Accessibility links

Кайнар хәбәр

Bagdadta çirattağı şartlawlar: intihar xöcümnär artında kem tora?


Yäkşämbe könne Bagdad üzägendä urnaqşan qunaqxanä yanında ike maşina şartlaw näticäsendä kimendä 6 keşe xäläk buldı, distälägäne cäräxätlär aldı. Qunaqxanädä amerikan räsmiläre yäşägän bulğan, ämmä alarğa zıyan timägän, xäläk buluçılar - Ğiraq keşeläre dielä. Şuşı çirattağı intihar xöcüm artında kem torğanıı älegä bilgesez

Şaxitlär äytüenä qarağanda yäkşämbedä, kön urtasında, başqala üzägendä urnaşqan Bagdad isemle qunaqxanägä taba zur tizlektä aq töstäge Toyota yünälgän. Qapqa töbendä torğan saqçılar ut açqan. Maşina hotel binasınnan 70 metr yıraqlıqta taş kirtägä bärelep köçle şartlaw yañğırağan. Bu urınnan çittäräk torğan Reuter telekamerası şul tawışnı yazıp alğan:

Audio (şartlaw tawışı)

Küzätçelär äytüençä, berençe maşinanıñ maqsatı iğtibarnı çitkä cibärü bulğan bulırğa tieş. Beraz waqıt uzuğa näq şul urınğa ikençe maşina oçıp kilep kergän. Ul dä şul uq kirtägä bärelep şartlağan. Bu şartlawlar näticäsendä qunaqxanä häm yänäşädäge binalarğa şaqtıy zıyan kilgän. İntiharçılarnıñ üzlären sanamağanda 6 keşe xäläk bulğan, berniçä distäse yaralanğan. Ülüçelär -- şartlaw waqıtında şuşı urınğa turı kilgän Ğiraq keşeläre. Qorbannar arasında Amerikannar yuq. Gärçä, xöcüm näq menä alarğa qarşı yasalğan dip uylarğa kiräk.

Bagdad qunaqxanäse şähärdä iñ imin urınnarnıñ berse sanala ide. 6 atna elek monda ber xöcüm niäte faş itelgännän soñ, bina tiräse taş kirtälär belän uratıp alındı. Ğiraqlılar üzläre, bu oteldä Amerikanıñ Küzläw İdaräse keşeläre yäşi dip sanıy. Amerikan räsmiläre monı kire qaqsa da, däwlät departamentı, törle däräcädä koalitsiä citäkçeläreneñ bu hoteldä tuqtaluwı mäglüm ide.

Ğiraqnıñ Quşma Ştatlar tarafınnan bilgelängän waqıtlı İdarä Şurası da matbuğat oçraşuların şunda ütkärä ide. Şundıy oçraşunıñ berse näq şartlaw waqıtında turı kilgän. Anı Şura äğzası Mowafiq Äl-Rubai ütkärgän. Qulına beraz cäräxätlär alğan Rubai xöcümnnän soñ azatlıq xäbärçesenä bolay dide:

Audio (Mowafiq Äl-Rubai)

"Terrorğa qarşı suğış bara. Ğiraq xalqı terrorğa qarşı suğışa. Monı qarşı toru dip atawçılar yalğışa. Bu xöcümnär koalitsiä köçlärenä qarşı diyüçelär dä yalğışa. Bu xöcümnär Ğiraq xalqı mänfägätenä qarşı."

Yäkşämbe xöcümnäre Ğiraqta şartlatqıç tutırılğan maşina qullanılğan 7nçe xöcüm buldı. Avgust ayınnan başlap, ilneñ törle urınnarında, könyaqtağı Nacaftan alıp, tönyaqtağı İrbilğa qädär, bu xäcümnär näticäsendä 140tan artıq keşe xäläk buldı. Bu xällärne Quşma Ştatlarnıñ Tikşeü idaräse tikşersä dä, älegä ber anıq ntäicä dä yuq. Soñğı şartlaw öçen dä berkem dä cawaplılıqnı üz östenä almadı. Törle farazlar äytelä: Wahabiçılar, Äl-Qaidä yaqlı Söğüd möselmannarınnan alıp, Saddam taraflı Ğiraqlılarğa qädär.

Niçek kenä bulmasın, Ğiraqta tınıçlıq urnaşuğa äle yıraq. Bu totrıqsızlıq Aq Yortnıñ Ğiraqnı tözekländerügä östämä aqça tabu tırışlığına da awırlıqlar tudıra. Bilgele bulğança, Bush Kongresstan Ğiraqqa dip 87 milliard dollar sorağan ide. Bu april ayında birelgän 67 milliardqa östäp. Qayber kongressmennar fikerençä, aqça birelä ä wazğiät üzgärmi, Amerikan xärbiläre Ğiraqta ülüwen däwam itä. George Bush Maynıñ berendä Ğiraqta xärbi kompaniä bette dip beldergännän soñ ğına , anda tağı 95 amerikan xärbie xäläk buldı. Soñğısı yäkşämbe könne ilneñ tönyağında minada şartladı.

Şuña da qaramsatan, kolaitsiä köçläre çigenergä cıyınmıy sıman. Bagdad hotelendä bulğan şartlawdan soñ, Ğiraqtağı amerikan administratsiäse başlığı Paul Bremer, kolaitsiä köçlären häm dä Ğiraq xalqın berkem dä qurqıta almayaçaq, dip belderde.

Ali Gilmi, Praga
XS
SM
MD
LG