Şundıy ber mäcles Lämberä rayonınıñ Aqsyun awılında da buldı. Rayon xaqimiäte wäkilläre, awıl administratsiäse belän bergä, qartlarğa alarnıñ xezmäte öçen räxmät äyttelär, “äle tağı bezneñ arada ozağraq yäşägez”, dip telädelär. Älbättä, qart keşelär öçen bu keçkenä genä büläklär dä, tämle aşlar da, tämle süzlär dä bik küñelle bulsa da, alar öçen iñ möhime – üzara aralaşu mömkinlege. Alar bit inde äle öylärennän yıraq kitmilär, ber-berse belän bik siräk oçraşalar. Ä 1nçe oktäber könne alar tuyğança söyläştelär, yäş çaqların islärenä töşerdelär, balaları, onıqları närsä eşli, anı da söylädelär.
Xärbi pensioner, Böek Watan suğışı veteranı Näsrulla İskändärov, bu bäyräm öçen administratsiägä räxmätlären beldergäç, şulay äytte:“Begen, berençe oktäberdä, bik yaqşı çäy es'tek, ciyılışıp awıldaşlarıbız man, veterannar man. Äz genä padarıqlar üzebezgä birdelär, bik yaqşı utırdıq. Ä mäktäp xalqı, balaları belän konsert birdelär. Alarnı da bez tıñnadıq. Bek zur eräxmät üzlärenä, Allaxitälä sawlıq, şatlıq birsen, ozın ğomer birsen, yaqşı belem birsen.”Ber närsä genä küñelne töşerde – rayon häm awıl administratsiä wäkilläre, pensionerlar arasında bulğan aktivistlar, bu mäclesne saylaw aldı agitatsiäse öçen faydalandılar. Veterannarğa: “Sezneñ avtoritet zur, ıru-tamırığıznı, böten xalıqnı kiläse saylawlarda “Yedinaya Rossiä” partiäse öçen genä tawışların birüne sorağız”, dip äyttelär. Rusiäda xezmät xaqı buyınça 83 urında bulğan Mordoviänı xäzerge xaqimiätlär bik aldınğı regionğa äverelderde dip, xäzer böten Rusiä Mordoviädan ürnäk ala, dip tä söylädelär.
Äle süz xezmät veteranı Asıym Yusupovqa: “Min tujı veteran truda, eşlädem 50 yıl savxuzda, qalxuzda, üzemnen xazyaystvamda. Bik zur räxmät, organizovat' itkännär prazdniq, kilep aşadıq-es'tek, räxmät uçitel'skiy sastavqa, ılannar wıstupat itte. Barısına da räxmät.”Pensionerlarnıñ problemaları turında sorağaç, Asıym abıy şulay äytte: “Xazer awıl külämendä administratsiä sel'skogo soveta bernindi, tege, eşkä xazyäinnığı yuqtır. Ber doverennost' ta birälmi, notariusqa cibärä doverennost' öçen dä. Savxuzğa yaqın da barığa yuq, Rafik wis zaxvatil Aqsyunnı. Ber yomış man barsañ da, ber minutqa traktor da birmi, maşina da birmi, vs'o, yaqın da barma. Qalmadı kemgä dä jalovat'sya da, rayonğa barsañ, “Käbirne dä tıñnamıym, di, kemne dä tıñnamıym”, di. “Vs'o, xıt' barığız, di, Merkuşkinğa”, di. Ä kemgä abratitsya bezgä wıt, pensionerlarğa? Primerno, min eşlämimen. Kiräk ber minutqa traktormı, maşinamı, ele närsä bulsa qaquy-nibud' pod peçän, niqaquy podderjqa ber qayan da yuqtır. Jaloba barığa kemgä dä yuq”.
Böek Watan suğışı veteranı Näsrulla İskändärov üzeneñ iptäşe xezmät veteranı Asıym Yusupovnı tözätte: “Minen alnımda ibdäş süläde, savxuz, di, pomoğat itmi. Xazer bezdä savxuz tegel, krest'yanskoe fermerskoe xazyaystvı. Anın citäkçese Rafik Ayazoviç Fetxullov. Da, ul mujıt maşina da siña birmäskä, ul mujıt ber nästä siña birmäskä. Ul üzenen xazyaystvası”.Şulay itep, Aqsyun awılında yäşägän pensionerlarnıñ ber probleması açıqlandı: awıl xaqimiätläreneñ alarğa yärdäm itärgä köçe dä yuq, aqçası da yuq, ä awılnıñ cirlärendä urnaşqan krest'yan-fermer xucalığınıñ pensionerlar qarşında bernindi dä burıçı yuq dip sanala. Pensionernıñ aqçası bulsa, peçän kiterer öçen aqça tüläp maşina da, traktor da yallasın, dip äytälär xucalıq citäkçeläre. Häm bu dörester dä, möğayın. Ämma Rusiä qartlarınıñ pensiäları yarım-yartı tamaq yalği barırğa ğına bit citä, artıqqa yuq.
Azatlıq radiosı öçen Mordoviädan İrek Bikkinin.
