Accessibility links

Кайнар хәбәр

Rusiä xakimiätläre mäxkamädä tüläwlär taläp itüçe Çeçen suğışı invalidına qarşı köräşä


İkençe Çeçen suğışı başlanuğa inde 4 yıl tuldı. Rusiä xakimiätläre Çeçnädäge ğisyançılarğa qarşı ğına köräş alıp barmıy. Çeçen ğisyançılarına qarşı suğışqan öçen kompensatsiä taläp itüçe veterannarğa qarşı mäxkamä binalarında da köräş bara. Çeçnädä suğışqan öçen aqça taläp itüçe veteran, suğış invalidı bu ayda üze yäşägän Saranski şähäre mäxkamäsendä ciñep çıqtı. Ämma xökümät älege mäxkamä qararına riza tügel.

37 yäşlek Çeçen suğışı veteranı Sergey Myasnikov bu köräştä axırğaça ciñep çıqsa Rusiädä çağıştırmaça bay keşe bulaçaq diärgä mömkin. Bu ayda mäxkamä Çeçnädä alğan yaraları öçen aña ğömere buyına ay sayın 73 meñ sum tüläw turında qarar çığardı. Monnan tış aña xökümät ber märtäbä 1 560 000-läp sum, yäğni 50 meñ dollar çaması kompensatsiä tülärgä tieş bulaçaq.

Eçke eşlär ministrlığınıñ SOBR köçläre xezmätkäre Myasnikov suğışqa 1999 yılda iñ berençelärdän bulıp cibärelä. Ul Çeçnädä, inde härkemgä yaxşı mäğlüm zaçistkalar öçen cawaplı keşelärneñ berse bula. Şul uq waqıtta ul aldan wäğdä itelgännän azraq aqça alu turında zarlanuçı küpsanlı xärbilärneñ dä berse. Ul çaqta Rusiä prezidentı Çeçnädäge operatsiädä qatnaşuçı Rusiä xärbilärenä könenä 800-950 sum tüläw turında maxsus qarar çığarğan ide. Ämma suğış ozaqqa suzılu säbäple xärbilärgä tülänergä tieşle aqça küläme dä artqannan arta bardı häm tizdän tüläwlär küläme kimetelde.

2000 yılda xärbi maşinada Groznıy uramı buylap barğanda minağa yulığu säbäple Myasnikov qatı yaralana, anıñ ike xezmättäşe şunda hälak bula. Qatlawlı operatsiälär näticäsendä anıñ yöze häm başı beraz tözätelä. Ämma şunnan soñ 3 yıl ütügä dä qaramasta baş awırtuı haman basılmıy.

Küptän tügel Rusiäneñ suğış veterannarı turındağı qanunına qayber tözätmälär kertelep, Çeçen suğışında qatnaşuçılarğa da räsmi räweştä veteran statusı birelde. Çeçen suğışında yaralanğan xärbilärgä ğädättä 4 meñ sum çaması pensiä tülänä. Saranskinıñ rayon mäxkamäsendäge xakim Nina Yerina äytüençä, Maysnikov başta bu aqça yäşärgä citärlek tügel dip pensiä külämen beraz arttırunı ğına taläp itkän bulğan.

Mäxkamä başta Myasnikovqa 15 meñläp sum pensiä tüläw turında qarar çığarğan bulğan. Ämma qarşı yaqnıñ appelätsiäde belän Mordoviä Yuğarı Mäxkamäse bu qararnı ğämäldän çığarqan. Şulay da Myasnikov mäxkamäläşüne däwam itep maqsatına ireşkän. Xakim Nina Yerina aña 73 meñ sum aylıq pensiä häm ber märtäbä 1 560 000 sum kompensatsiä tüläw turında qarar çığarğan.

Ämma prokuror bu qararnı dä ğämäldän çığarunı sorap tağın Mordoviä Yuğarı Mäxkamäsenä möräcäğät itkän. Yuğarı mäxkamä älege mäs''äläne 7 üktäbrdä qarıyaçaq. Mordoviä eçke eşlär ministrlığınıñ yuridik bülegen citäkläwçe Valeri Daşkeviç mäxkamä Myasnikovqa artıq küp aqça tüläw turında qarar çığarğan di.

Yerina isä Eçke eşlär ministrlığınıñ kompensatsiä xisapları ğädel tügel, alar xärbi bulmağan xezmät kompensatsiälärennän dä tübänräk di. Çeçen suğışı öçen tülänmägän aqçalar mäs''äläsen mäxkamälärdä qarawlar artqannan arta bara. Bu ayda Mäskäw mäxkamäse Mordoviä eçke eşlär ministrlığın 22 xärbigä suğış aqçası tülärgä mäcbür itü turında qarar çığardı. Ämma Soldat Anaları Komitetınıñ Mäskäw bülegen citäkläwçe Valentina Melnikova äytüençä, xakimiätlär ğädättä mondıy eşlärne ber mäxkamädän ikençesenä küçerep kenä yörtä, häm berqayçan da diärlek mäxkamälärneñ tüläw turındağı qararların ütämi.

Naif Aqmal, Praga.
XS
SM
MD
LG