Çeçnädä çın qüwäte bulğan berdänber keşe, Mäskäwneñ asılda anı almaştırırlıq keşese dä yuq dip belderä. Ägär dä Mäskäw Qadırovtan yöz çöysä, bu anıñ Çeçnädä soñğı aralarda alıp barğan üz säyäsätennän yöz çöyüwe bulır ide di Malaşenko. Şuña kürä dä töp iğtibar tawış birügä tügel, ä alarnı sanawğa bireläçäk di ul.
Audio, Aleksey Malaşenko
Xäyer, Qadırovnı yaqlaw mäs''äläsendä Mäskäwneñ üzendä dä törle fikerlär bar, anıñ federal'' üzäk belän tözeläçäk kileşüne üz faydasına turı kiterep äzerläwe, bigräk tä Çeçnädäge tabiği baylıqlarnı Rusiä tügel, ä cirle xakimiat qaramağında qaldırırğa teläwe Kremldä zur qänäğätsezlek uyattı diärgä bula. Anda xäzer qayberäwlär, misal öçen, Mälik Säydullaevnı yaqlıy ala. Läkin älegä Äxmät Qadırovnıñ Mäskäw yaqlawın yuğaltuwına işarä itkän bilgelär kürenmi. Thomas de Waal, Çeçnä turında kitap yazğan, Britaniädä eşläwçe belgeç bolay di.
Audio, Thomas de Waal
"Törle ixtimallar tikşerelä ala, älbättä, minemçä, Kremldä dä Mälik Säydullaevnı yaqlawçılar bulırğa tieş. Läkin min kürgännärneñ berse dä älegä yuğarı citäkçelekneñ, bu oçraqta min prezident Putinne küz aldında totam, Qadırovqa qarşı qarar çığaruwına işarä itmi. Çeçnädän kilgän bar xäbärlär dä Qadırovnıñ andağı mäğlümat çaraların nıq kontrol''dä totuwın kürsätä, şuña kürä bügen häm 5-nçe üktäbr arasında xällär kinät kenä üzgärsä bu kötelmägän ber närsä bulır ide" di Thomas de Waal. Şuşı prezident saylawları Mäskäwneñ Çeçnä nizağına üz çişeleşen tabırğa tırışuwında ikençe zur adımı bulıp tora. Mart ayında ul bäysezlek dawlap ike suğış kiçergän respublikada yaña konstitutsiäne referendumğa çığarğan ide. Anıñ näticäläre näq Mäskäw telägänçä buldı.
Kärim Kamal, Praga
Audio, Andrey Babitski
Babitski süzlärenä qarağanda, Qadırovnıñ bügenge Çeçnädä çın xärbi wä administrativ qüwäte bar. Häm anıñ keşeläre yış qına federallarğa qarağanda da yawızraq eş itä. Mäskäwdäge Carnegie üzägendä eşläwçe Aleksey Malaşenko da monıñ belän kileşä, Äxmät Qadırov Çeçnädä çın qüwäte bulğan berdänber keşe, Mäskäwneñ asılda anı almaştırırlıq keşese dä yuq dip belderä. Ägär dä Mäskäw Qadırovtan yöz çöysä, bu anıñ Çeçnädä soñğı aralarda alıp barğan üz säyäsätennän yöz çöyüwe bulır ide di Malaşenko. Şuña kürä dä töp iğtibar tawış birügä tügel, ä alarnı sanawğa bireläçäk di ul.
Audio, Aleksey Malaşenko
Xäyer, Qadırovnı yaqlaw mäs''äläsendä Mäskäwneñ üzendä dä törle fikerlär bar, anıñ federal'' üzäk belän tözeläçäk kileşüne üz faydasına turı kiterep äzerläwe, bigräk tä Çeçnädäge tabiği baylıqlarnı Rusiä tügel, ä cirle xakimiat qaramağında qaldırırğa teläwe Kremldä zur qänäğätsezlek uyattı diärgä bula. Anda xäzer qayberäwlär, misal öçen, Mälik Säydullaevnı yaqlıy ala. Läkin älegä Äxmät Qadırovnıñ Mäskäw yaqlawın yuğaltuwına işarä itkän bilgelär kürenmi. Thomas de Waal, Çeçnä turında kitap yazğan, Britaniädä eşläwçe belgeç bolay di.
Audio, Thomas de Waal
"Törle ixtimallar tikşerelä ala, älbättä, minemçä, Kremldä dä Mälik Säydullaevnı yaqlawçılar bulırğa tieş. Läkin min kürgännärneñ berse dä älegä yuğarı citäkçelekneñ, bu oçraqta min prezident Putinne küz aldında totam, Qadırovqa qarşı qarar çığaruwına işarä itmi. Çeçnädän kilgän bar xäbärlär dä Qadırovnıñ andağı mäğlümat çaraların nıq kontrol''dä totuwın kürsätä, şuña kürä bügen häm 5-nçe üktäbr arasında xällär kinät kenä üzgärsä bu kötelmägän ber närsä bulır ide" di Thomas de Waal. Şuşı prezident saylawları Mäskäwneñ Çeçnä nizağına üz çişeleşen tabırğa tırışuwında ikençe zur adımı bulıp tora. Mart ayında ul bäysezlek dawlap ike suğış kiçergän respublikada yaña konstitutsiäne referendumğa çığarğan ide. Anıñ näticäläre näq Mäskäw telägänçä buldı.
Kärim Kamal, Praga